Enerji politikasının temel amacı; iktisadi kalkınmanın ve sosyal gelişmenin ihtiyaç duyduğu enerjinin rekabetçi bir serbest piyasa ortamında sürekli, kaliteli ve güvenli bir şekilde asgari maliyetle teminidir.
2010 yılında nükleer enerji alanında hukuki ve kurumsal altyapının güçlendirilmesine devam edilecektir. Elektrik arz kaynaklarının sağlıklı bir şekilde çeşitlendirilmesine ve doğal gaza olan yüksek bağımlılığının makul seviyeye düşürülmesine temel katkı sunacak olan nükleer güç santrali ihale süreci tamamlanacaktır.
Enerji arz güvenliğinin sağlanması ve sürdürülmesi için yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve enerji verimliliğinin artırılması amacıyla 5627 sayılı Kanunun öngördüğü mekanizmaların etkin bir şekilde uygulanmasına devam edilecektir.
Talep yönetimine yönelik tedbirler ile elektrik talep artışının sınırlanması ve arz tarafı tedbirleri ile mevcut elektrik arz imkanının verimli kullanılması ve genişletilmesi hedeflenmektedir. Orta ve uzun dönemli arz güvenliği için inşa halinde olan ve lisans almış santrallerin öngörülen tarihlerde devreye alınması büyük önem arz etmektedir. Ancak küresel ekonomik krizin yarattığı kredi sıkışıklığının ve maliyet artışının yatırımları olumsuz etkileme riski bulunmaktadır.
Düzgün işleyen bir serbest piyasanın oluşturulması, böylece fiyatların rekabetçi ortamda belirlenmesi yoluyla tüketicilerin olumlu yönde etkilenmesi ve yatırımların istikrarlı bir şekilde sürmesi amacıyla piyasa yapısı iyileştirilecektir.
Küresel düzeyde enerji güvenliğine ilişkin kaygılar artmaktadır. Bu kapsamda, uluslararası gündemin ilk sıralarına yükselen enerji güvenliği konusunda, Türkiye’nin güvenli bir transit güzergahı ve terminal ülke olma politikası güçlendirilecektir.
2010 yılında ekonominin yeniden büyüme sürecine girmesiyle birlikte birincil enerji ve elektrik enerjisi tüketiminin ekonomik büyüme hedefine paralel bir seyir izlemesi beklenmektedir. Bu çerçevede, birincil enerji tüketiminin yaklaşık yüzde 6,5 oranında artarak 105,8 MTEP’e, kişi başına birincil enerji tüketiminin ise yüzde 5,3 oranında bir artışla 1381 KEP’e ulaşacağı tahmin edilmektedir.
2009 yılında 28,4 MTEP olarak gerçekleşmesi beklenen birincil enerji üretiminin, 2010 yılında küçük bir artışla 29,2 MTEP’e çıkacağı beklenmektedir. Böylece, birincil enerji talebinin ithal kaynaklardan karşılanma oranının 2010 yılında yüzde 72,4 olacağı öngörülmektedir.
Birincil enerji talebindeki artışın, tüm kaynakların kullanımındaki artışlarla karşılanması beklenmektedir. Ancak oransal olarak en yüksek artışın, özellikle elektrik sektörü kaynaklı olarak, yüzde 9,2 ile doğal gaz tüketiminde görülmesi beklenmektedir. 2010 yılında elektrik üretim artışının yaklaşık yüzde 75’inin doğal gazdan karşılanması programlanmıştır.
2009 yılında 194,3 milyar kWh olarak gerçekleşmesi beklenen elektrik tüketiminin, 2010 yılında yüzde 4 oranında bir artış ile 202 milyar kWh’e ulaşacağı tahmin edilmektedir. Böylece 2009 yılında 2.565 kWh olarak tahmin edilen kişi başına elektrik tüketiminin, 2010 yılında 2.637 kWh’e yükselmesi beklenmektedir.
TABLO: IV. - Birincil Enerji Tüketimi ve Kaynakların Oranları
|
|
|
|
|
|
|
(M: Bin TEP)
|
|
2008
|
|
2009 (1)
|
|
2010 (2)
|
|
Miktar
|
Pay (%)
|
|
Miktar
|
Pay (%)
|
|
Miktar
|
Pay (%)
|
TİCARİ ENERJİ
|
101 712
|
95,5
|
|
94 600
|
95,2
|
|
101 080
|
95,5
|
Taşkömürü
|
16 427
|
15,4
|
|
16 165
|
16,3
|
|
16 861
|
15,9
|
Linyit
|
15 217
|
14,3
|
|
15 031
|
15,1
|
|
15 891
|
15,0
|
Petrol Ürünleri
|
31 784
|
29,8
|
|
27 652
|
27,8
|
|
29 312
|
27,7
|
Doğal Gaz
|
33 807
|
31,7
|
|
30 764
|
31,0
|
|
33 603
|
31,8
|
Hidrolik Enerji
|
2 861
|
2,7
|
|
3 121
|
3,1
|
|
3 354
|
3,2
|
Yenilenebilir Enerji
|
1 645
|
1,5
|
|
1 910
|
1,9
|
|
2 102
|
2,0
|
Elektrik İthalatı (İhracatı)
|
-29
|
0,0
|
|
-43
|
0,0
|
|
-43
|
0,0
|
GAYRİ-TİCARİ ENERJİ
|
4 813
|
4,5
|
|
4 760
|
4,8
|
|
4 711
|
4,5
|
Odun (T)
|
3 679
|
3,4
|
|
3 610
|
3,6
|
|
3 591
|
3,4
|
Hayvan ve Bitki Artıkları (T)
|
1 134
|
1,1
|
|
1 150
|
1,2
|
|
1 120
|
1,1
|
T O P L A M
|
106 525
|
100,0
|
|
99 360
|
100,0
|
|
105 791
|
100,0
|
Kişi Başına Tüketim (KEP)
|
1 423
|
|
|
1 312
|
|
|
1 381
|
|
(1) Gerçekleşme tahmini
(2) Tahmin
2010 yılında elektrik santralleri toplam kurulu gücü yüzde 3,8 oranında bir artışla 46.000 MW'a ulaşacaktır. Elektrik üretiminin ise yüzde 4 artışla 202,5 milyar kWh’e ulaşacağı tahmin edilmektedir. Elektrik üretiminde doğal gaz yakıtlı santrallerin yüzde 49,1, linyit yakıtlı santrallerin yüzde 20,1 ve hidrolik santrallerin yüzde 17,8’lik paylarla ilk sıraları alması beklenmektedir. Rüzgar ve jeotermal elektrik üretiminin payının ise yüzde 1,3’e ulaşacağı tahmin edilmektedir.
