İhracat ve pazarlama yöntemleri

Dış Ticaret Hacmi

(Milyon $)

Yıllar	İhracat	Değişim	İthalat	Değişim	Denge	Değişim	Hacim	Değişim
		(%)		(%)		(%)		(%)
2001	4.666		9.147		-4.481		13.813
2002	4.904	5%	10.722	17%	-5.818	30%	15.626	13%
2003	6.187	26%	14.209	33%	-8.022	38%	20.396	31%
2004	8.024	30%	16.589	17%	-8.565	7%	24.613	21%
2005	8.773	9%	18.560	12%	-9.787	14%	27.333	11%
2006	10.376	18%	21.488	16%	-11.112	14%	31.864	17%
2007	12.364	19%	25.839	20%	-13.475	21%	38.203	20%
2008	14.112	14%	30.728	19%	-16.616	23%	44.840	17%
2009*	10.474	-26%	21.203	-31%	-10.729	-35%	31.677	-29%

*2009 verileri geçicidir.

Kaynak: Hırvatistan İstatistik Ofisi, Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası
Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere Hırvatistan’ın dış ticaret hacmi 2001 yılında 13.8 milyar dolar iken 2009 yılında yaklaşık 45 milyar dolara yükselmiştir. Ancak 2009 yılında küresel ekonomik krizin etkisiyle dış ticaret hacmi % 30 düşüşle yaklaşık 32 milyar dolar seviyesine gerilemiştir. Aynı dönemde, toplam ihracat ve ithalat sırasıyla % 26 ve % 31 düşmüş ve yine sırasıyla 10.4 ve 21.2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı dış ticaret açığı bir önceki yıla göre % 35 artışla 10.7 milyar dolar olmuştur.
2007 yılında % 47,8, 2008 yılında % 45,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2009 yılında azalan ithalatın etkisiyle % 49,4 seviyesine yükselmiştir. Hırvatistan ihracatının ve ithalatının yaklaşık % 65’i AB üyesi ülkelerle yapılmaktadır.

3. İhracat

1. Başlıca Madde Grupları İtibariyle İhracat

2009 yılı Ocak-Aralık döneminde Hırvatistan’ın genel ihracatı bir önceki yıla göre %26 oranında azalarak 10,5 milyar $, ithalatı ise %31 düşerek 21,2 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı ortalama %49 olarak gerçekleşmiştir.

Ana mal grupları itibariye ihracat değerleri ve toplam ihracattan aldıkları paylar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

		2008	2009	Değişim	Pay
(SITC Kodlarına Göre)		(1000$)	(1000$)	(%)	(%, 2009)
0	Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri	1.051.763	1.032.344	-2%	10
1	İçkiler ve tütün	247.597	228.491	-8%	2
2	Akaryakıt hariç, hammaddeler	866.002	644.082	-26%	6
3	Mineral yakıtlar, yağlar	1.821.568	1.348.601	-26%	13
4	Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar	34.945	25.163	-28%	0
5	Kimyasal ürünler	1.396.199	1.014.776	-27%	10
6	Mamul maddeler	2.161.268	1.580.459	-27%	15
7	Makine ve ulaştırma araçları	4.724.794	3.098.353	-34%	30
8	Çeşitli mamul eşya	1.817.006	1.497.213	-18%	14
9	Hiç bir yerde sınıflandırılmamış eşya ve mamuller	2.531	4.281	69%	0
TOPLAM		14.123.675	10.473.765	-26%	100

Kaynak: Hırvatistan İstatistik Ofisi
Hırvatistan’ın 2009 yılı ihracatı ana mal grupları itibariyle değerlendirildiğinde ihracatın yaklaşık üçte birini oluşturan makine ve ulaştırma araçları (deniz ulaştırma araçları) ihracatının 2009 yılında % 34 oranında azaldığı görülmektedir.
Anılan ürün grubunun ardından toplam ihracatta % 15 paya sahip olan mamul maddelerin (bu kalemin çoğunluğunu metal sanayii ürünleri oluşturmaktadır) ihracatı 2009 yılında % 27; 2009 yılı toplam ihracatında % 14 paya sahip olan çeşitli mamul eşya (bu gruptan yapılan ihracatın üçte birini giyim eşyası oluşturmaktadır) ihracatı ise % 18 azalmıştır. Hırvatistan’ın yıllar itibariyle genel ihracatında önemli paya sahip olan mineral yakıtların 2009 yılı ihracatındaki payı % 13 olup anılan ürün grubunun ihracatı 2009 yılında % 26 azalmıştır.

Hırvatistan’ın SITC kodlarına göre ayrıntılı ihracat istatistikleri Ek 1’de yer almaktadır.

