başlanğıc bucaq, son bucaq olan,
radiusu WORD
tipli ifadə ilə verilmiş R olan çevrə sektoru çəkilir və əvvəlcədən təyin
edilmiş ştrixlə ştrixlənir.
PROGRAM GRAFIK;
USES GRAPH,CRT;
LABEL M1;
VAR
DRIVER,MODE,ERROR:INTEGER;
A,B:WORD;
S:CHAR;
BEGIN
DRIVER:=DETECT;
INITGRAPH (DRIVER,MODE,'C:\BP\BGI'); (*QRAFIK REJIMA KECID*)
ERROR:=GRAPHRESULT;
IF ERROR<>GROK THEN (* QRAFIK REJIMA KECIDIN
YOXLANMASI*)
WRITELN (GRAPHERRORMSG(ERROR))
ELSE
SETBKCOLOR(15); (*fonun rangi tayin olunur*)
PUTPIXEL(150,180,4); (*noqtanin cakilmasi*)
READLN (S); (*agar "Enter" duymasi basilarsa onda novbati*)
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1; (*fiqur cakilacaq,aks halda proqramin
sonudur*)
CLEARDEVICE; (*ekranin tamizlanmasi*)
SETCOLOR (5); (*rangin verilmasi*)
SETLINESTYLE(1,0,3); (*xattin cakilma uslubunun verilmasi*)
87
87
LINE (100,140,200,140); (*xattin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETLINESTYLE(2,0,3); (*xattin usulunun dayisdirilir*)
SETCOLOR(12);
LINE (100,140,150,240); (*xattin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETLINESTYLE(0,0,3); (*xattin usulunun yenidan dayisdirilir*)
SETCOLOR(6);
LINE (200,140,150,240); (*xattin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETCOLOR(9);
RECTANGLE (250,150,350,250); (*duzbucaqlinin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETLINESTYLE(1,0,1); (*xattin usulunun yenidan dayisdirilir*)
SETCOLOR(2); (*rangin dayisdirilmasi*)
CIRCLE (200,150,80); (*cevranin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETCOLOR (13); (*rangin dayisdirilmasi*)
ARC(250,200,45,135,80); (*qovsun cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETBKCOLOR(13);
SETCOLOR (3); (*rangin dayisdirilmasi*)
SETLINESTYLE(0,0,3); (*xattin uslubunun dayisdirilmasi*)
ELLIPSE(280,250,0,359,60,30); (*ellipsin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETFILLSTYLE(4,11); (*strixlama uslubunun verilmasi*)
BAR (260,260,300,310); (*duzbucaqli oblastin strixlanmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
SETFILLSTYLE(4,10);
CLEARDEVICE;
88
88
BAR3D(280,300,320,380,40,TOPON); (*paralelepipedin cakilmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETFILLSTYLE(4,14);
SECTOR (200,280,0,135,40,60); (*ellips sektorunun cakilib strixlanmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETFILLSTYLE(3,3); (*strixlamanin uslubunun verilmasi*)
PIESLICE (150,200,270,359,80); (*daira sektorunun cakilmasi va
strixlanmasi*)
READLN (S);
IF ORD(S)<>13 THEN GOTO M1;
CLEARDEVICE;
SETFILLSTYLE (4,5); (*strix uslubunun dayisdirilmasi*)
PIESLICE (150,200,0,269,80); (*daira sektorunun cakilarak
strixlanmasi*)
IF READKEY=#0 THEN A:=ORD(READKEY); (*qrafik rejimin fiqurlarinin
gostirilmasinin sonu*)
M1:CLOSEGRAPH; (*qrafik rejimin baglanmasi*)
END.
89
89
MÜHAZIRƏ 11-12-13-14
MÜASIR MƏTN REDAKTORLARI. WORD MƏTN REDAKTORU, ONUN
MENYULARI: ФАЙЛ, ПРАВКА, ВИД
Plan:
1.
Mətn redaktorları. Word mətn redaktorunun yüklənməsi
2.
Standart alətlər və formatlaşdırma paneli
3.
Файл, Правка, Вид menyuları
1.
Mətn redaktorları mətnlərin yığılması, onların tedaktəsi, mətn sənədlərinə
müxtəlif obyektlərin əlavə edilməsini həyta keçirir.” Word” proqramı
vasitəsilə istənilən bir mətbuat vasitəsini yığmaq olar. WordPad proqramı
Word mətn prosessorunun ən sadə variantıdır. Word proqram paketi
Microsoft firması tərəfindən hazırlanmış və onun bir variantı mövcuddur:
Word 97, Word 2000/2002/2003/XP.
Word proqramının icra edici faylı WinWord. exe-dir.
Word proqramının yüklənməsi:
-
İşçi stolda Office panelindən “W” düyməciyinin üzərində MOUSE-un sol
düyməsini sıxmaqla;
-
Windows-un işçi stolundan;
-
Пуск menyusundan Пуск →Программа→ Microsoft Word
-
Windows sistemi ilə birlikdə, yəni Автозагрузчик vasitəsilə;
-
Word sənədlərindən.
Word pəncərəsi aşağıdakı elementlərdən ibarətdir:
-
Pəncərə başlığı sətri: Burada proqramın və redaktə edilən (cari) sənədin (
faylın) adı yazılır. Pəncərənin yuxarı sağ künçündə onun ölçülərini idarə
edən düymələr yerləşir.
