2- SAHABE VE "PERŞEMBE FACİASI":
Olayın Özeti: Peygamber efendimizin ölümünden üç gün önce sahabe Resulullah'ın evinde toplanmışlardı. Peygamber kendisinden sonra onların sapıklığa düşmesini önleyecek bir vasiyet yazdırmak için onlardan kağıt ve. mürekkeb istedi. Ama sahabe onları getirmekte ihtilaf ettiler; Bazıları getirmemekle kalmayıp hatta Peygambere, "sayıklıyor" diyerek iftira ettiler. Peygamber onlara gazab eyleyip bir şey yazdırmadan onları evinden çıkardı.
Olayın Tafsilatı: İbni Abbas diyor ki, "Perşembe günü ne gündü o gün?! Peygamber (S.A.V) in ağrısı şiddetlenmiş idi". (Sehabesine) buyurdu ki:
Gelin sizlere öyle bir kitap (vasiyyetname) yazdırayım ki artık ondan sonra hiç delaletesapıklığa) düşmeyesiniz. Ömer, ResuluIlah'a, "Hastalığı galebe etmiş, elimizde Allah'ın kitabı vardır ve Aııah'ın kitabı da bizlere yeterlidir" dedi.
Evde oturan sehabenin arasında ihtilaf çıktı; Bazıları dediler ki, Resulul1ah'ın istediklerini hazır eyleyin; sizlere bir yazı yazdırsın ki O Hazret'ten sonra asla sapıklığa düşmeyesiniz.
Bazıları ise Ömer'in sözünü tekrarladılar.
Ses ve gürültü Resulul1ah'ln huzurunda çoğalınca Resulullah, "kalkın, benim yanımdan gidin" buyurdu. İbn'i Abbas devamlı "Ah ne büyük müsibettir o günün musibeti ki, Resulullah(S.A.V) ile yazmak istediği vasiyetnamesi arasına hail
107
oldu...', (1)diyordu.
Bu hadis şüphesiz sahih bir hadisdir.
Çünkü hem şia alim ve muhaddisleri hem de ehli sünnet alim ve tarihçileri kitaplarında nakletmişlerdi. Bu vakiayı da yine kendimle yaptığım ahda uyarak kabul etme zorundayım. Bu yüzden Ömer ibn'i hattab'ın Resulullah'ın emirleri karşısındaki tutumu beni hayrete düşürüyor. Resulullah'm yazdırmakistediği ve bütün ümmeti delalete düşmekten kurtaracak olan husus ve emirler ne idi acaba?
Şüphesiz yazacağı şey, müslümanlar için yeni bir şey olacaktı ve onlari her türlü şüphe ve tereddütten kurtaracak bir şey idi. Şimdilik şia'nin "Hz. ResulullahCS.A.V) Ali'nin kendisinden sonra müslümanların halifesi olmasını yazdıracaktı ve Ömer durumu farkettiği için Resulullah'ın vasiyetini yazdırmasına engeloldu demesini bir kenara bırakalım ve bu sözlerle bir işimiz olmasın. Çünkü ilk mcrhalede bu iddialarıyla bizi ikna etmeyebilirler. Ama acaba İbn-i Abbas'ın hatırladığında gözyaşları kumları bile ıslatacak derecede ağladığı ve en büyük müsibet olarak andığı ve ResuluHah'ln huzurundaki sahabeyi yanından çıkartacak derecede sinirlendiği bir olaya ma'kul bir açıklamamız var mı? Acaba bu acılı hadiseye mantıklı bir yorum bulabilirmiyiz?
Ehli sünnetten bazıları, Ömer Resullah'ın hastalığının ağir olduğunu bildiği için Resulullah'a acıdı ve Resulullahı'. rahatlatmak istedi" diyorlar. Ehli sünnet'in bu tahlilini basit
--------------------
1- Bu hadis, Sahih Buhari, c.3. .Hastanın kalkın benim yanımdan gidin." babında - Sahih'i Müslim c.5 s. 35 Vasiyyet kitabının sonunda. Müsned'i Ahmed c. 1.s.355. ve c.s.s. 116).
