İ Ç İ ndek I l e r cilt I ab müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
Yüklə 7,49 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hukuki ve Kurumsal Düzenlemeler
- II. AB müktesebatı ile Türk mevzuatı karşılaştırması ve yapılması gereken değişiklik ve yeniliklerin uygulamaya geçirilmesi için alınması gereken önlemler
4.8.2.Tarımsal Ürünler
Bitkisel Ürünler Bitkisel üretim, tarım sektörü üretimi içerisinde yaklaşık yüzde 65’lik payı ile önemini korumaktadır. Ancak, büyük ölçüde iklim şartlarına bağlı kalan bitkisel üretim potansiyelinden yeterli düzeyde yararlanılamadığı ve birim alandan elde edilen verimin düşük kaldığı görülmektedir. Nadas Alanlarının Daraltılması Projesi uygulama alanında bakliyat ve yem bitkileri ekim alanları 1995 yılında toplam 114,321 hektar iken 1999 yılında 237,589 hektara ulaşmıştır. İkinci Ürün Araştırma ve Yayım Projesi uygulama alanı 1995 yılında toplam 13,665 hektar iken özellikle mısır, susam, ayçiçeği, çeltik ve soya ekim alanlarındaki artışlar sonucu 1999 yılında toplam 34,994 hektar olmuştur. Türkiye’de, 26 Mayıs 1925 tarihli ve 558 sayılı Kanun ile tütün ve tütün mamulleri devlet tekeli altına alınmıştır. Daha sonra çıkartılan 7 Haziran 1926 tarih ve 907 sayılı, 5 Haziran 1930 tarih ve 1701 sayılı, 10 Haziran 1938 tarih ve 1177 sayılı kanunlarla tekel uygulaması devam ettirilmiştir. 28 Mayıs 1986 tarih ve 3291 sayılı Kanun ile tütün mamulleri üretimi, dağıtımı ve pazarlamasındaki tekel kaldırılmıştır. Özellikle bu doğrultuda 1991 yılında yapılan bir takım yeni düzenlemeler, uluslararası sigara üreticisi firmalardan bazılarını Türkiye’de sigara üretmek üzere yatırıma yöneltmiştir. Halen iç piyasada Tekel ve özel sektör sigara üretici firmaları üretim faaliyetlerini rekabet şartlarında sürdürmektedirler. Kamu tarafından yürütülen bitki hastalık ve zararlıları ile mücadele programı, öncelikle süne, kımıl ve zeytin sineğine karşı sürdürülmüştür. Amaçlar, İlkeler ve Politikalar Bitkisel ürünlerin üretim, verim, kalite ve ihracatının artırılması temel amaçtır. Bitkisel üretimde verim ve kalite artışını sağlamak için çiftçiler tarafından sertifikalı tohumluk kullanımı yaygınlaştırılacaktır. Tohumculuk sektörü ile ilgili düzenlemelerde uluslararası ve özellikle AB ilke, norm ve uygulamaları esas alınacaktır. Ayrıca, transgenik bitkilere ilişkin düzenlemeler yapılacaktır. Verimlilik ve dış rekabet gücünün artırılabilmesi için tohumculuk sektörünün piyasa koşulları dahilinde faaliyet göstermesi sağlanacak ve özel girişimciliğin üretim, işleme ve pazarlama safhalarında olduğu kadar AR-GE alanlarında da daha etkin rol alması özendirilecektir. Tarımsal üretimin çevre üzerinde olumsuz etkilerini azaltmak esas alınacaktır. Bu kapsamda alınacak önlemlere ilaveten gübre, ilaç ve sulama girdilerinde doğal kaynaklar ve çevre ile uyumlu kullanımların yaygınlaştırılması sağlanacak, girdi desteklerinden gübre ve ilaç desteği azaltılarak zaman içerisinde kaldırılacak, bitki, hayvan ve insan sağlığını azami derecede gözeten organik (ekolojik) ürünlerin AB ile uyumlu mevzuat çerçevesinde üretimi özendirilecektir. Başta biyolojik