İÇİndekiler giRİŞ I. Haccin dindeki yeri ve önemi II hac kelimesiNİn anlami III haccin farz oluşU 7
Yüklə 0,99 Mb.
|
1. Remy-i CimarSözlükte küçük taşlar atmak anlamına gelen "remy-i cimar", bir hac terimi olarak "cemerat" diye adlandırılan belli yerlere belli zamanda ve belli sayıda taş atmak demektir. Yüce Allah, İbrahim Peygambere, oğlu İsmail’i kurban etmesini emrettiğinde şeytan bu emri yerine getirmelerine engel olmaya çalışmıştı. Bunun üzerine Hz. İbrahim eşi Hacer ve oğlu İsmail, şeytanın bu tuzağını fark edip onu taşlamışlardı. İşte "remy-i cimar", bu olayı sembolize etmektedir. Burada şeytana karşı direniş ve protesto söz konusudur. Şeytan taşlama vazifesi Mina’da Kurban bayramı günlerinde îfa edilir. Şeytan taşlama ittifakla haccın aslî vaciplerinden biridir.”204 Bu görevin terk edilmesi dem gerektirir. Şeytan taşlama günlerinde Mina'da gecelemek sünnettir.
Mina'da şeytanın taşlandığı "Cemerat" diye anılan üç yer vardır. a) "Cemre-i Suğrâ" (Küçük Cemre): Mescid-i Hayf tarafındadır. Bu cemreye halk arasında "Küçük Şeytan" denir. b) "Cemre-i Vustâ" (Orta Cemre): Mekke cihetinde Küçük Cemreden sonra 150 m. mesafede yer alır. Bu cemreye halk arasında "Orta Şeytan" denir. c) "Cemre-i Akabe" (Büyük Cemre): Mina'nın Mekke istikametindeki sınırında yer alır. Bu cemreye halk arasında "Büyük Şeytan" denir.
a) Remy-i Cimar'ın Vakti Ve HükmüCemrelere taş atmanın zamanı, kurban bayramı günleridir. Bu günlerin ilkine "Yevm-i Nahr" (Kurban Kesme Günü), kalan üç güne ise "Eyyam-ı Teşrik" (Teşrik Günleri) denir.206 İlgisi nedeniyle bu günler, "Eyyam-ı Mina" (Mina Günleri) olarak da anılır.
Bayramın birinci günü, büyük şeytan denilen Akabe Cemresi'ne yedi taş atılır. Bu taşların atılma zamanı; Hanefi ve Malikî mezheplerine göre fecr-i sadıktan itibaren başlar, ikinci gün, fecr-i sadığa kadar devam eder. Bu zaman diliminde taşlar atılmazsa dem gerekir. İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed’e göre, vaktinde atılamayan taşlar, bayram sonuna kadar kaza şeklinde atılabilir ve bundan dolayı ceza da gerekmez.207 Şafiî ve Hanbelî mezheplerine göre, Akabe Cemresi'ne taş atma gece yarısından itibaren başlar, bayramın 4. günü güneşin batmasına kadar devam eder. Bu günde atılması gereken taşlar bayramın dördüncü günü güneş batımına kadar atılsa caiz olur, her hangi bir ceza da gerekmez. 208 Bayramın birinci günü Mina'ya gelindiğinde yukarıda zikredilen süre içerisinde Akabe cemresine gidilir. Uygun bir yerden بسم الله الله أكبر رغما للشيطان وحزبه "Allah'ın adıyla… Allah en büyüktür, şeytan ve taifesini kastederek taş atıyorum209 duasını okuyarak taşlarını atar.210 Nohut büyüklüğündeki taşlar, sağ elin baş parmağıyla işaret parmağının uçları arasında tutulur, kol fazla kaldırılmadan atılır. Taşlar atıldıktan sonra beklenmeksizin oradan uzaklaşılır. Dua etmek için beklenmez, dua yürürken yapılır. Cemre-yi Akabe'ye ilk taşın atılmasıyla