Taberi tarihi, c.3.s. 193-İbn'i Esir tarihi .c.2.s.302.
kafalı kimseler bile kabul etmez, nerde kaldıki alim bir kimse! Ben de bir kaç kez Ömer adına bazı mazeretler uydurmağa çalıştım ama çabam boşuna idi. Çünkü olayın gerçeğine ters düşmekteydi. Hatta eğer Ömer'in dediği(yehcuru) (Resulullah sayıkIıyor) cümlesinin yerine "ağrısı ona galip gelmiş" sözünün söylendiğini kabul etsek bile yine Ömer'in "Kuran vardır, Kur'an bize yeterlidir" sözü hiç bir şekilde tevil edilemez.
Acaba kur'an Resulullah'a inmişken Ömer, Kur'an'ı Resulullah'tan daha iyi mi biliyordu?
Yoksa haşa Resulullah ne konuştuğunu mu bilmiyordu; yoksa Ömer bu sözleriyle tefrika salmak mı istiyordu?
Allahım bizleri affet!
Eğer Ehl-i sünnet'in bu tahlilleri doğru olsaydı Resulullah'ın Ömer'in bu temiz ve güzel niyyetinden haberi olması lazım idi. Ve ona sinirlenip kalk buradan git diyeceğine teşekkür ederdi. Neden Peygamber onları kovduğunda onun sözüne bakıp kalkıp evden çıkıp gittilerde niçin o zaman Peygamber sayıklıyor demediler? Acaba ıcalkıp gitmeleri ResuluHah'ın vasiyetnamesinin yazılmasına engelolup planlarını gerçekleştirdikleri için değilmiydi?
Onların Peygamberin huzurunda çıkardikları kargaşa ve ihtilafın menşei, sahabenin iki guruba bölünerek; bir kısmının "bırakın Peygamber yazısını yazsın ki ondan sonra sapmayalım" demesi bir grubun da buna karşı gelip Ömer'in sözünü tekrarlaması ve başa "Resuluılah sayıklıyor" demesiydi.
Bundan anlaşılıyor ki bu hadise Ömer'e mahsus basit bir olay değildi yoksa, hevesine uyarak konuşmadığmı, halkı hidayete sevketmede hastalığının onu etkilemeyeceğini buyurarak Resulullah onu susturabilirdi, Ama Ömer'in itirazına müteakıp durumun karışması ve bir gurubun onun sözünü destekleniesi iyice gösteriyor ki bunlar Resulullah'ın
109
vasiyetnamesinin yazılmasını önlemek hususunda anlaşmışlardı.
Böylece sahabe Resulullah'ı incitecek söz ve davranıştan kaçınmak hususundaki Allah'ın apaçık emrini unutmuş veya görmemezlikten gelmişlerdi.
Allah,u Teala buyuruyor ki, "Ey insanlar, seslerinizi Peygamber'in sesinden daha üstün tarz da yükseltmeyin ve Onunla birbirinizle konustuğunuş gibi yüksek sesle konuşmayın. Sonra yaptığınız ameller malıvolur gider ve siz anlamazsınız bile".ı Bu hadisede Resulullah'ın huzurunda yüksek sesle konuşmadan öte, "bu kişi sayıklıyor" diyerek derecede ona karşı küstahlık gösterilmiştir. Sonra da Resulullah'ın huzurunda munakaşaya girilmiş ve söz çatışmaları meydana gelmistir.
Ben öyle inanıyorum ki, orada bulunanların ekseriyeti Ömerin sözünü desteklemişlerdir. Bu yüzden ResulullahCS.A.V) artık yazıyı yazdırmasının bir faydasının olmadığını görmüştür. Çünkü bunların kendisine hürmet etmediklerini onun hakkındaki Allah'ın emirlerine boyun eğmediklerini açıkça görüyordu. Allah'u Teiila Resulullah'a nasıl davranılacağını, O hazret'le nasıl konuşulacağını açıkça buyurmuşken, onlar bu ilahi hükmeitina göstermemişlerdi. Allah'ın emirlerine karşı böyle davranan kimselerin, Resulullah'ın yazdıracağı şeyi hiçe alacakları ortada idi.
Bu olaylara muteakıp Hz. Resuluılah bildiği bir ilahi hikmet gereği artık vasiyetnamesini yazdırmadı. Resulullah(S.AV) ın hayatında saldırıya maruz kalan bir vasiyetname ile onun vefatından sonra nasıl amel olunurdu?