mücadele olmak üzere, alternatif mücadele metodlarına öncelik verilecek, entegre zararlı yönetimi anlayışının yaygınlaştırılması için çaba harcanacaktır. Bu çerçevede, zirai mücadelede uluslararası taahhütlerimiz, çağdaş bitki koruma anlayışı, gıda güvenilirliği, ekolojik denge ile çevre boyutu göz önünde bulundurulacaktır. Pazarlama altyapısına yönelik olarak Ürün Borsaları Geliştirme Projesi tamamlanacak ve Vadeli İşlem Borsalarının geliştirilmesi ile Toptancı Hallerinin etkin çalışması sağlanacak, çiftçi/özel kesim silo ve depolama kapasitesinin artırılmasına yönelik girişimler özendirilecektir. Tarımsal yayım, çiftçi eğitimi ve tarımla ilgili öğretim kurumlarının gelişmelere uygun olarak yeniden düzenlenmesi sağlanacaktır. Mevcut eğitim ve yayım sistemi yeniden değerlendirilecek, kamunun yayındaki rolü gözden geçirilerek, özel yayıncılığa önem verilecektir. Genç çiftçilere sertifikalı eğitim ve yetişkin çiftçiye talebe göre eğitim temel yaklaşım olacaktır. Ayçiçeği, soya ve pamuk gibi ürünlerde gerekli kurumsal ve pazarlama altyapısının geliştirilmesi başta olmak üzere prim sistemi uygulaması ile üretim artışı sağlanacaktır. Ayrıca, mısır üretim artışını teminen kurutma tesisleri yapımı özendirilecektir. Stok yönetimi çerçevesinde, tahıl grubu ürünlerin alım fiyatı ile satış fiyatı arasında belirli bir fiyat aralığının belirlenmesi ve aynı dönemde ilan edilmesi uygulaması sürdürülecektir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından fındık, tütün, çay, çekirdeksiz kuru üzüm ve şeker pancarı gibi üretim fazlası olan ürünlere yönelik “Alternatif Ürün Projeleri” geliştirme çabaları devam etmektedir. Şeker üretimi ve talebi arasında dengeyi tesis etmek ve pancar alımları ile talep fazlası şeker stoklarının bütçe üzerindeki yükünü azaltmak amacıyla şeker pancarı üretiminde kota uygulamasına devam edilecek ve ekim nöbeti süresi uzatılacaktır. Dünya Bankası ile yapılan “Alternatif Ürün Projesi” kapsamında şeker pancarında ekim alanları daraltılacaktır. Fındık üretim alanlarının daraltılmasına yönelik önlemler alınacak ve çay üretim alanlarının genişlemesi önlenecek, budama uygulamasına devam edilerek kaliteli yaş çay arzı sağlanacaktır. Arz fazlası olan fındık, çay ve tütün üretim alanlarında alternatif ürünler ile bölgede yeni iş imkanlarının geliştirilmesine yönelik projeler uygulamaya geçirilecektir. Tütün üretiminde piyasa fiyatları esas alınacak ve bu çerçevede tütün müzayede sistemi kurulacaktır. Hayvancılık Hayvancılık sektörü; hayvansal ürünler ihtiyacının karşılanmasının yanı sıra devamlı istihdam yaratması, tarıma dayalı et, süt, yumurta, gıda, yem, yünlü tekstil ve deri sanayilerine hammadde sağlaması yönünden önem arz etmektedir. Türkiye’de hayvan sayısı, hayvancılık sektörü gelişmiş pek çok ülkeden fazla olmasına rağmen birim hayvan başına elde edilen verim daha düşüktür. Hayvancılığı gelişmiş ülkelerde ortalama sığır karkas ağırlığı 250 kg. dolayında iken, Türkiye’de 160-170 kg.dır. Sığır başına süt verimi bu ülkelerde ortalama 5,000-6,000 kg/laktasyon olup, Türkiye’de 1,400-1,500 kg/laktasyondur. 