İbrahim rağbet 4036531124 Danışman Yrd. Doç. Dr. Ali Korkmaz

2.11. İnternet ve Web Sitesinin Halkla İlişkiler Aracı Olarak Kullanılması

2.11.1. İnternet

Bilgisayar teknolojisinin çok hızlı ilerlemesiyle birlikte dünyadaki insanların birbirleriyle iletişime girme olanağı çok kolay hale gelmiştir. Dünyayı küçük bir köy haline getiren kitle iletişim araçlarından birisi olmuştur. Bilgisayar teknolojisiyle insanların birbirleriyle çok daha kolay ve hızlı bir şekilde iletişime girme olanağı sağlayan sihirli güç internet olmuştur. İnternetin aracılığıyla dünyanın en ücra köşesindeki birisiyle konuşabilir, fikirlerinizi paylaşa bilirsiniz. Ayrıca bu unsur, özellikle bazı güçler tarafından küreselleşmenin dünyada yaygınlaşmasını sağlamak için kullanılmaktadır. Böylesine önemli bir iletişim aracını halkla ilişkiler çalışmalarında da kaçınılmaz bir gerçekliktir (Yavuz, 2008: s.48).

Bunun üzerine halkla ilişkiler uzmanları farklı hedef gruplarına farklı araçlarla ulaşmanın bilicine varmışlardır. Son yıllarda teknolojideki hızlı gelişmeler sonucu hedef gruplarına ulaşmak için kullanılan geleneksel olarak halkla ilişkiler araçlarının yanına yenileri de eklenmiş durumdadır. Bunlardan biriside artık çağımızın vazgeçilmezlerinden biri olan internettir

Bu yeni araç halkla ilişkiler açısından değerlendirildiğinde, halkla ilişkiler uygulayıcılarının karşısına hem yeni fırsatlar çıkmakta, hem de çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalabilme tehlikesi oluşturmaktadır. Bu yeni fırsatlar kurum içi iletişimin etkinleştirilmesinden, kurumun hedef gruplarıyla doğrudan bir iletişim içine girme yelpazesine kadar uzanabilmektedir (Okay ve Okay, 2011: s.554)

İnternetin yaygınlaşması ve işletmeler tarafından kullanımının artmasıyla, internet de bir tanıtma aracı haline gelmiştir. İşletmeler internet aracılığı ile tüketiciler, aracılar, finansal kuruluşlar, sendikalar ve genel yönetimlerle iletişim kurabilmekte, sponsorluk çağrıları yapabilmekte, sanatsal sergi ve fuarlara katılabilmekte ve e-posta ile tanıtımda bulunabilmektedir. Kurumların hedef kitlelerine ve ilgili kesimlere tanıtımlarının sağlanması amacı ile kurumsal web sitelerinin oluşturulması, hedef kitleler ile fikir alışverişinin sağlanabilmesi için sohbet odaları ve forumların kurulması, e-posta ve oluşturulan kullanıcı grupları ile hedef kitleden kurum, ürün ve hizmet hakkında geri bildirimlerinin alınması, e-mülakatlar, anketler ve çeşitli çevrimiçi programlar ile veri tabanlarının oluşturularak çift yönlü bir iletişim sürecinin kurulması bunlardan bazılarıdır (Bıyık, 2007: 49-50).

İnternetin gelişmesiyle, hissedarların iletişim tutumu da değişmiştir ve gelecekte de değişmeye devam edecektir. Hissedarlar, internet sayesinde çok büyük bir güç elde etmişler, ilişkide bulundukları organizasyonlardaki pozisyonları bu yolla koruyup güçlendirmişlerdir. Müşteriler ve hissedarlar, interneti kullanarak bir organizasyon ya da çalışanları hakkındaki şikayetleri ya da övgüleri diğer hissedarlara iletebilirler. Son yıllardaki halkla ilişkiler profesyonelleri internetle çok daha yakından ve kapsamlı olarak ilgilenmeye başlamışlar, geleneksel uygulamaların yeni teknolojilere adapte edilebileceğini araştırmışlardır. İnternetin, sadece organizasyonların pozisyonlarını değil, bunlara bağlı değişik hissedarların iletişim süreçlerini ifade eden bir potansiyeli de bulunmaktadır. Ayrıca, halkla ilişkiler, organizasyonların kurumsal imajlarının yenilenmesine de yardım etmektedir (Karadeniz, 2010: s.104-105)

Kuruluşlar basına yönelik çalışmalarını yaparken bültenlerini ve kendileriyle ilgili diğer bilgileri gazetecilere göndererek veya bir konferans ile açıklayabilecekleri gibi artık internet gibi bir aracın olmasıyla birlikte bunları kendi web sitelerinde de gerçekleştirebilmektedirler.

