TÜRKİYE - KENYA TİCARETİ
Tablo: Türkiye – Kenya İkili Ticareti (Değer: milyon ABD $)
YIL
|
İHRACAT
|
İTHALAT
|
DENGE
|
HACİM
|
2000
|
7,98
|
2,67
|
5,31
|
10,65
|
2001
|
10,44
|
3,04
|
7,41
|
13,48
|
2002
|
8,08
|
2,03
|
6,06
|
10,11
|
2003
|
13,13
|
1,99
|
11,14
|
15,13
|
2004
|
17,84
|
1,60
|
16,24
|
19,44
|
2005
|
50,60
|
1,72
|
48,88
|
52,32
|
2006
|
85,42
|
3,99
|
81,43
|
89,41
|
2007
|
98,04
|
12,33
|
85,72
|
110,37
|
2008
|
233,05
|
12,58
|
220,48
|
245,63
|
2009
|
70,62
|
5,81
|
64,81
|
76,43
|
Türkiye ile Kenya arasında ticaret dengesi ülkemiz lehinedir. İkili ticaretimiz fasıllar itibariyle ele alındığında, ihracatımızın daha çok sanayi ürünlerinden teşekkül ettiğini, ithalatımızın ise, yağlı tohumlar gibi üretiminde geleneksel olarak açık verdiğimiz ve gıda sanayimizin ihtiyaç duyduğu ürün gruplarından oluştuğu görülmektedir. Deri sanayimizin ihtiyacı olan ham postlar ve derilerin yanı sıra, kahve ve kimi minerallerin çok ciddi meblağlarda olmayan miktarlarda bu ülkeden karşılandığı görülmektedir.
İhracat
Kenya’ya 2007 yılında 98 milyon $ olan ihracatımız, 2008 yılında %238 oranında artarak 233 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Bu artışta özellikle petrol ve bitümenli minerallerden yağlar önemli rol oynamaktadır. Ayrıca demir-çelik ürünleri de artışta önemli pay sahibidir.
Kenya’ya ihraç edilen belli başlı ürünler, petrol yağları ve diğer bitümenli minerallerden elde edilen yağlar, yolcu gemileri, gezinti gemileri, feribotlar, buğday ve mahlut, sentetik lif demetleri, azotlu mineral/kimyasal gübreler, kara taşıtları için aksam, parçaları, kauçuktan yeni dış lastikler, makarnalar, plastikten diğer levha, yaprak, pelikül ve lamlardır.
Tablo : Başlıca Maddeler İtibarıyla İhracatımız ($)
GTİP
|
ÜRÜN GRUBU
|
2007
|
2008
|
2009
|
2710
|
Petrol Yağları Ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağ
|
53.137.687
|
169.100.274
|
12.215.898
|
7214
|
Demir/Çelik Çubuk(Sıcak Hadde, Dövülmüş, Burulmuş)
|
250.473
|
4.452.620
|
8.920.783
|
1902
|
Makarnalar
|
3.105.933
|
4.994.776
|
4.028.932
|
7208
|
Demir/Çelik Sıcak Hadde Yassı Mamul-Genişlik >600mm
|
2.334.971
|
4.653.426
|
2.616.559
|
4819
|
Kağıt/Karton Vb. Esaslı Kutu, Kılıf, Torba Vb. Eşya
|
1.154.924
|
1.746.679
|
2.177.311
|
5501
|
Sentetik Lif Demetleri
|
3.503.851
|
3.301.158
|
2.102.596
|
4011
|
Kauçuktan Yeni Diş Lastikler
|
1.773.348
|
1.349.895
|
1.850.029
|
1101
|
Buğday Unu/Mahlut Unu
|
1.741.305
|
1.655.419
|
1.760.713
|
7308
|
Demir/Çelikten İnşaat Ve Aksamı
|
272.361
|
1.261.195
|
1.743.586
|
8516
|
Elektrikli Su Isıtıcıları, Elektro termik Cihazlar (Şofbenler)
|
1.308.800
|
2.268.185
|
1.712.684
|
8701
|
Traktörler
|
2.972.126
|
1.957.248
|
1.550.874
|
8502
|
Elektrojen Grupları, Rotatif Elektrik Konvertisörleri
|
838.798
|
720.469
|
1.395.467
|
8708
|
Kara Taşıtları İçin Aksam, Parçaları
|
2.256.958
|
1.060.931
|
1.116.887
|
2106
|
Tarifenin Başka Yerinde Yer Almayan Gıda Müstahzarları
|
451.133
|
648.705
|
1.075.010
|
5702
|
Dokunmuş Hali, Yer Kaplama (Kilim, Sumak, Karaman Vb)
|
411.943
|
1.341.640
|
1.027.469
|
9403
|
Diğer Mobilyalar Vb. Aksam, Parçaları
