A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma: Iğdır Havzası, Jeolojik açıdan çok geç litoloji birikimlerine sahiptir ve Ağrı Dağı volkanizması ile eş zamanlı olarak meydana gelmiştir. Havzanın temeli Miyosen öncesi birikimlerden oluşmaktadır. Genç Miyosen-Pliyosen volkanizma ve sedimantasyon birimler, önce paleojen yaşlı evapoitler ve volkanitlerden oluşan temel üzerine uyumsuzluk yüzeyi ile yerleşmiştir. Daha derin temel ise Doğu Anadolunun büyük bölümünde olduğu gibi üst kratase ofiyolitli karmaşıktan ibarettir. Bu derin temel üzerine uzun süren yapısal deformasyon ve erozyon döneminden sonra uyumsuzluk yüzeyi üstüne paleojen volkanizması (eosen-oligosen) ve evaporitli sediment istifi (oligosen-miosen) oturmaktadır.
Bu iki temel üzerine, Iğdır Havzasının oluşumunda yer alan genç volkan ve tortul tabakalar eş zamanlı olarak, yanal ve düşeyde geçişli olarak birikmiştir. Arap plakası-Avrasya çarpışması ile Iğdır-Erivan havzasının ve Ağrı volkanlarının oluşumları başlamıştır.
Miyosenden daha yaşlı jeolojik formasyonlar havzanın derin temeli günümüzde havza dışında uzaklarda mostra vermektedir. Bunların büyük çoğunluğu batıda ,Tuzluca-Balıkgölü arasındaki bölgede yüzeyleşen ofiyolitli karmaşık ve daha genç volkanik ve sedimantal istiflerden oluşmaktadır.
Şekil 4. Iğdır Topografya Haritası
