İbrahim rağbet 4036531124 Danışman Yrd. Doç. Dr. Ali Korkmaz

2.10. Sektörel Yayınlar

Süreli yayınlar içerisinde yer alan ticari bir iş koluna yönelik içeriği olan yayınlar sektörel yayınlar olarak tanımlanmaktadır. Sektörel basın ise, ekonomi içerisinde belirli bir sanayiyi kapsayan, belirli bir meslek grubunu okur kitlesi olarak hedefleyen ve bunun için çeşitli iletişim ortamlarını kullanarak sağlayan basın olarak isimlendirilmektedir. Sektörel yayınlar içerikleri itibariyle kurumsal yayınlardan, çeşitli habileri ele alan yayınlardan, kitle yayınlarından, kültür sana ve eğitimi konu alan yaynlardan farklıdır (Okay ve Okay, 2009:s.134).

Sektörel yayınlar içeriklerine göre:

• 
  Gazeteler
  
• 
  Dergiler
  
• 
  Yıllık
  
• 
  Katalog
  
• 
  Kitaplar (süresiz yayın) olarak beş kategoriye ayrılmaktadır.
  

2.10.1. Gazeteler

Gazetelerin halkla ilişkiler aracı olmasının nedeni; haberi mektupla, telgrafla veya telefonla gazeteye iletildiğinde, gazetenin tirajı oranında dağılımı ve duyulma olanağının bulunmasıdır. Halkla ilişkiler uzmanının gazeteyi araş olarak kullanmasının bir başka nedeni ise en ucuz araç olmasıdır. Gazeteler yer alması istenilen bir haber bülteni veya tanıtıcı yazı, gazetecilerle kurulacak olan iyi ilişkiler sonunda kolaylıkla ve zamanında basılabilir. Ancak gazeteye, kuruluşun halkla ilişkiler uzmanı tarafından gönderilecek haberin, açık ve birçok kişinin ilgisini çekecek biçimde yazılmış olması gerekmektedir. Ayrıca verilecek haberin zamanına da dikkat etmek gerekmektedir (Şen ve Çerçi, 1976: s.32).

Örgütle ilgili haberler basına hızlı ve doğru bir biçimde aktarılmalıdır. Örgüt ile basın arasında karşılıklı güvene dayalı ilişkiler geliştirilmelidir. Bu ilişkiler sürekli olmalıdır. Halkla ilişkiler uzmanlarının basınla işbirliği içerisinde olması gerekir, basına karşı kızmak gibi bir lüksü yoktur. Metin Kazancı’nın dediği gibi, “gazetecilere küsen halkla ilişkiler uzmanı mesleğine küsmüş demektir” (Aktaran, Yavuz, 2008: s.43).

Gazetelerden bir halkla ilişkiler aracı olarak yararlanırken dikkat edilmesi bir başka nokta, haber niteliği taşıyan mesajların zamanlamasıdır. Bir toplantının sonuçları açıklanırken bir gün sonraki baskılara yetişebilecek bir saatte bu açıklamaların yapılması zorunludur. Ülkemizde basın toplantıları genellikle saat on ikiden önce yapılır. Bunun yanında gazetede yer alacak olan bir röportajda ise durum farklıdır. Zamanlama ihmal edilebilir. Dizi yazılar hazırlandığında da durum aynıdır. Çünkü bu tür yayınlarda zamana karşı yarış yoktur (Kazancı, 1996 s.286).

Gazetelerle ilgili olarak bilinmesi gerekenlerden biri de yer sorunudur. Her kişi ya da kurum haberin ya da reklamının ilk sayfada olmasını ister. Ancak bunun için herkesin kaynağı ya da gazetenin yeri yeterli olmayabilir. Dolayısı ile bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir (Bilgin, 2010: s.49).

2.10.2. Dergiler

Gazetelerin halkla ilişkiler aracı olarak sahip olduğu nitelikler dergiler için de geçerlidir. Dergilerin hedeflediği kitleler olduğu gibi okuyucuların da yeğledikleri dergi türleri vardır. Tümüyle gençlik sorunlarına eğilen, kadın sorunlarını araştıran, yemek sanatına ağırlık veren, aydınlara hitap eden, çeşitli meslek kategorilerine yönelik, siyasal ve toplumsal olayları irdeleyen, doğa ve güzellikler ya da çevre sorunlarını konu edinmiş dergiler yayınlanmaktadır (Kazancı, 1996 s.292).

Haftalık, on beş günlük, aylık gibi belirli aralarla çıkarılan mesleki dergilerin okuyucu kitlesi, süresi belli olmayan dergilere nazaran daha özel niteliklere sahiptir. Eğitim, sağlık, otomotiv, inşaat sektörü gibi değişik alanlarda çalışan işletmelerin bu alanlarla ilgili dergileri bulunmaktadır. Kuşkusuz bu özelliği ile dergiler diğer basılı araçlardan ayrılmaktadır. Fakat halkla ilişkiler uzmanına, özel kitlelere hitap etmekte önemli bir kolaylık sağlar. Çünkü verilecek mesajlar daha kolay biçimlendirilecek ve kitleler daha çabuk etkilenebilecektir(Budak ve Budak, 2000: s.162).