1998 yılı hayvancılık istatistiklerine göre genel hayvan sayısı içerisinde düşük verimli yerli ırk hayvanlar, sığır mevcudunun yüzde 41,7’sini, koyun mevcudunun ise yüzde 97’sini oluşturmaktadır. Hayvanların ıslahı maksadıyla suni tohumlama faaliyetine devam edilmektedir. Bu çerçevede, 1995 yılında 898 bin, 1996 yılında 962 bin, 1997 yılında 1 milyon, 1998 yılında 1,1 milyon, 1999 yılında 1,2 milyon baş sığır suni tohumlama metoduyla tohumlanmıştır. 2000 yılında bu rakamın 1,3 milyon baş olması beklenmektedir. 1996-1999 yılları arasında 51.586 baş olmak üzere belli bir program dahilinde, 1987-1999 yılları arasında toplam 342,608 baş damızlık sığır ithal edilerek üreticilere dağıtılmıştır. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından yürütülen Gıda Sanayi envanter çalışmaları sonucuna göre Türkiye’de yaklaşık 450 adet et ürünleri işleme tesisi, 4,033 adet süt ve süt ürünleri işleme tesisi bulunmaktadır. Bu tesislerin bir kısmı AB standartlarında olup, modern gıda teknikleri kullanırken, sayıca büyük bir kısmı ise arzu edilen standartta hijyen ve teknoloji kullanmamaktadır. Öte yandan, 560 sayılı KHK’ya istinaden 1998 yılında çıkarılan gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesine dair yönetmelikte bu ürünleri üreten işyerlerinin teknik ve hijyenik düzenlemeler yönünden uymaları gereken esaslar belirtilmiş olup, kritik kontrol noktaları ve tehlike analizleri (HACCP) sisteminin yerleşmesine dair hükümleri kapsamaktadır. Bu konu Topluluğun gıdaların resmi kontrolü ve gıda hijyen direktifleri ile uyum haldedir. Et, süt ve su ürünleri işleme tesislerinin, HACCP uygulamalarına dayalı gıda kontrol sistemini yerleştirmeleri için belli bir süre verilmiştir. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, işletmeleri gıda kontrol programı kapsamında denetlemekte ve izlemektedir. Amaçlar, İlkeler ve Politikalar VIII. Plan Döneminde hayvancılıktaki temel amaç; toplumumuzun hayvansal protein bakımından dengeli, yeterli beslenebilmesini temin maksadıyla üretim artışını sağlamaktır. Bu amaçla, hayvan ıslahı, kaliteli kesif yem ve yem bitkileri üretimi artırılacak, hayvan hastalık ve zararlılarıyla etkili mücadele ve yayım hizmetleri geliştirilecektir. İç talebi karşıladıktan sonra ihracata yönelik üretim seviyesini yakalayabilmek için hayvancılığa özel önem verilecek, ete ve süte dayalı sanayi ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır. Hayvan ıslahı politikalarına işlerlik kazandırmak amacıyla, ilgili kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden oluşan “Hayvan Islahı Komisyonu” kurulması, mevcut danışma kurullarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması sağlanacaktır. Hayvancılıkla ilgili güvenilir istatistiklerin toplanması amacıyla 1984 yılından beri yapılmayan “Genel Hayvan Sayımı” gerçekleştirilecektir. Farklı hayvan türleriyle yetiştirme faaliyeti sürdüren işletmelerde optimum işletme büyüklüğü tespit çalışmaları yapılacaktır. Üreticilerin kooperatifleşmesi, şirketleşmesi ve üretici birlikleri kurulması özendirilecektir. Damızlıkçı işletmelerin yaygınlaştırılması sağlanacak ve bu işletmeler tarafından elde edilen hayvanların yetiştirme, dağıtım