İbrahim efendi, Seyyid

İBRAHİM EFENDİ, Seyyid 5

Bibliyografya : 5

İBRAHİM B. ESTER 5

Bibliyografya : 6

İBRAHİM GÜLŞENİ 6

Eserleri. 9

Bıbliyoguafya : 9

İBRAHİM GÜLŞENÎ KÜLLİYESİ 10

Bibliyografya : 10

İBRAHİM HAKKI ERZURÛMÎ 10

Eserleri. 16

Bibliyografya : 17

İBRAHİM HAKKI KONYALI 18

İBRAHİM HAKKI PAŞA 18

Bibliyografya 21

İBRAHİM HAMDİ 21

Bibliyografya : 23

İBRAHİM HAN 24

Bibliyografya : 25

İBRAHİM el-HARBI 25

İBRAHİM el-HAVVÂS 25

Bibliyografya : 26

İBRAHİM HİLMİ 26

İBRAHİM HİLMİ PAŞA 26

Bibliyografya : 27

İBRAHİM el-İMÂM 27

Bibliyografya : 28

İBRAHİM el-LEKANI 28

İBRÂHÎM-İ LÛDÎ 28

Bibliyografya : 29

İBRAHİM MAKAMI 29

İBRAHİM B. MEHDÎ 29

Bibliyografya : 30

İBRAHİM B. MES'UD-İ GAZNEVI 30

Bıblıyografya : 32

İBRAHİM el-MEVSILI 32

Bibliyografya : 33

İBRAHİM MÜLHEMİ 33

Bibliyografya : 34

İBRAHİM MÜTEFERRİKA 34

Eserleri. 36

Bibliyografya : 37

İBRAHİM NAZÎRÂ EFENDİ 38

İBRAHİM en-NEHAÎ 38

İBRAHİM PAŞA, ÇANDARH 38

İBRAHİM PAŞA, DAMAD 38

İBRAHİM PAŞA, KABAKULAK 38

Bibliyografya : 39

İBRAHİM PAŞA, KARA 39

Bibliyografya : 41

İBRAHİM PAŞA, KAVALAH 41

Bibliyografya : 44

İBRAHİM PAŞA, MAKBUL 44

Bibliyografya : 46

İBRAHİM PAŞA, MELEK 47

Bibliyografya : 49

İBRAHİM PAŞA, NEVŞEHİRLİ 49

İBRAHİM PAŞA CAMİİ 49

Bibliyografya : 51

İBRAHİM PAŞA CAMİİ 51

Bibliyografya : 51

İBRAHİM PAŞA KÜLLİYESİ 52

Bibliyografya : 53

İBRAHİM PAŞA KÜLLİYESİ 53

Bibliyografya : 54

İBRAHİM PAŞA KÜLLİYESİ 54

Bibliyografya : 56

İBRAHİM PAŞA SARAYI 56

Bibliyografya : 58

İBRAHİM PEÇEVI 59

İBRAHİM REŞÎD 59

İBRAHİM RİFAT PAŞA 59

Bibliyografya : 60

İBRAHİM RODOSÎ 60

Bibliyografya : 60

İBRAHİM B. SA'D 60

Bibliyografya : 61

İBRAHİM B. SEYYAR 61

İBRAHİM B. SİNAN B. SABİT 61

Eserleri. 62

bibliyografya : 63

İBRÂHÎM SURESİ 63

Bibliyografya : 65

İBRAHİM B. ŞAHRUH 65

İBRAHİM B. ŞEYBÂN 65

Bibliyografya : 66

İBRAHİM SİNASİ EFENDİ 66

İBRAHİM B. TAHMÂN 66

Bibliyografya : 67

İBRAHİM TAMGAÇ HAN 67

İBRAHİM TEMO 67

Bibliyografya : 69

İBRAHİM TENNÛRÎ 69

Eserleri. 70

bibliyografya: 70

İBRAHİM et-TEYMI 70

Bibliyografya : 71

İBRAHİM TÜRBESİ 71

Bibliyografya : 72

İBRAHİM B. VELID 73

Bibliyografya : 73

İBRAHİM el-YAZICI 73

İBRAHİM B. YEZÎD 73

İBRAHİM ZÂHİD-İ GEYLÂNÎ 73

Bibliyografya 75

İBRÂHİMÎ, MUHAMMED BESÎR 75

Bibliyografya: 76

İBRÂHİMİYYE 77

İBRAHİMOV, ALİMCAN 77

Eserleri. Roman. 78

Tarih. 78

Bibliyografya : 79

İBRAİL 79

Bibliyografya: 82

İBRANİCE 82

Bibliyografya : 83

İBRANİLER 84

İBRET 84

Bibliyografya : 85

İBRET 85

Bibliyografya : 86

İBRETNAME 87

Bibliyografya : 88

İBRİ 88

Eserleri. 88

Bibliyografya : 89

İBRİK 89

Bibliyografya : 93

İBŞÎHÎ 93

Bibliyografya : 94

İBTİDÂ 94

İBTİDÂ 95

İBTİDÂ-İ ALTMIŞLI 95

İBTİDÂ-İ DÂHİL 95

İBTİDA-İ HARİC 95

İBTİLA 95

İBYÂNÎ 95

Bibliyografya : 95

İCAB 96

el-İCABE 96

Bibliyografya : 96

İCABİYYE 96

ÎCÂD 97

İ'CAM 97

İCARE 97

A) Kira Akdi. 99

B) iş Akdi. 102

Biblivografva : 107

İCÂRE-İ VAHİDE 108

Bibliyografya : 109

İCÂRETEYN 109

Bibliyografya : 112

İ'CAZ 112

İCAZ 112

Bibliyografya : 114

İCAZE 115

İCÂZE 115

İCAZET 115

Bibliyografya : 120

Kıraat. 121

Bibliyografya : 122

İBRAHİM EFENDİ, Seyyid

(Ö. 1197/1783) Osmanlı şeyhülislâmı.