Halkla ilişkiler çalışmalarında bu tür kendi hedef kitlesine ulaşabilen dergiler, mesajların duyurulmasında oldukça etkin olmaktadır. Çeşitli kitlelere ulaşabilmek ve onların alanlarına yönelik yayınlanan makale, röportaj, örgütsel haberler gibi yazım türlerinin kullanılabilmesi, gazetelerde olduğu gibi bazı koşullara bağlıdır. Bu tür işlemlerin kolaylaştırılması, dergi yöneticileri ile iyi ilişkiler geliştirmeyi gerektirir(Gürüz, 2003: s.99). Daha kaliteli kağıt kullanarak daha fazla renk ve özenli baskı olanaklarıyla yayınladıkları için bu dergiler seçkim okur kitlesine sahiptirler. Bu özelliklerine karşılık fiyatlarının pahalı olması nedeniyle tirajları sınırlıdır (Özer, 2009: s.53).

2.10.3 Yıllık

Yıllık, örgütün bir yıl içinde gerçekleştirdiği çalışmaları kapsayan bir yayın türüdür. Örgüt ile ilgili ansiklopedik bilgiler türünde yazılar da yıllıkta yer almaktadır. Yıllıklar, örgütün çevresindekilere ve örgütte çalışanlara ücretsiz gönderilir. Ayrıca bazı okuyuculara da papa ile satılabilir(Özer, 2009: s56).

Bu yıllıklar kuruluş hakkında bilgi edinmek isteyen kişileri aydınlatıcı her türlü bilgiyi kapsarlar. Ayrıca bir yıl içinde gerçekleşen değişiklikler, alınan kararlar, yapılan atamalar, organizasyon değişiklikleri yıllıklarda bulunmalıdır (Çamdereli, 2000: s.85).

2.10.4. Katalog

Sistemli bir şekilde hazırlanmış fihrist (katalog) özellikli, kimi listelerde bulunan ürünler ile alakalı bilgiler içeren kitaplara katalog denir. Katalogda genelde ödeme biçimi ya da fiyatlara dönük bilgiler yansıtılmakta olup, üretici ve satıcı firmaların ürünleri hakkında bilgiler aktarılmaktadır(Karadeniz, 2010: s.102).

2.10.5. Kitaplar

Kitle iletişimin önemli bir aracı olan kitaplar, halkla ilişkiler çalışmalarında etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Örgütlerin bilgi toplama ve bilgi yayma amaçlı eylemlerinde kullandıkları kitaplar, basılı halkla ilişkiler kapsamında önemli bir yer tutmaktadır.

Çeşitli örgütlerin, derneklerin, hayır kurumlarının kuruluş yıldönümlerinde, örgütün tarihçesini ya da örgütün sunduğu mal ve hizmetlerin tanıtımı ile ilgili yazıları kapsayıcı biçimde düzenlenebilir. (Gürüz, 2003: s.97) Bazen büyük şirketlerin kurucularının hayat hikayelerini de işletme kitapları arasında irdelenmektedir. Vehbi Koç’un “Hayat Hikayem”, Selçuk Yaşar’ın ülke sorunlarına ilişkin dizi kitapları, Sakıp Sabancı’nın hayat hikayesi bu tür kitaplardandır. Halkın şirkete duyduğu sempatisi, yöneticilerine duyduğu sempati ile aynı doğrultudadır. Nitekim ülkemizin akıllı iş adamları bu noktayı fark ettiklerinden kuruluş kitaplarını halkla ilişki kurmada daha sık kullanmaya başlamışlardır (Budak ve Budak, 2000: s.161).

Örgütlerin halkla ilişkiler çalışmalarında, birer tanıtım aracı olarak oldukça etkin ola kitaplar, örgüt ve çalışmaları hakkında doğru ve güvenilir bilgiler verilmelidir. İstenildiğinde, ilgili resim, grafik, fotoğraf gibi tekniklerle renklendirilip, okuyucuların daha çok ve okumaları sağlanabilir. İlgi çekici bir duruma getirilmesi, ayrıca kitapların satışında da etkin olmaktadır.

Halkla ilişkilerin kullanacağı kitaplar, örgüt tarafından hazırlanabileceği gibi örgütün dışında başka bir yazar tarafından da yazılabilir. Örgüt tarafından bastırılan bu kitaplar, müşterilere, yerel topluma, kütüphanelere dağıtılır ve düşük bir fiyata satılmaktadır (Gürüz, 2003: s.97-98)