-
Baş menyu: Bu menyunun əmrlərini menyunun bəndlərinin adını
MOUSE ilə seçib sıxmaqla, lazım olan əmri yerinə yetirmək
mümükündür. Baş menyunun bəndlərinin tərkibi və ya bəndlərindəki
əmrlərin tərkibi “Сервис” (Tools) menyusunun “Настройка ”
(Custimize) əmri vasitəsilə dəyişdirilir.
90
90
-
Alətlər paneli: Əmrlər, onlara uyğun işarələrin maus ilə sıxılması ilə icra
olunur. İstənilən alətlər panelini pəncərəyə gətirmək və oradan götürmək
üçün “Вид” menyusunun “Панели инструментов” əmrindən istifadə
olunur.
-
Aktiv sənəd pəncərəsi: Mətn prosessorunun ekran boyu maksimal açılmış
sənəd pəncərəsidir.
-
mətn prosessoru və sənədin sistem menyusunun düymələri. Bu düymələr
mətn prosessorunun və aktiv sənəd pəncərəsinin yerləşdirilməsini
ölçülərini, həmçinin pəncərənin yığılıb, bağlanmasını idarə edir.
-
Tətbiqi proqram və sənədin işarə şəklində yığılması düyməsi
-
Tətbiqi proqram və sənəd pəncərəsinin ölçülərinin idarə olunması
düymələri. Bu düymələr vasitəsilə pəncərəni ekran boyu maksimal açmaq
və ya əvvəlki ölçüsünü bərpa etmək mümkündür.
-
Tətbiqi proqram və sənədin bağlanması düyməsi
-
Xətkeş: abzasların əl ilə formatlaşdırılmasının rahat yerinə yetirilməsinə
imkan verir.
-
Üfüqi və şaquli fırlatma zolağı: Sənədin yerinin üfüqi və şaquli
istiqamətdə sürətlə yerdəyişməsinə imkan verir.
-
Sənədə baxış rejimlərinin idarə edən düymələr: Bu düymələrə üyğun
“Обычный” (Normal) “Електронный документ” “ Разметка
страницы” “Структура” rejimlərinə keçid təmin olunur.
-
Vəziyyət sətri: sənəddəki kursorun cari vəziyyətini və bəzi rejimlərin
aktivliyini izləməyə imkan verir. Vəziyyət sətrinin ekranda əks
olunmasını idarə etmək üçün
“Сервис” (Tools) menyusunun “Параметры” bəndindən istifadə olunur.
“Параметры” dialoq pəncərəsinin “Вид” vərəqi seçilərək “Строка
состояния” bayrağı qeyd olunur və ya götürülür.
2. Standart alətlər paneli:
Bu panel menyu sətrinin altında yerləşib, onun üzərində mətn və yaxud
91
91
hazırlanan mətn üzərində iş görmək üçün lazım olan əmrlərin düyməcikləri
yerləşdirilmışdir. Şəkildə təsvir olunan düyməciklərin vəzifəsi aşağıdakı
kimidir.
təzə mətn sənədi yaratmaq,
yaddaşa verilmiş hər hansı bir sənədi açmaq,
hazır mətni yaddaşa vermək,
Word proqramının 2003-cü il variantında yaradılmış düyməcikdir. Bu
düyməcik elə bil ki, bəzi sənədlərdə bizim hüquqlarımızı qoruyur ki, digərləri
ondan istifadə etməsin,
düyməciyin (“E-Mail”) hesabına İnternet vasitəsilə yığılan məktubu
göndərmək olur,
çap etmə,
qabaqcadan görünüş,
səhifələrin avtomatik yoxlanması,
təzə “Word” tərkibinə daxil edilmiş əlavə köməkçi məlumatlar,
kəsib yaddaşa vermək,
yaddaşa köçürmək,
yaddaşdan lazım olan yerə qoymaq,
mətnin hər hansı bir formatlaşdırılmış hissəsinin formatını digər bir hissəyə
mənimsədir,
səhv əməliyyatı geri qaytarır,
səhvən qaytarılmışı yerinə bərpa edir,
92
92
bu düymə ilə mətnin hər hansı bir hissəsi hansısa bir əmr düyməsinə
çevrilir,
Sərhədlər paneli, yəni bu düymə vasitəsilə yaradılmış cədvəli
formatlaşdırmaq üçün təzə əmrlər paneli açırlar,
mətnə cədvəl daxil edilməsi,
Ofis paketinə daxil edilmiş digər proqram “Excel”-də yaradılmış cədvəlin
“Word” proqramına daxil edilməsi,
mətnin bir səhifədə bir neçə sütunda yazılması,
şəkil çəkmək üçün alətlər panelinin gətirilməsi,
sənəd üçün yaradılmış təqribi blok-sxemi göstərir,
mətndə olan boşluqları göstərir,
mətni bu düymə vasitəsilə masştablandırılır ki, bu əməliyyat çap
zamanı mətnin ölçüsünə təsir etmir,
öyrədici məlumat düyməsi,
oxumaq üçün rejim düyməsində hazır mətnin oxunması, səhvlərin
redaktə olunması üçün ideal şərait yaradılıb, artıq düyməciklər gizlədilir,
düyməcikləri idarə etmə paneli.
Dostları ilə paylaş: |