Iğdir valiLİĞİ Çevre ve şEHİRCİLİK İl müDÜRLÜĞÜ IĞdir 2011 yili IL Çevre durum raporu

Meteor Çukuru: Doğubayazıt şehrinin 35 km. doğusunda, Gürbulak Gümrük kapısının 2 km. kuzeydoğusunda yer alır. Derinlik ve büyüklük itibari ile Alaska’daki Meteor Çukurundan sonra Dünya’daki ikinci büyük meteor çukurudur.
Nuh’un Gemisi: Ağrı Dağı’nın güney karşısındaki Telçeker ile Üzengili köyleri arasında doğal bir anıttır. Aslında bu anıt, gemi biçiminde bir şekil, iz ( siluet)’dir. Kalıntı, Türkiye-İran transit yoluna 3,5 km. mesafededir. İlk bakışta gemiye benzeyen bu yapının heyelanın etkisiyle mi, yoksa Nuh’un gemisinin karaya oturduğu yer mi olduğu henüz tartışma konusudur. Yerkabuğunun bir oyunu sonucu oluşsa dahi, şekil, yerbilimleri açısından da ilginçtir.

Mitolojik Özellikleri:

Ağrı Dağı insanlık tarihinde Nuh’un Gemisi’nin tufandan sonra indiği yer olarak ortaya çıkmaktadır. Ağrı Dağı ile ilgili olarak daha öncesine ait tarihi bilgilere ulaşılamamakla birlikte Doğubayazıt ilçesine yakın ve Büyük Ağrı Dağı’nın güneydoğu eteklerinde yer alan İrem Bağlarında Hz. Adem ile Hz. Havva’nın yaşadığı rivayet edilmektedir. Ayrıca Yakup Kaynağı olarak adı verilen Yakup çeşmesinden Yakup Peygamberin abdest alıp namaz kıldığı rivayet edilmektedir.

Ağrı Dağı eteklerinde Serdarbulak geçidinde yer alan ve yaylacılar tarafından kullanılan Serdarlık Kışlası da milli park sınırları içerisinde kalan önemli bir tarihi yapıdır.
Flora: Ardıç, Gürgen, Huş, Söğüt, Kafkas Üçgülü, Kırmızı Üçgül, Aküçgül, Yabani Fiğ, Yabani Yonca, Kılçıksız Brom, Tilki Kuyruğu, Koyun Yumağı, Yabani Arpa, Yabani Buğday, Yabani Çavdar önemli odunsu ve otsu bitki türleri olarak öne çıkmaktadır.
Fauna: Ur Keklik, Kaya Kekliği, Çil Keklik, Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi, Ayı,Tilki, Kurt, Tavşan, Vaşak, Yaban Domuzu, Akbaba, Kartal, Şahin, Doğan, Engerek Yılanı, Alabalık, Sazan bulunmaktadır.
Rekreasyon Potansiyeli ve Ziyaretçi Hizmetleri:
Ağrı Dağı’nın etekleri rekreatif kullanımlar açısından oldukça elverişlidir. Büyük Ağrı ve Küçük Ağrı Dağı’nın kuzey yamacında yer alan devlet ormanını takiben Bilican Mahallesi yakınındaki Sağım Yurdu Mağarası mevkiinde günübirlik kullanımlar için oldukça elverişli bir alan bulunmaktadır. Ulaşım imkânlarının elverişsiz olmasına rağmen üstün peyzaj özellikleri ve manzara güzelliklerinin yanı sıra ulusal ve uluslararası bir üne sahip Ağrı Dağı ve çevresi doğaseverler ve dağcılar için vazgeçilmez bir tutkudur. Alan, halen düzensiz olarak yapılmakta olan yamaç paraşütü ve sportif olta balıkçılığı için de elverişlidir.
Ulaşım: Küçük Ağrı Dağı’nın 10 km. güneybatısında Doğubayazıt ilçesi bulunmaktadır. Ağrı Dağı’nın Ağrı il merkezine uzaklığı 100 km. Iğdır il merkezine uzaklığı 40 km.’dir Ankara- Ağrı arasında düzenli olarak hava ve karayolu bağlantısı mevcuttur.