|
580.565
|
1.100.066
|
1.006.859
|
8437
|
Tohum Temizleme, Ayıklama, Öğütme, İşleme Makine-Cihaz
|
80.087
|
408.527
|
964.362
|
3401
|
Sabunlar, Yüzey Aktif Organik Maddeler
|
42.968
|
1.299.073
|
961.689
|
7216
|
Demir/Alaşımsız Çelikten Profil
|
531.238
|
3.110.539
|
933.786
|
4818
|
Tuvalet Kağıtları, Kağıt Havlu, Mendil, Kumaş, Masa Örtüsü
|
1.226.281
|
939.789
|
925.099
|
7326
|
Demir/Çelikten Diğer Eşya
|
69.625
|
530.458
|
858.438
|
3808
|
Haşarat Öldürücü, Dezenfekte Edici, Zararlıları Yok Edici
|
54.269
|
526.196
|
847.502
|
8443
|
Matbaacılığa Mahsus Baskı Makineleri, Yardımcı Makineler
|
71.127
|
23.738
|
751.775
|
8544
|
İzoleli tel, Kablo; Diğer İzoleli Elektrik İletkenleri; Fiber Optik
|
303.813
|
1.127.207
|
646.179
|
8418
|
Buzdolapları, Dondurucular, Soğutucular, Isı Pompaları
|
346.966
|
411.017
|
610.545
|
8537
|
Elektrik Kontrol, Dağıtım Tabloları, Mücehhez Tablolar
|
3.240
|
2.379.999
|
597.347
|
9401
|
Oturmaya Mahsus Mobilyalar, Aksam-Parçaları
|
345.181
|
220.596
|
557.761
|
6110
|
Kazak, Süveter, Hırka, Yelek Vb. Eşya (Örme)
|
313.090
|
423.526
|
522.254
|
7217
|
Demir/Alaşımsız Çelikten Teller
|
0
|
4.428
|
488.672
|
6203
|
Erkek/Erkek Çocuk İçin Takim, Takim Elbise, Ceket Vs.
|
144.850
|
135.843
|
481.961
|
5506
|
Sentetik Devamsız Lifler (Taranmış, İleri İşlem Görmüş)
|
160.612
|
53.311
|
479.866
|
2102
|
Mayalar, Cansız Diğer Tek Hücreli Mikroorganizmalar
|
485.634
|
713.981
|
449.126
|
8419
|
Isı Değişikliği Yöntemi İle Maddeleri İşlemek İçin Cihazlar
|
135.876
|
364.381
|
408.573
|
8538
|
Elektrik Kontrol/Dağıtım Tablo, Konsol, Masa vb
|
16.819
|
60.773
|
334.867
|
2523
|
Çimento
|
0
|
0
|
333.198
|
4811
|
Kağıt/Karton, Selüloz Vatka Ve Selüloz Liften Tabakalar
|
189.334
|
94.760
|
328.174
|
2836
|
Karbonat; Peroksikarbonat; Amonyum Karbomatl (ticari )
|
426.447
|
552.930
|
321.720
|
4016
|
Vulkanize Kauçuktan Diğer Eşya
|
33.227
|
100.732
|
321.535
|
7312
|
Demir-Çelik Tellerden Örme Halat, Kablo, Örme Hantlar
|
701.607
|
248.064
|
319.475
|
8432
|
Tarla, Bahçe Tarımı, Ormancılık için Makine, Cihaz
|
292.558
|
349.492
|
299.116
|
7306
|
Demir/Çelikten Diğer Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller
|
0
|
0
|
296.949
|
8903
|
Yatlar, Diğer Eğlence Ve Spor Teknesi; Kürekli Kayık, Kano
|
0
|
0
|
295.569
|
7013
|
Masa, Mutfak, Tuvalet, Ev Tezyinatı Vb İçin Cam Eşya
|
614.117
|
247.027
|
289.097
|
5703
|
Tüfte Edilmiş Halılar, Tüfte Edilmiş (Yer Kaplamaları)
|
1.808.707
|
618.477
|
220.267
|
3920
|
Plastikten Diğer Levha, Yaprak, Pelikül Ve Lamlar
|
1.213.386
|
373.048
|
115.968
|
3105
|
Azot, Fosfor Ve Potasyum Gibi; İki/Üçünün Karışımları
|
0
|
4.126.860
|
97.500
|
8536
|
Gerilimi 1000 Voltu Geçmeyen Elektrik Devresi Teçhizatı
|
599.219
|
33.251
|
61.231
|
8523
|
Ses ve Diğer Fenomen Kayıt için Disk, Bant, Kati Hal Depo
|
1.868.223
|
1.143.689
|
45.104
|
8429
|
Dozerler, Greyder, Skreyper, Ekskavatör, Küreyici, Yükleyici
|
824.030
|
0
|
0
|
|
Toplam (Diğerleri Dahil)
|
98.044.406
|
233.051.646
|
70.622.694
|
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı EBİM Kayıtları.