Ülkemizdeki en büyü 50 kuruluşa yönelik gerçekleştirilen bir araştırmada bu kuruluşların %82’sinin bir internet sitesinin mevcut olduğu, ancak %21’inin web sitelerinde basına yönelik bir hizmetlerinin söz konusu olduğu görülmüştür. Buna karşın Almanya’nın en büyük 100 kuruluşuna yönelik olarak yapılan bir araştırmada kuruluşların %66’sının özel basın sayfaları olduğu , %6’sının basın kulübüne katılabilmek için özel kayıt istedikleri ve %18’inin de basına yönelik herhangi bir servisleri olmadığı çünkü %10’unun ana sayfaları olmadığı tespit edilmiştir (Okay ve Okay, 2009: s.135).

İnternet aracılığıyla gazetecinin oturduğu yerden istediği saatte, kuruluşla ilgili her türlü bilgiyi edinme ve haberini, aldığı bu bilgilere dayanarak gerçekleştirme imkanı vardır. İnternet sayesinde gazeteciler dünya çapındaki bilgi bankalarında araştırma yapabilme, yeni konuları keşfetme, sanal basın konferanslarına katılabilme ve dünyanın çeşitli ülkelerindeki meslektaşlarıyla görüşlerini paylaşma imkanına sahip olmuşlardır. Gazetecilerin interneti kullanımıyla ilgili dünyada çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Örneğin Almanya’da 340 ekonomi gazetesiyle yapılan bir araştırmada, gazetecilerin internet kullanımı daha çok web ortamında sörf yapmak ve e-mail kullanmak şeklinde olduğu görülmüştür (Aktaran Okay ve Okay)

Almanya’da başka bir araştırmada ise basılı, klasik ve online medyalarda çalışan 645 gazeteciye yönelik bir araştırmada, gazetecilere internet ortamında araştırma yapmanın onlara sağladığı avantajlar sorulmuştur.

Tablo 4:Almanya’da basılı, klasik ve online medyalarda çalışan gazetecilere yönelik araştırma

İnternette araştırma yapmanın hangi avantajları gazete için önemlidir?
	Çok önemli	Daha az önemli	Önemsiz
Değişik medyaların birbirleriyle bağlantılarının olması	%19	%43	%33
Başka medyanın kolayca takip edilmesi	%35	%45	%17
Benze web sitelerinin birbirleriyle bağlantılı olması	%42	%45	%10
Uluslar arası enformasyon sistemlerine ve sunucularına başvurabilme	%50	%33	%12
İstenilen saatte bilgiye ulaşabilme imkanı	%83	%12	%4
Kolay ön araştırma yapma imkanı	%85	%13	%2

Görüldüğü üzere gazeteciler için internette araştırma yapmanın en önemli avantajı kolaylıkla ön araştırma yapabilme imkanlarının olmasıdır.

Aynı araştırmada internetin gazeteciler için sorun olan zayıf yönlerinin neler olduğunu araştırılmıştır.

Tablo 5:Almanya’da basılı, klasik ve online medyalarda çalışan gazetecilere yönelik araştırma

İnternetin gazeteciler için sorun olan zayıf yönlerinin nelerdir?
	Büyük sorun	Düşük sorun	Sorun değil
Her web sitesinin farklı yapıda ve fonksiyonda olması	%15	%62	%12
Nakletme hızı	%37	%48	%12
Bulunan bilgilerin doğruluğu	%42	%48	%8
Nitelikli bilgilerin bulunması	%64	%29	%5

Tabloda görüldüğü gibi gazetecilerin internette araştırma yaparken yaşadıkları en büyük sorun nitelikli bilgilerin bulunması olduğu görülmektedir. Çünkü internet ortamı çoklu ortam olduğu için isteyen herkes kendine özel bilgilerini ya da kurumu ön olanda tutmak daha güzel göstermek adına yalan yanlış bilgileri web sitelerinde paylaşabilme imkanları vardır. Bu açıdan gazeteciler aldıkları her enformasyonun doğruluğunu kanıtlamak zorundadırlar.

Araştırmalar ayrıca, gazetecilerin internet ortamında ne tür bilgileri aradıklarını da ortaya koymuşlardır.

Tablo 6:Almanya’da basılı, klasik ve online medyalarda çalışan gazetecilere yönelik araştırma

Gazeteciler internette ne tür bilgiler aramaktadır?
	Sık	Nadiren	Hiçbir zaman
Belirli tarihler	%19	%48	%30
Grafik ve resim malzemesi	%21	%45	%30
Servis hizmetleri	%23	%53	%22
Kendi araştırması için konu önerileri	%34	%45	%17
Basın bültenleri	%46	%41	%10
İletişim adresleri	%55	%38	%4
Haberler	%66	%28	%4
Arka plan bilgileri	%79	%17	%2

Bu verilere göre genel olarak gazeteciler daha çok araştırma için %79’u arka plan bilgilerini araştırmakta olduğu görülmektedir. Bunu %55 ile gazeteciler kuruluşların web sitelerinde “Haberler”i araştırmaktadır. Gazetecilerin %48’i nadiren belirli tarihleri araştırırken gazetecilerin %30’u hiçbir zaman belirli tarihleri ve grafik ve resim malzemelerini araştırmadıkları görülmektedir.