ve pazarlanmaları safhalarında, kamu kuruluşları tarafından sözleşmeli yetiştiricilik konusu dahil her türlü teknik bilgi ve yardımlar etkin bir şekilde sağlanacak, özel sektör katkısı özendirilecektir. Yetiştiricilerin damızlık ve kasaplık hayvan ihtiyaçlarının yurtiçinden karşılanmasına öncelik verilecek, gerekli hallerde ise öncelikle damızlık boğa, sperma, embriyo veya damızlık gebe düve ithali yoluna gidilecektir. Sanayinin kaliteli hammadde ihtiyacını karşılamak ve aynı zamanda kırmızı et, süt üretimini artırabilmek için sığırın yanında et ve süt verim yönlü koyun ile keçilerin ıslah ve üretim çalışmalarına önem verilecektir. Arıcılığın geliştirilebilmesi maksadıyla flora çeşitleri, flora mevsimi ve kapasitesinin haritalandırılmasına önem verilecek ve Arıcılık Araştırma Enstitülerinin tüm ülkeye hizmet verecek tarzda yapılandırılmaları sağlanacaktır. Suni tohumlama teknisyeni, sağımcı ve çoban eğitimine önem verilecektir. Kanatlı hayvan üretimi artırılarak, tavuk, hindi ve ördek etleri ile yumurta tüketimi ve ihracatı özendirilecektir. Yerli hayvan gen kaynakları korunacak; bu maksatla Hayvan Gen Bankası kurulacaktır. Tarım yapılan alanlarda yüzde 3-3,5 oranında yer alan kaliteli kaba yem üretim alanlarının artırılması sağlanacaktır. Hayvan hastalıkları ve zararlılarının etkilerinin en aza indirilmesine ilişkin çalışmalar yoğunlaştırılacak, ayrıca aşı, ilaç, serum üretimlerinin miktar, kalitesi artırılacak ve ithal edilen ürünlerin denetimleri üzerinde önemle durulacaktır. Öte yandan, süt ve et işleme tesislerinin geliştirilmesine yönelik orta vade önlemler belirlenirken Türk hayvancılık sektörü ve üreticisinin ileride herhangi bir problemle karşılaşmaması için ulusal düzeyde öncelik verilmesi ve önlemler alınması, Türkiye’nin salt çiğ ve işlenmiş süt ve/veya et sektöründe net ithalatçı olma tehdidini ortadan kaldıracaktır. Süt ve süt ürünleri ihracatında ise 92/46/EEC sayılı Konsey Direktifine uygun şartlara sahip olan süt tesisleri bulunmaktadır. Bu tesislerin AB standartları düzeyine gelmesi ve AB’ye sürdürülebilir ihracat imkanlarının sağlanması için Süt Uyum Eylem Planı hazırlanarak AB Komisyonuna gönderilmiş olup, konuyla ilgili çalışmalar devam etmektedir. AB’nin hijyen ile ilgili direktifleri, tesislerin sahip olması gereken şartlar, ürünle ilgili gıda güvenliği kriterleri talimat haline getirilerek uygulamaya geçilmiştir. Bunların bazıları 2001 yılında Resmi Gazetede yayımlanacaktır. Ormancılık Ülkenin sosyoekonomik kalkınmasına önemli katkıları olan ve 2000 yılı sonu itibarıyla yüzde 76’sında kadastro-sınırlandırma işlerinin tamamlanması planlanan ormanlar, tarihi gelişim sürecinde plansız ve aşırı kullanımlar sonucu yapı, servet ve genetik yönlerden tahrip olmuş, erozyona uğramıştır. Yaklaşık yarısı verimli durumda olan 20,7 milyon hektarlık ormanlık alanın yaklaşık yüzde 1,8’i biyolojik çeşitlilik olmak üzere, toplam yüzde 17,5’i “Korunan Alanlar” olarak değerlendirilmektedir. 