İthalat
2007 yılında Kenya’dan 12,3 milyon $ olan ithalatımız, 2008 yılında % 2,4 oranında artarak 12,6 milyon $ olmuştur.
Kenya’dan ithalatımızda önem arz eden ürünler sığır ve at cinsi hayvanların dabaklanmış derileri, çay, keçi ve oğlak derileri, sisal ve agave cinsi dokumaya elverişli diğer lifler, vb, şeklindedir. 2008 yılında, anılan ülkeden ithalatımızda sığır ve at cinsi hayvanların dabaklanmış derileri ithalatının payı % 46,5 ‘dir.
Tablo: Başlıca Maddeler İtibarıyla İthalatımız ($)
GTİP
|
ÜRÜN GRUBU
|
2007
|
2008
|
2009
|
0902
|
Çay
|
1.224.536
|
2.128.967
|
2.183.274
|
1209
|
Ekim amacıyla kullanılan tohum, meyve ve sporlar
|
0
|
0
|
1.832.770
|
4104
|
Sığır ve at cinsi hayvanların dabaklanmış derileri
|
8.627.182
|
8.585.198
|
953.855
|
2401
|
Yaprak tütün ve tütün döküntüleri
|
396.382
|
110.287
|
211.269
|
5305
|
Koko cevizi, abaka, rami, diğer bitkisel lifler, kıtık, döküntü
|
251.753
|
301.840
|
173.907
|
4106
|
Diğer hayvanların dabaklanmış derileri
|
469.502
|
770.913
|
133.507
|
0602
|
Diğer canlı bitki (kökleri dahil), asi kalem/göz; mantar misel
|
13.709
|
133.258
|
112.356
|
3201
|
Debagatta kullanılan bitkisel menşeli hülasalar ve türevleri
|
77.677
|
0
|
60.799
|
0804
|
Hurma, incir, avokado, guava armudu, mango, (taze/kuru)
|
38.083
|
69.540
|
49.886
|
1207
|
Diğer yağlı tohumlar ve meyveler
|
0
|
0
|
24.376
|
9504
|
Toplu oynanan oyun eşya; bilardo, bowling tertibatı
|
16.569
|
24.547
|
15.734
|
8529
|
Radyo, Televizyon, Radar Cihazları vb için Aksam- Parça
|
0
|
0
|
14.315
|
4101
|
Sığır ve at cinsi hayvanların derileri-ham
|
172.698
|
79.537
|
11.526
|
4420
|
Ağaç işlemeciliği ve kakma ağaç, biblolar, süs eşyası
|
46.853
|
12.539
|
10.450
|
0603
|
Buket yapmaya elverişli/kesme çiçek ve tomurcuklar
|
18.053
|
15.529
|
6.761
|
2101
|
Kahve, çay, Paraguay çay, esans, konsantre, müstahzar
|
0
|
157
|
4.313
|
0901
|
Kahve; kahve kabuk ve kapçıkları
|
87.380
|
110.586
|
4.104
|
6802
|
Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayağan hariç)
|
17.488
|
8.089
|
966
|
9405
|
Diğer aydınlatma cihazları, lambalar, ışıklı tabela, plaka vb.