telbiyeye son verilir. Temettu veya kıran haccı yapan kimse, bayramın birinci günü Akabe Cemresi'ne taş attıktan sonra kurbanını keser veya vekâleten kestirir. Tıraş olup ihramdan çıkar. Böylece birinci "tehallül" gerçekleşir. Bundan sonra "cinsel ilişki" dışındaki bütün ihram yasakları sona erer. Bundan sonra Mescid-i Haram’a gidip ziyaret tavafını yapar. Daha önce yapmamışsa hac sa’yini yapar. Tavaf ve Sa'y yaptıktan sonra "ikinci tehallül" de gerçekleşmiş ve ihramla ilgili bütün yasaklar kalkmış olur. Tavaf ve Sa'yini yapan kimse, Mina’ya döner, bayramın 1, 2 ve 3. günlerini (eyyam-i teşrik) Mina'da geceler. Eyyam-i Teşrik'in gecelerini Mina'da geçirmek Hanefî mezhebine göre sünnet; Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre vaciptir.211 Cemrelere Atılacak Taşlar Bayramın birinci günü Akabe Cemresi'ne atılacak yedi taşın Müzdelife’de toplanması müstehaptır. Diğer günleri cemrelere atılacak taşlar, Müzdelife, Arafat, Mina, Mekke veya her hangi bir yerden toplanabilir. Cemrelere atılacak taşların cemrelerin yanından veya temiz olmayan yerlerden toplanması, büyük taşların kırılarak küçük parçalara bölünmesi mekruhtur. ab) Bayramın İkinci Ve Üçüncü Günleri: Bayramın ikinci ve üçüncü günü cemrelere taş atma zamanı, zevalden sonra başlar, fecr-i sadığa kadar devam eder. Peygamberimiz (a.s) ikinci ve üçüncü günde cemrelere taşı öğleden sonra atmıştır. 212 Öğle vaktinden önce ve fecr-i sadıktan sonra atılan taşlar geçerli olmaz. Öğleden sonra atılması gereken bu taşlar atılmaz ve kurban bayramının 4. günü güneş batıncaya kadar kaza da edilmezse dem gerekir.213 Bayramın ikinci ve üçüncü günü sırasıyla küçük, orta ve büyük şeytana yedişer taş atılır. Bu sıraya uymak sünnettir. Sıraya uyulmaması durumunda her hangi bir ceza gerekmez.
“Kim iki gün içinde acele edip (Mina’dan Mekke’ye) dönerse, ona günah yoktur. Kim geri kalırsa, ona da günah yoktur” (Bakara, 2/203) anlamındaki âyet buna işaret etmektedir.. Bayramın dördüncü günü Mina'da kalmayacak olan kimsenin, üçüncü günün taşlarını attıktan sonra fecr-i sadıktan önce Mina'dan ayrılması gerekir. Belirlenen zamanda ayrılmazsa dördüncü günün taşlarını da atması gerekir.
Bayramın üçüncü günü Mina'da ayrılmaya "Nefr-i Evvel" denir. Dördüncü günün taşlarını atma zamanı, zevalden sonra başlar güneşin batmasıyla sona erer. Bu günün taşları da küçük, orta ve büyük olmak üzere sıraya uyularak her birine yedişer taş atılır. Cemrelere atılan taşların sayısı 1. gün, Akabe Cemre'sine 7, 2. gün, küçük, orta ve büyük cemrelere yedişerden 21, 3. gün, küçük, orta ve büyük cemrelere yedişerden 21, 4. gün, küçük, orta ve büyük cemrelere yedişerden 21 olmak üzere toplam 70 taş atılır. Ancak bayramın üçüncü gününde Mina’dan ayrılan kimse, dördüncü günü taş atmayacağı için ilk üç günde toplam 49 taş atmış olur. Dördüncü günü atılacak taşlar toplanmış ise bu taşlar uygun bir yerde bırakılır.