1999 yılı sonu itibarıyla planlı dönemde, kaynağı geliştirmek ve daha iyi değerlendirmek amacıyla, 120 bin hektarı yeşil kuşak olmak üzere toplam 1.739 bin hektar ağaçlandırma, 388 bin hektar toprak muhafaza, 536 bin hektar enerji ormanı tesisi ve 92 bin hektar mera ıslahı çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu gelişmelere karşın, aynı dönemde toplam 451 bin hektarlık orman alanı yangınlarla tahrip olmuş, 450 bin hektarlık alan da çeşitli yasa uygulamalarıyla orman rejimi dışına çıkarılmıştır. Amaçlar, İlkeler ve Politikalar Ormanlar, eko sistem yaklaşımı dahilinde, devamlılık, çok amaçlı yararlanma, katılımcılık, uzmanlaşma, biyolojik çeşitlilik ile su ve yaban hayatının korunması ve toplumsal istikrarın geliştirilmesi ilkeleri doğrultusunda; yetişme muhiti şartları, sektörler arası bağımlılık, verim gücü ve taşıma kapasitesi, orman sağlığı ve peyzajı, eko turizm, verimlilik, kirlenme, yangın-böcek-heyelan-kar-çığ-sel-don ve kuraklık gerçekleri ile ergonomik faktörler dikkate alınarak işletilecek, korunacak ve geliştirilecektir. Orman rejimindeki alanlarda, saha emniyetinin sağlanması, korumanın etkinleştirilmesi, kamu yararının gözetilmesi ve yatırımların verimliliği bakımından, kadastro-sınırlandırma faaliyetinin, potansiyel gençleştirme ve ağaçlandırma sahaları öncelikli olmak üzere ormanların saha bütünlüğünün korunması göz önünde bulundurularak, yoğunlaştırılması esas alınacaktır. Biyolojik çeşitliliği, su ve yaban hayatını, kültürel ve estetik değerleri korumak, ormanların henüz bilinmeyen yararlarının araştırılmasına imkan vermek, toprak erozyonu ile heyelan ve çığ olgularını önlemek ve eko turizmi geliştirmek amacıyla, Tabiatı Koruma Alanları, Milli Park ve benzeri Korunan Alanlar geliştirilecek ve yaygınlaştırılacaktır. Bu çalışmalarda, eko sistemlerin içerdiği değerleri koruyucu yeterli büyüklükte olması esas alınacaktır. Orman, mera ve su amenajman planları, sürdürülebilir orman yönetimi ilkeleri doğrultusunda, toplum ihtiyaçları, eko sistemin çeşitli fonksiyonları, odun ve odun dışı ürün ve hizmetler dahil yetişme muhiti envanteri, işletme amaçları, korunan alanlar ve nesli tehlikede olan yaban hayatı ile bitki türleri dikkate alınarak yeniden düzenlenecektir. Gençleştirme çalışmalarının, sivil kültür planları doğrultusunda, doğal ağaç türleri esas alınarak aksatılmadan gerçekleştirilmesi sağlanacaktır. Orman alanlarında çeşitli kuruluşlarca gerçekleştirilecek bina, tesis, yol, maden çıkarma, elektrik havai hattı ve benzeri tüm inşaat işleriyle odun üretim faaliyetlerinde, toprak, flora ve faunanın korunması ile su kalitesinin gözetilmesi temel ilke olacak, standartlar geliştirilerek gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Orman alanlarında, çevreyi koruma ve batık maliyet/yatırım yaratılmaması amacıyla mevcut yolların iyileştirilmesi öncelikli olmak üzere teknik standartlara uygun yol yapımına ağırlık verilecektir. VIII. Plan döneminde toplam 5 bin km. yeni yol ve özellikle Batı Karadeniz kayın ormanlarında, kış mevsiminde üretim yapılmasını sağlayarak odun kaybını azaltmak amacıyla 10 bin km. stabilize yol yapılacaktır. Ormansızlaşma, çölleşme, toprak erozyonu, sel, heyelan ve çığ gibi doğal afetleri önlemek, küresel karbon dengesinin iyileştirilmesine katkıda bulunmak, odun