|
3.309
|
0
|
332
|
6203
|
Erkek/erkek çocuk için takim, takim elbise, ceket vs.
|
0
|
4.890
|
114
|
2620
|
Metalleri/metal bileşiklerini içeren küller ve kalıntılar
|
834.641
|
39.123
|
0
|
4102
|
Koyun ve kuzuların ham derileri
|
0
|
15.000
|
0
|
4105
|
Koyun ve kuzuların dabaklanmış derileri
|
17.363
|
151.835
|
0
|
9811
|
Nakli hane eşyası
|
0
|
4.870
|
0
|
9821
|
Zati eşya
|
2.853
|
0
|
0
|
|
Toplam (diğerleri dahil)
|
12.328.447
|
12.575.157
|
5.812.792
|
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı EBİM Kayıtları.
İKİ ÜLKE ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Anlaşma ve Protokoller
AB’nin Ortak Ticaret Politikasına uyum kapsamında diğer Afrika-Karayip-Pasifik (ACP) ülkeleriyle olduğu gibi, Kenya ile de bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasını teminen Devlet Bakanı düzeyinde imzalanan bir mektup Mayıs 2004’de Kenya’ya iletilmiştir.
ANLAŞMA
|
İmza Tarihi
|
İmza Yeri
|
R.G. Tarih / Sayı
|
Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması
|
12.10.2004
|
Nairobi
|
24.06.2007/26562
|
Diplomatik, Resmi, Hizmet ve Hususi Pasaport Hamilleri İçin Vizenin Karşılıklı Olarak Kaldırılmasına Dair Anlaşma
|
20.02.2009
|
Nairobi
|
27.06.2009/27271
|
Fuar-Sergi-Alım Heyetleri
* 7 Tem-20 Ağu 2000 arasında Nairobi’de yaklaşık 200 firmanın katılımıyla makine ve ekipmanları, gıda ve gıda makineleri, ev eşyaları, inşaat malzemeleri ve otel ekipmanları, otomotiv, yedek parça ve elektrik ve elektronik, kimyasal, temizlik, tıbbi malzeme ve kozmetik sektörlerini içeren “Sektörel Türk İhraç Ürünleri Fuar”ı gerçekleştirilmiştir.
* 8-11 Kasım 2005 tarihlerinde Kenya’dan bir Alım Heyeti Programı düzenlenmiştir.
* 16-19 Ağustos 2006 tarihlerinde Nairobi’de Türk İhraç Ürünleri Fuarı düzenlenmiştir.
* 16-19 Haziran 2009 tarihlerinde Nairobi’de “1. Türk Ticaret Fuarı” düzenlenmiştir.
* 4-6 Aralık 2009 tarihlerinde Nairobi’de “I. Kenya Yapı Malzemeleri Fuarı” düzenlenmiştir.
Ulaştırma
Türk Havayolları (THY) ve Kenya Havayolları arasında imzalanan anlaşma uyarınca, Kenya Havayolları tarafından 1 Ağustos 2006 tarihinde Nairobi-İstanbul-Nairobi seferleri başlatılmış olup, anılan havayolu İstanbul seferlerini 1 Ekim 2007 tarihinde durdurmuştur. Fakat THY İstanbul-Nairobi seferlerine 2009 yılı Nisan ayında yeniden başlamıştır.
Bu çerçevede, Kenya’ya hemen her türlü ürün ithal edildiğinden, ihracatımız bakımından potansiyel pazar teşkil ettiği görülmektedir. Türk ürünleri kalitesi ve uygun fiyatıyla Kenya’da olumlu bir imaja sahiptir. Kenya’da iş yapan Türk, Kenyalı ve yabancı işadamlarıyla görüşmeler ve TC Nairobi Ticaret Müşavirliği tarafından yapılan araştırmalar neticesinde; tekstil-konfeksiyon ve hazır giyim, deri giyim, deri ayakkabı ve çanta, gıda maddeleri, inşaat malzemeleri, tarım makineleri, gübre, insan ve hayvan sağlığında kullanılan ilaç ve kozmetik ürünlerin ihracat potansiyeline sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Dostları ilə paylaş: |