Taşlar, her gün için belirlenen zamanda atılmazsa ertesi günü veya en geç dördüncü gün güneş batımından önce atılmalıdır, aksi takdirde dem gerekir. Ebû Hanîfe'ye göre her gün atılması gereken taşlar zamanında atılmazsa daha sonra kaza edilmez. Zamanında atılmadığı için dem gerekir. 215
b. Şeytan Taşlamanın Geçerli Olmasının Şartları
Uzağa düşen taş geçerli olmaz. 2. Taşları, cemrelere el ile fırlatılarak atmak. Taşın atılması gereken yere el ile konması halinde geçerli olmaz. 3. Taşı, atılması gereken yere atanın fiili sonucunda ulaşmış olması. 4. Taşların her biri ayrı ayrı atmak. Taşların hep birden atılması halinde tek taş atılmış sayılır. 5. Meşru mazereti bulunmaya kimselerin, taşları bizzat kendilerinin atması. Bu kimselerin taşlarını başkalarına attırmaları geçerli olmaz. Hastalık, yaşlılık, kötürüm olmak, çok zayıf olup izdihamdan zarar görecek halde bulunmak ve benzeri durumlar meşru mazerettir. Bu tür mazereti olan kimseler taşlarını vekaleten başkalarına attırabilirler. Vekâletin câiz olabilmesi için, kişinin mutlaka bizzat taş atmaktan âciz olması gerekir.Vekil olanlar, önce kendi taşlarını, daha sonra vekili olduğu kimselerin taşlarını atarlar.216
Kurumuş çamur, tuğla, kiremit ve mermer parçası taş hükmündedir. Demir, tahta, plastik ve benzeri taş ve toprak cinsinden olmayan şeylerin atılmazı caiz değildir. Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre atılan şey mut laka taş olmalıdır. 7. Taşların, belirlenen vakitler içinde atılması. 8. Atılması gereken taşların tamamını veya en az dördü atmak Cemreye taş atma görevinin yerine getirilmiş olabilmesi için en az dört taş atılması gerekir. Dört taştan sonra eksik bırakılan her taş için bir fitre miktarı sadaka verilir. 217 c) Şeytan Taşlamanın Sünnetleri1. Tertibe uymak. Önce küçük, sonra orta, daha sonra büyük cemreye taş atılır. Bu sıraya uymak Şâfiî, Malikî ve Hanbeli mezheplerine göre ise vaciptir. Bu mezheplere göre tertibe uymayanların taşlarını yeniden atmaları gerekir. Atmadıkları takdirde dem gerekir. 2. Akabe cemresine atılacak taşları Müzdelife’de toplamak. Diğer cemrelere atılacak taşlar, cemarat dışında her hangi bir yerden toplanabilir. 3. Mina’ya varır varmaz ilk iş olarak cemreyi taşlamak. 4. Akabe cemresine ilk taşı atmakla birlikte telbiyeye son vermek 5. Taşları atarken بسم ألله أكبر رغما للشيطان وحزبه duasını okumak 6. Yedi taşı peş peşe atmak 7. Küçük ve orta cemreleri taşladıktan sonra uygun bir yerde kıbleye yönelerek dua etmek. Büyük cemreyi taşladıktan sonra, beklenilmez, dua yürürken yapılır. 8. Atılan taşların nohut tanesi büyüklüğünde olması. 218 9. Atılacak taşların temiz olması. 10.Taşları sağ elin işaret ve baş parmaklarının ucuyla tutup atmak.219 11. Taşlama yaparken sağ eli, başın hizasını geçmeyecek kadar kaldırmak 220 12. Bayramın birinci günü Akabe cemresini kuşluk vaktinde; diğer günlerde cemreleri zeval vaktinden sonra atmak.221
d) Şeytan Taşlamanın Mekruhları1. Cemrelere nohut tanesinden büyük taş, terlik, şemsiye ve benzeri şeyler. 2. Cemre mahallinden taş alıp atmak. 3. Belirlenenden fazla sayıda taş atmak. 4. Taşları cemrelere atmaksızın bırakmak. 5. Temiz olmayan aşları atmak. 6. Büyük taş parçalarını kırarak atmak. 7. Cemerat arasında tertibe uymamak. Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre tertibe uymak vaciptir. Bu şarta uyulmadığı takdirde yeniden atılması gerekir. Atılmazsa dem gerekir.222 Yüklə 0,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|