hammaddesi ihtiyacını karşılamak ve köylünün sosyoekonomik durumunu iyileştirme amaçlarıyla, ve biyolojik çöl ortamı yaratmayacak şekilde, plan döneminde toplam 300 bin hektar ağaçlandırma, 175 bin hektar toprak muhafaza ve 30 bin hektar mera ıslahı çalışması yapılması beklenmektedir. Çalışmalarda hızlı büyüyen türlere özel ağırlık verilecek, orman bakım çalışmaları aksatılmayacaktır. Sosyal, kültürel ve çevresel nedenlerle ve doğal ormanlara olan sosyal baskının azaltılması amacıyla, yeşil kuşak ve parklar şeklinde oluşturulacak şehir ormanları ile hatıra ormanları kurulması özendirilecek ve yaygınlaştırılacaktır. Orman köylüsünün kalkındırılması amacıyla meşe, akasya, fıstık çamı ve benzeri çok yönlü yarar sağlayan türleri içeren sosyal ve tarımsal ormancılık faaliyetleri ile tıbbi, aromatik ve süs bitkileri üretimi geliştirilecek, enerji ormanları tesisi yaygınlaştırılacaktır. Gerçek ve tüzel kişilerin özel orman kurma etkinlikleri desteklenecektir. Orman yangınlarını önleme ve mücadelede, sivil kültürel önlemlerin alınması, yangın emniyet yol ve şeritlerinin tesisi ve kontrollü yakma gibi tedbirlerin uygulanması yanında, yangın ekiplerinin tam donanımlı olarak istihdamı, başta arozöz olmak üzere, helikopter ve uçaktan yararlanmanın artırılması, erken haber alma ve ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi, eğitim ve halkın bilgilendirilmesi amacıyla çalışmalar etkinleştirilecektir. Zararlı böcek ve hastalıklarla mücadelede, biyolojik metotlara ağırlık verilecektir. Ormancılık faaliyetlerinin sağlıklı, güvenli ortam ve koşullarda yapılabilmesi amacıyla koruyucu giysilerden, mekanizasyon ve çalışma ortamına kadar, insan-iş-çevre sistemi ile ilgili olarak gerekli ergonomik düzenlemeler yapılacak, standartlar geliştirilecek, istatistikler oluşturularak eğitsel çalışmalar yapılacak, iş başı denetimleri etkinleştirilecektir. Ormancılık araştırma birimleri ve çalışmaları; dünya ile entegrasyon bilincinde, arazi kullanımı, biyolojik çeşitlilik, çevresel fonksiyonlar, sosyal ormancılık, kirlenme, sera etkisi, asit yağmurları, nesli tehlikede su ve yaban hayatı ile sahanın üretim gücü ve taşıma kapasitesi konularını kapsayacak, katma değer ve diğer ekonomik verileri üretecek şekilde oluşturulacaktır. Konunun özelliğine bağlı olarak, araştırmacı, uygulayıcı, sivil toplum örgütleri ve orman köylülerinin işbirliği sağlanacaktır. Yeşil, yaşanabilir bir çevre yaratma ve orman yangınlarını önleme konusunda, gerekli toplumsal iradenin oluşturulması amacı ile faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri, meslek odaları ve bilim çevrelerinin çalışmaları desteklenecektir. Amenajman planı yapımı, orman yangınları ile zararlı böcek ve hastalıklarla mücadele ve kadastro çalışmaları öncelikli olmak üzere tüm ormancılık faaliyetlerinde sağlık ve etkinlik açısından halihazırda kullanılan uzaktan algılama yöntemlerinin kullanımına ağırlık verilecek, Orman Yangınları Yönetim Sistemi oluşturulacak, ormanlarımızın koruma, kontrol ve işletilmesinde yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri kullanılacak, ortofoto harita üretimi ve ormancılık veri