Hatta itiraz eden kişiler, Resulullah'ın vefatından sonra,
---------------
ı- Hucurat /2
110
bunu Resulullah yazdırdığında(neüzubillah) aklı başında değildi diyerek Resulullah'm hastalık döneminde açıkladığı bütün hükümler hususunda şüphe yayabilerlerdi. Veya Reulsullah'ın yazdırdığı vasiyetnamenin ve tayın ettiği halifenin önların manfaat ve makam elde etmelerinin önünü tamamen aldığını görünce dini kökten redetmeğe kalkışabilirlerdi; bu ise yeni doğmuş olan İslam dininin tamamen yok olmasına sebep olabilirdi. Öte yandan Resulullah'ın getirdiği dinin son din olarak kıyamete kadar bakı kalması Allah-u Teala tarafından mukaddar olduğu için ResuluIlah, vasiyetnamasini yazdırmadı; böylere ResuluIlah ilahi emir gereği, dine karşı yeni bir cebhe açıılmasını önlemiş oldu. Bir yandan da vasiyet yazdırmak istediğini açıklamakla onlara hüccet tamamlanmış oldu, yani o muhalefet edenlerin Allah'ın huzurundas hiç bir mazeretIeri kalmadı - müt)
Allah'ım senin Resulünün huzurunda böyle davranılmasından sana sığınıyorum Allah'un bizleri affeyle!
Ömer ibn-i Hattab'ı bu davranışları hususunda nasıl mazur gösterebiliriz veya Onun kötü bir niyete sahip olmadığını iddia edebiliriz, Oysakı o hadiseye şahit olan sahabilerden bazıları O olayı hatırladıklarında gözyaşları yerin kumlarını islatacak derecede ağlamış ve o günü müslümanların en acılı ve en musibetli günü diye yad etmişler.
Ben bu hadise ile ilgili olarak Ehl-i sünnet kitaplarında yazılı olan yorumlamaları ve uydurulan mazeretieri reddediyorum. Ben bu olayın acısından kurtulmak iı;in onu kökünden reddetmek istedim. Ama ne yapayım, sahih kitaplarımız bu sözleri yazmışlar ve bunun doğruluğunu tesbit etmişler.
Ama Şia'nın bu olayla ilgili görüşünün daha tutarlı ve mantığa uygun bir tahlil olduğunu gördüm.
111
Çünkü bu tahlili takviye eden hatta isbatlayan bir çok delil mevcuttur. Seyit Muhammed Bakır Sadr'a, "O kadar sehabenin içinde Ömer Resulullah'ın kendisinden sonra Ali'nin halifeliğini vasiyetinde yazdıracağını nasıl anladı? diye sorduğumda bana o şöyle cevap verdiğini henüz unutmamıştım: "Bunu yalnız Ömer değilorada bulunanların çoğuda anladılar. Çünkü Resulullah önceden de bu sözünün benzerini açıklamıştı; örneğin defalarca "Ben sizin içerinizde iki ağır ve değerli şey bırakıyorum, eğer bu ikisinden ayrılmasallIz benden sonra asla sapıklığa düşmezsiniz. Onlardan biri Allah'ın kıtabı ve diğeri Ehl-i beyt'imdir" buyurmuştu Hastalığında da; "Gelin size bir şey yazdır ayı m ki benden sonra asla delalete(sapıklığa) düşmeyesiniz". diye buyurunca orada bulunanlar (Ömer'de dahil) Hazreti Resulullahın (S.A.Y) Gadir'i Hum'da ve diğer yerlerde buyurduğu üstteki sözünü yani Kur'an ve başta Hz. Ali olmak üzere Ehl-i beyt'e uymanın farz olduğunu yazdırarak takviye etmek istediğini biliyordu.
Resulullah açıkça "benden sonra Kur'an ve Ali'yi size bırakıyorum". diye yazdırmak istiyordu. Bunun benzerini diğer mu.nasebetlerde de defalarca buyurmuştu; muhaddisler Resulullah'ın bu sözlerini kaydetmişlerdir.