1113te (1701) Şebinkarahisar'da doğ­du. Ulemâdan Şarkîkarahisarli (Şebinkara­hisar) Kadı Üsman b. Mehmed Efendi'nin oğludur. İlk öğreniminden sonra 1127'de (1715) İstanbul'a giderek amcasının oğ­lu Rumeli kazaskeri Zeynelâbidîn Efendi'­nin yanına yerleşti ve kızı ile evlendi. Bu­rada aklî ve naklî ilimleri tahsil etti ve 113O'da(17l8) mülâzım oldu. Bu arada kazasker kâtibi Refî Efendi'den ta'lik ya­zı meşkederek icazet aldı.¹

1137'de (1725) Zeynelâbidîn Efendi'­nin Mekke kadılığına tayin edilmesi üzerine ona refakat etti, hac farizasını yerine getirdi ve Cidde naibi oldu. İstanbul'a dö­nüşünde müderrisliğe yükseltildi (1143/1730-31). Çeşitli müderrisliklerde bulun­duktan sonra 1168'de (1755) Selanik ka­dılığına getirildi. 1174'te (1760-61) Şam kadılığına tayin edildi ve Mekke payesini aldı. Murâdî, hastalığına rağmen Şam'da­ki vazifesine başladığını, babası Şam'ın Hanefî müftüsü olan Ali el-Murâdî ile ya­kınlık kurduğunu ve Şam Süleymaniye Medresesi'nde verdiği fıkıh derslerine ka­tıldığını belirtir.²

1 Receb 1181'de (23 Kasım 1767) İstan­bul payesini aiıp İstanbul kadısı olan İbra­him Efendi, görev süresi dolduğunda na-kîbüleşraf ve ardından Anadolu kazasker­liği pâyesiyle 1183te (1769) ikinci defa İs­tanbul kadısı oldu. Bir yıl sonra bilfiil Ana­dolu kazaskerliğine getirildi. 1187'de (1773) ikinci defa olarak nakîbüleşraf ol­duktan sonra 1 Cemâziyelevvel 1190'da (18 Haziran 1776) Rumeli kazaskerliğine yükseltildi.³ Bu vazi­feden 1091'de (1777) azledildi ve reîsü-iulemâ sıfatıyla anıldı. 1 Receb 1193'te (15 Temmuz 1779) ikinci defa olarak Rumeli kazaskerliğine getirildi ve 1194te (1780) bu vazifeden ayrıldı.⁴ 4 Şevva! 1196'da (12 Eylül 1782) şeyhülislâm oldu. Altı ay beş gün bu makamda kaldı ve görevi sürerken 16 Cemâziyelâhir 1197'de (19 Mayıs 1783) vefat etti. Sultanselim semtinde Beyce-ğiz'de kayınpederi Zeynelâbidîn Efendi'­nin yanına defnedildi.⁵

İbrahim Efendi'nin kısa süren şeyhülis­lâmlığı, Rusya'nın Kırım'ı ilhak maksadıy­la işgale hazırlandığı ve bu amaçla Kı­rım'da karışıklıklar çıkardığı bir zamana rastlamış olmakla beraber hastalığı ve yaşlılığı sebebiyle bu konuda ciddi bir et­kinlik gösterememiştir. Ancak nakîbüleş­raf iken Kırım'la ilgili olarak Rus elçisiyle yapılan müzakerelere katıldığı bilinmek­tedir.⁶

Kaynaklarda sakin mizaçlı, kendisine sorulmadan hiçbir işe karışmayan, ancak görüşlerinden istifade edilir bir âlim ol­duğu belirtilir. Kendisini yakından tanı­mış olan Murâdî, onun Şam'ın ileri gelen ulemâsıyla görüştüğünü ve bunlardan çok faydalandığını bizzat kendisine söy­lediğini yazar. Arap edebiyatına olan vu­kufuna da işaret edilmekte olup Arapça olarak yazdığı bir kasidesine Silkü'd-dü-rer'deki biyografisinin sonunda yer veril­miştir (I, 13). Kazaskerliği dönemine ait 1183 (1769) ve 1193-1194 (1779-1780) yıllarını içine alan mülâzemet kayıtlarını hâvi defterler Şer'iyye Sicilleri Arşivi'nde bulunmaktadır.⁷

Bibliyografya :

Tarik Defteri, İÜ Ktp., TY, nr. 8879, vr. 2b; Çeş-mîzâde, Târih (nşr. Bekir Kütükoğlu). İstanbul 1959, s. 68; Şem'dânîzâde, Mürİ't-teoârîh (Ak-lepe), [[, 110; III, 46; Müstakimzâde. Tuhfe, s. 640; Muradı, Siikü'd-dürerJ, 12-13; Edİb Meh-med Efendi, Târih, İÜ Ktp., TY, nr. 3220, vr. 51", 51b, 52°, 53a, 53"; Deuhatü'l-meşâyih, s. 108; Cevdet. Târih, II, 178, 250-251; Mehmed Şem'î, Esmâü't-teoârîh, İstanbul 1295, s. 158; İtmiyye Salnamesi, s. 449-550; Sicitl-İ Osma­n'ı, I, 138; Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, W12, s. 500; Danişmend, Kronoloji2, V, 145.