tabanını kullanan Orman Bilgi Sistemi oluşturulacak, böylelikle Coğrafi Bilgi Sistemlerinin ormancılıkta etkin bir şekilde kullanımı yaygınlaştırılacaktır. AB mevzuatına uyum çalışmaları paralelinde, mevzuat, strateji, organizasyon, faaliyet programları ve ürün standartlarının gözden geçirilmesi, iç tüketim ile dış ticarete konu olan bitkisel kaynaklar, tıbbi bitkiler ve doğal mantarların yok olmasını önleyecek önlemlerin alınması, orman ürünlerinin çevresel ve sosyal sorumluluk anlayışı ile üretimini ifade eden Yeşil Sertifika veya Yeşil Etiket olarak nitelendirilen yöntemin Türkiye’de de prensip ve kriterlerinin oluşturularak, uygulamaya konulması gerekli görülmektedir. Hukuki ve Kurumsal Düzenlemeler Hayvansal ürünler başta olmak üzere ürünlerin kalite, standart ve sınıflandırılmaları gerçekleştirilecektir. 1177 Sayılı Tütün Tekeli Kanunu ve 196 sayılı Ekici Tütün Satış Piyasalarının Desteklenmesine Dair Kanun günün şartlarına uygun hale getirilecektir. Şeker üretim-tüketim dengesinin gözetilmesi esasına dayalı olarak şeker sanayiinde özel sektörün daha etkin kılınması amacıyla yeni bir Şeker Kanunu hazırlanmaktadır. Tarımsal ürünlerin ekolojik metotlarla üretilmesine ilişkin Kanun çalışmalarına başlanılacak, transgenik bitkilere ilişkin bir yönetmelik hazırlanacaktır. 6831 sayılı Orman Kanunu; çevre koruma, kamu yararı ormanlarının daraltılmaması, eko sistem bütünlüğü ve yaban hayatının korunması hususları dikkate alınarak yeniden düzenlenecektir. Orman Bakanlığı bünyesinde, iş güvenliği, işçi sağlığı ve çalışma hayatını iyileştirmek, konu ile ilgili standartlar ve istatistikler oluşturmak, eğitim ve denetim çalışmaları yapmak amacıyla, uzman kadro, laboratuar ve yayın araçları ile donatılmış ergonomik bir birim kurulacaktır.
İlgili AB mevzuat listesi Cilt II’de verilmektedir.
Bitkisel ve hayvansal ürünlerin önemli bir bölümünün üretim, birinci dereceden işleme ve ticaretinden sorumlu kuruluş Tarım ve Köyişleri Bakanlığıdır. Ancak, bazı ürünlerin üretim, işleme ve/veya ticaretinden sorumlu kuruluş Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (şeker pancarı, pamuk, ayçiçeği, fındık, kuru incir, kuru üzüm, zeytinyağı vs.), bazılarından da Devlet Bakanlıkları (tütün, çay) sorumlu durumdadırlar. Ormancılık ile ilgili sorumlu kuruluşlar, Orman Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğüdür.
İlk aşamada, taze işlenmiş meyve ve sebze ve ormancılıkta, ikinci aşamada tarla bitkilerinde (arable crops) ve son aşamada da diğer bitkisel ürünlerde ve hayvansal ürünlerde uyumun gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Uyumun gerçekleştirilmesi gereken diğer önemli bir alan ise, bitki sağlığı, hayvan sağlığı, gıda kontrolü ve tarım ürünlerinin kalite ve standartları ile ilgili olarak gerçekleştirilecek uyumdur. Bu süreç DTÖ kurallarını da kapsayacak şekilde halen devam etmekte olup, söz konusu alanlarda ortaya çıkan gelişmelere paralel olarak sürdürülecektir. Topluluğun tarım ile ilgili müktesebatının üstlenilmesi ve uygulanması yanında, Topluluk müktesebatında ortaya çıkan gelişmeler sürekli izlenecek ve uyum için gerekli önlemler alınacaktır.
