olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumuna göre hesaplanan tutarın, GVK.’nun 103 üncü maddesinde yer alan tarifenin ilk sırasındaki vergi oranı ile çarpılarak bulunan indirim tutarının 1/12’si aylık olarak hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek bulunur ve bu tutar hizmet erbabına ödenir.
Asgari geçim indirimi tutarı hizmet erbabının aylık vergisinden fazla ise aradaki fark dikkate alınmaz.
Asgari geçim indirimi tutarı hizmet erbabının aylık vergisinden fazla ise aradaki fark dikkate alınmaz.
Bu uygulamadan 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocuklar ile aralarında yasal evlilik bağı bulunan eş yararlanır.
Ücretlerini yıllık beyanname ile bildirenler de asgari geçim indiriminden yararlanırlar.
ÖRNEK : 2010 yılında aldığı 36.000.- TL ücret geliri nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi veren hizmet erbabı 4 çocuklu olup eşi çalışmamaktadır. Bu mükellefin 2010 yılı eğitim ve sağlık harcamalarının tutarın 4.250.- TL ve vergi muafiyeti almış bir vakfa da makbuz karşılığında 2.000.- TL bağış yapmıştır.
ÖRNEK : 2010 yılında aldığı 36.000.- TL ücret geliri nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi veren hizmet erbabı 4 çocuklu olup eşi çalışmamaktadır. Bu mükellefin 2010 yılı eğitim ve sağlık harcamalarının tutarın 4.250.- TL ve vergi muafiyeti almış bir vakfa da makbuz karşılığında 2.000.- TL bağış yapmıştır.
2010 yılı asgari ücretin yıllık brüt tutarı 8.937.- TL olup, hizmet erbabının yararlanacağı yıllık asgari geçim indirim tutarı
Hizmet Erbabı için %50, eş için %10, ilk iki çocuk için (%7.5 x 2) = %15 ve diğer iki çocuk için de(%5 x 2 )= %10 olmak üzere toplam indirim oranı (%50 + %10 + %15 + %10) = %85 dir.
Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar değer artışı kazançları hariç olmak üzere, 2010 takvim yılı içinde elde edilen değer artışı kazançlarının 7.700.-TL’ si gelir vergisine tabi değildir.
8. ARIZİ KAZANÇ İSTİSNASI (Md.82)
Henüz başlanmamış ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girişilmemesi ile ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar dışında kalan ve aşağıda yazılı arızi kazançların 18.000.- TL kısmı gelir vergisine tabi değildir.
ÖRNEK 1: Bakkaliye işini 05.03.2010 tarihinde terk eden ve bu tarihe kadar 12.000.-TL ticari kazanç elde eden ticaret erbabı işin terkinde kendi adına faturaladığı bir kısım bakkaliye malzemesini işin terkinden sonra elden çıkarmak suretiyle 9.250.-TL arızi ticari kazanç elde etmiştir.
ÖRNEK 1: Bakkaliye işini 05.03.2010 tarihinde terk eden ve bu tarihe kadar 12.000.-TL ticari kazanç elde eden ticaret erbabı işin terkinde kendi adına faturaladığı bir kısım bakkaliye malzemesini işin terkinden sonra elden çıkarmak suretiyle 9.250.-TL arızi ticari kazanç elde etmiştir.
Bu mükellefin işin terkinden sonra elde ettiği arızi ticari kazancının toplamı 18.000.-TL istisna kapsamında olduğundan vergilendirilmeyecek, sadece 12.000.-TL ticari kazanç için yıllık beyanname verilecektir.
ÖRNEK 2: Müteahhit (A) 2010 yılında 175.000.-TL ticari kazanç elde etmenin yanında aynı yıl içinde ihaleye girmeme karşılığında müteahhit (Z) den 50.000.- TL arızi kazanç elde etmiştir.
Bu mükellefin 2010 yılında elde etmiş olduğu arızi kazancı istisna kapsamında olmadığından elde etiği 175.000.-TL ticari kazanç ile 50.000.-TL arızi kazanç toplamı olan 225.000.- TL yıllık beyanname ile beyan edilecek ve tüm gelir vergilendirilecektir.
9. İNDİRİM ORANI UYGULAMASI İLE GETİRİLEN İSTİSNA
(Bu uygulama, 5281 sayılı kanunun 44 üncü maddesi ile 1.1.2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılan 76 ıncı maddenin son fıkrası hükmüne göre yapılmaktadır.):
01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş her nevi tahvil ve hazine bonoları ile Toplu Konut ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerin elde tutulması veya elden çıkarılması suretiyle 2010 yılında sağlanan gelirlerin %93,4’ ü gelir vergisine tabi tutulmaz.
Ancak, dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı uygulanmaz.
.
ÖRNEK : 1.1.2006 öncesi ihraç edilen menkul kıymetlerden 2010 yılında bir gerçek kişi,
ÖRNEK : 1.1.2006 öncesi ihraç edilen menkul kıymetlerden 2010 yılında bir gerçek kişi,