2. Ülkeler İtibariyle İhracat (İlk 20 Ülke)

Sıra No	Ülkeler	2008	2009	Değişim	Pay
		(1000 $)	(1000 $)	(%)	(%, 2009)
1	İtalya	2.694.137	1.993.710	-26	19
2	Bosna-Hersek	2.177.814	1.347.262	-38	13
3	Almanya	1.518.133	1.148.431	-24	11
4	Slovenya	1.098.127	776.196	-29	7
5	Avusturya	815.658	565.092	-31	5
6	Sırbistan	778.454	561.788	-28	5
7	A.B.D.	350.228	236.201	-33	2
8	İngiltere	336.012	222.954	-34	2
9	Fransa	297.548	209.094	-30	2
10	Malta	211.891	206.170	-3	2
11	Macaristan	339.444	185.134	-45	2
12	Karadağ	186.880	170.677	-9	2
13	Rusya	186.208	154.040	-17	1
14	İsviçre	126.167	144.426	14	1
15	Türkiye	88.315	140.011	59	1
16	Hollanda	178.656	139.018	-22	1
17	Makedonya	143.082	121.585	-15	1
18	Güney Kıbrıs	145.137	116.068	-20	1
19	Polonya	141.370	113.625	-20	1
20	Çek Cumhuriyeti	148.097	112.347	-24	1
LİSTE TOPLAMI		11.961.358	8.663.829	-28	83
TOPLAM		14.123.675	10.473.765	-26	100

Kaynak: Hırvatistan İstatistik Ofisi
İtalya, Bosna-Hersek, Almanya, Slovenya ve Avusturya Hırvatistan’ın geleneksel olarak yoğun ticari ilişkilerinin bulunduğu ülkeler durumundadır.
Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere Hırvatistan’ın 2009 yılında en fazla ihracat yaptığı ülke % 19 payla İtalya olmuştur. İhracat yapılan ülkeler arasında ikinci sırada yer alan Bosna-Hersek’in payı % 13, üçüncü sıradaki Almanya’nın payı ise yaklaşık % 11 olarak geçekleşmiştir. Türkiye Hırvatistan’ın ihracat yaptığı ülkeler arasında 2009 yılı itibariyle % 1 payla 15. sırada yer almaktadır.

Hırvatistan’ın ihracat yaptığı ülkelerin geniş listesi Ek 2’de yer almaktadır.

1. İthalat

1. Başlıca Madde Grupları İtibariyle İthalat

Hırvatistan’ın 2009 yılı ithalatı bir önceki yıla oranla yaklaşık % 31 azalarak 21,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Ana mal grupları itibariye ithalat değerleri ve toplam ithalattan aldıkları paylar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

(SITC Kodlarına Göre)		2008	2009	Değişim	Pay
		(1000$)	(1000$)	(%)	(%, 2009)
0	Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri	2.174.427	1.871.025	-14	9
1	İçkiler ve tütün	195.861	181.545	-7	1
2	Akaryakıt hariç, hammaddeler	630.989	339.353	-46	2
3	Mineral yakıtlar, yağlar	5.399.154	3.585.280	-34	17
4	Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar	116.851	81.737	-30	0
5	Kimyasal ürünler	3.252.215	2.626.209	-19	12
6	Mamul maddeler	5.712.620	3.843.641	-33	18
7	Makine ve ulaştırma araçları	9.968.126	6.036.708	-39	28
8	Çeşitli mamul eşya	3.266.453	2.613.435	-20	12
9	Hiç bir yerde sınıflandırılmamış eşya ve mamuller	10.291	23.704	130	0
TOPLAM		30.726.987	21.202.637	-31	100

Kaynak: Hırvatistan İstatistik Ofisi
Hırvatistan’ın 2009 yılı ithalatının % 28’ini makine ve ulaştırma araçları ithalatı oluşturmaktadır. Anılan ürün grubunun ülkenin ihracatı içerisindeki payı da yaklaşık aynı olmakla birlikte alt ürün grupları itibariyle ihraç ve ithal edilen ürün grupları farklılık arz etmektedir. Anılan ürün grubundan ihraç edilen alt ürün grubu kara taşıtları dışındaki ulaştırma araçları iken ithal edilen alt ürün grubunu kara taşıtları oluşturmaktadır.
İthalatta önemli diğer bir ürün grubu mamul maddeler olup, anılan ürün grubunun ülkenin toplam ithalatındaki payı 2009 yılında % 18 seviyesinde bulunmaktadır. Anılan grupta özellikle demir-çelik ürünleri ile metalden mamul eşyalar, kağıt-karton ve tekstil ürünleri ithalatı önemli paya sahip bulunmaktadır.
Hırvatistan’ın SITC kodlarına göre ayrıntılı ithalat istatistikleri Ek 3’de yer almaktadır.

2.