Türk tarım mevzuatında yukarıda, genel tarım politikaları bölümünde belirtilen mevzuat yanında, ürün grupları ile yakından ilgili diğer mevzuat aşağıda yer almaktadır.
Türk mevzuatın bitki sağlığı, hayvan sağlığı ve gıda kontrolü ile ilgili bölümleri ve standartlar büyük ölçüde Topluluk mevzuatı ile uyumludur. Özellikle fiyat ve pazar sistemi ile ilgili mevzuat Topluluk mevzuatından farklıdır veya mukabil Türk mevzuatı yoktur. Söz konusu farklılıkları ve eksiklikleri gidermek amacıyla Türk mevzuatında gerekli değişiklikler ve ilaveler yerine getirilecektir.
Kamu kuruluşlarının ve sivil toplum örgütlerinin Topluluk tarım mevzuatını ve OTP’yi uygulayabilecek imkanlara kavuşturulması gerekmektedir. Ayrıca, sivil toplum kuruluşları da kendi ilgi alanlarına giren konularda, özellikle piyasadaki fonksiyonlarının yerine getirilmesinde OTP’yi uygulayabilecek idari bir yapıya kavuşturulacaktır.
Tarım sektörü ile ilgili olarak mevzuat taraması sadece meyve ve sebze, tarla bitkileri (arable crops) ve sığır eti için yapılmıştır. Bu ürünlerde hukuki düzenlemeler yürürlüğe girmeden, uygulamayı mümkün kılacak gerekli kurumsal, mali ve teknik alt yapı tamamlanmış olmalıdır.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı başta olmak üzere, ilgili kamu kuruluşlarının ve sivil toplum örgütlerinin, Topluluk müktesebatını yerine getirebilecek şekilde yeterli sayı ve nitelikte elemanlarla yeterli eğitim almaları da sağlanarak güçlendirilmeleri gerekmektedir. Özellikle, mevzuatın taranmasında ve düzenlenmesinde ilave elemanlara ve eğitim imkanlarının sağlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu aşamada eleman ihtiyacını sayısal olarak belirlemek mümkün görülmemektedir.
Bu alandaki ihtiyaç, bitkisel ürünler ile ilgili mevzuat düzenlemelerinin tam olarak gerçekleştirilmesi ile belirlenecek bir husus olarak görülmektedir. Bu aşamada önemli bir fiziki yatırım söz konusu olmasa bile, OTP kapsamında bitkisel ürünler ile ilgili fiyat ve pazar sistemine uyum için belirli harcamaların yapılması söz konusu olabilecektir.
Kısa Vade Topluluk bitkisel ürün mevzuatı ile hayvancılık mevzuatının tamamı kısa dönemde taranacak ve mevzuat uyumunun gerçekleştirilebilmesi için Türk tarım mevzuatında yapılması gereken düzenlemeler belirlenecektir. Orta Vade Bitkisel ve hayvansal ürünler ile ilgili Topluluk müktesebatının tamamını uygulamaya imkan verecek düzenlemeler orta vadede gerçekleştirilmeye çalışılacaktır. Gerekli düzenlemelerin tamamlanmasını takiben, orta vadede ve belirli ürünlerde OTP’nin uygulanması yoluna gidilecektir.
Bu aşamada kesin bir belirlemede bulunmak mümkün olmamakla beraber, OTP kapsamında fiyat ve pazar sistemine uyum için belirli harcamaların yapılması söz konusu olabilecektir. Bu harcamalara Topluluğun da belirli bir destek sağlaması talep edilecektir. Yüklə 7,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||