Kureyş'in çoğusu Hz. Ali'ye boyun eğmek istemiyordu çünkü Hz. Ali(A.S)nin yaşı küçük olduğu gibi İslam uğruna Kureyş'in burnunu da yere sürmüş, pehlivanlarını öldürmüş biriydi. Elbette Kureyş buna rağmen Hudeybiye anlaşmasına ve Abdullah ibn-i Ubey'e Resulullahın namaz kıldırmasına karşı yapılan itirazlardaki gibi tekrar Peygamber'e karşı çıkmaya cesaret edemiyorlardi.
Ömerin Resulullah'ın yazı yazdırmasına muhalefet etmesi, onları cesaretlendirerek Peygambere karşı gelmeye teşvik etti.
Ömerin dediği "Allah'ın kitabı içimizdedir, bize kur'an
112
yeterlidir" sözü Hz. Resulullah(S.A.V) ın buyurmuş olduğu "Kur'an ve itretimden olan Ehl-i beytimden ayrılmayın" sözünün tam zıddıdır. Çünkü Ömerin söylediği sözün manası şudur ki, Allah'ın kitabı bize yeterlidir, bizim ehl-i beyt'e ihtiyacımız yoktur.
Bu vakia'nın bundan başka mantıklı bir yorumu yoktur. Elbette bir kimse yalnız Allah'a itaat edilmesinin gerektiğini ve Resulullah'a itaat etmenin gerekmediğini söylerse ona göre başka yorumlarda, bir anlam taşıyabilir ama Resulullah'ın itaatını Allah'ın itaatından ayırmanın (dinin temelinin yıkılması anlamına geldiğinden) batıllığı aşkardır".
Eğer ben kör taassubumu bir tarafa bırakıp hislere kapılmak yerine akl-ı selim ve tür düşünceyle karar verecek olursam seyit M.Bakır Sadr'a ait olan bu tahlile boyun eğmeliyim....
Tarih, bazı hükümdarların Resufullah'ın sünnetinde çelişki olduğunu söyleyerek onu reddettiklerini kaydediyorsa, elbette bunların bu tutumlarının tarihi kökenleri mevcutur. Ömer ve onun sözünü destekleyenler, Resulullah'm vasiyetnamesini kurtaracak olan sünnetten, mahrum bırakmışlardır. Ben bu hadiseyi okuyup sanki hiç bir şeyolmamış gibi geçenlere çok şaşırıyorum oysa bu hadise, İbni Abbas'ın dediği gibi, islam'a ait en büyük musibetlerden biridir. Daha fazla o kimselere şaşırıyorum ki, Peygamberin kerametini düşürmek bahasına ve İslamın aleyhine olsa dahi, sehabeyi savunmak ve onların kerametini korumak istiyorlar.
Neden bizler hakikattan kaçıyoruz ve onu hevesimizle mutabık olmadığı için görmemezlikten geliyoruz? Neden sehabenin de bizim gibi insan olduklarına ve onların da bizler gibi beşeri arzu ve isteklerin, heva ve heveslerin etkisinde kaldıklarına itiraf etmiyoruz?
113
Bu işin şaşılacak bir yönü de yoktur. Bunu insan Allah'ın kitabını okuduğunda anlar; Kur'an'ı Kerim geçmiş Peygamberlerin hayatlarını anlattığında, o Peygamberlere ait kavimlerin o kadar mucizeleri gözleriyle görmelerine rağmen yine'de onlara karşı geldiklerini beyan ediyor.....
Rabbimiz; bizi hidayete sevkettikten sonra kalplerimizi saptırma, kendi katından bizlere rahmet bağışla, Sen çok - çok bağışla yansın.
Bu konuyu incelemenin neticesinde şiilerin ikinci halifeyle ilgili görüşlerinin ve onu Resulullah'tan sonra müslümanların hayatında doğan bir çok musibet ve müşküllerin sorumlusu olarak görmelerinin sebebini. Şimdi daha iyi anlıyorum. Zira bütün bu musibetler, Resulullah'ın, müslümanları delalet ve sapıklıktan kurtaracak ve onlara hidayet bahşedecek vasiyyetinin yazdırılması önlenen günden itibaren başlamıştır. Yani Ömer ve onu destekleyen sehabilerin Resulullah'ın vasiyetini yazdırmaya engeloldukları Perşembe gününden.
Dostları ilə paylaş: |