TABLO: IV. - Elektrik Enerjisinde Yakıt Cinslerine Göre Kurulu Güç, Üretim Kapasitesi ve Üretim Değerleri
Güç: MW; Üretim: GWh
|
|
2008
|
2009 (1)
|
2010 (2)
|
|
Kurulu
|
Ortalama
|
Fiili
|
Kurulu
|
Ortalama
|
Fiili
|
Kurulu
|
Ortalama
|
Fiili
|
|
Güç
|
Üretim
|
Üretim
|
Güç
|
Üretim
|
Üretim
|
Güç
|
Üretim
|
Üretim
|
Taşkömürü
|
1 986
|
15 500
|
15 858
|
2 121
|
16 550
|
15 000
|
2 170
|
16 930
|
16 700
|
Linyit
|
8 109
|
52 000
|
41 858
|
8 245
|
52 760
|
41 600
|
8 250
|
52 800
|
40 700
|
Fuel-Oil
|
1 745
|
10 470
|
7 209
|
1 772
|
10 630
|
6 000
|
1 840
|
11 040
|
6 300
|
Motorin,LPG,Nafta
|
48
|
340
|
310
|
48
|
340
|
320
|
52
|
360
|
300
|
Doğal Gaz
|
13 428
|
100 700
|
98 685
|
14 662
|
109 965
|
93 600
|
15 428
|
115 710
|
99 500
|
Çok yakıtlı (*)
|
2 219
|
15 500
|
|
2 331
|
16 275
|
|
2 340
|
16 380
|
|
Biyogaz-atık
|
60
|
300
|
220
|
81
|
405
|
300
|
90
|
450
|
400
|
TERMİK
|
27 595
|
194 810
|
164 139
|
29 260
|
206 925
|
156 820
|
30 170
|
213 670
|
163 900
|
HİDROLİK
|
13 829
|
49 740
|
33 270
|
14 302
|
51 080
|
36 300
|
14 800
|
53 160
|
36 000
|
Jeotermal
|
30
|
195
|
162
|
80
|
520
|
380
|
80
|
540
|
450
|
Rüzgar
|
364
|
1 255
|
847
|
658
|
2 259
|
1 300
|
950
|
3 254
|
2 150
|
TOPLAM
|
41 818
|
246 000
|
198 418
|
44 300
|
260 784
|
194 800
|
46 000
|
270 624
|
202 500
|
(*) Fiili üretim yakıt oranlarına göre dağıtılmıştır,
(1) Gerçekleşme tahmini
(2) Program
TABLO: IV. - Elektrik Enerjisi Tüketiminin Kullanıcı Gruplarına Göre Dağılımı
|
|
|
2008
|
|
2009 (1)
|
|
2010 (2)
|
|
|
|
GWh
|
Pay (%)
|
|
GWh
|
Pay (%)
|
|
GWh
|
Pay (%)
|
Konutlar
|
|
|
39 584
|
20,0
|
|
41 500
|
21,4
|
|
42 824
|
21,2
|
Ticarethaneler
|
|
|
23 903
|
12,1
|
|
24 400
|
12,6
|
|
25 250
|
12,5
|
Resmi Daire
|
|
|
7 344
|
3,7
|
|
7 450
|
3,8
|
|
7 272
|
3,6
|
Genel Aydınlatma
|
|
|
3 970
|
2,0
|
|
4 050
|
2,1
|
|
4 040
|
2,0
|
Sanayi
|
|
|
74 850
|
37,8
|
|
69 200
|
35,6
|
|
73 326
|
36,3
|
Diğer
|
|
|
12 296
|
6,2
|
|
12 400
|
6,4
|
|
12 524
|
6,2
|
NET TOPLAM
|
|
|
161 947
|
81,8
|
|
159 000
|
81,8
|
|
165 236
|
81,8
|
İç Tüketim ve Kayıp
|
|
|
36 138
|
18,2
|
|
35 300
|
18,2
|
|
36 764
|
18,2
|
BRÜT TOPLAM
|
|
|
198 085
|
100,0
|
|
194 300
|
100,0
|
|
202 000
|
100,0
|
Kişi Başına Net Tüketim (kWh)
|
|
|
2 164
|
|
|
2 100
|
|
|
2 156
|
|
Kişi Başına Brüt Tüketim (kWh)
|
|
|
2 647
|
|
|
2 565
|
|
|
2 637
|
|
(1) Gerçekleşme tahmini
(2) Program
TABLO: IV. - Enerji Üretim ve Tüketiminde Gelişmeler
|
Birim
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009 (1)
|
2010 (2)
|
BİRİNCİL ENERJİ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ÜRETİM
|
BTEP
|
27 621
|
26 159
|
24 884
|
23 779
|
24 170
|
26 472
|
28 045
|
27 455
|
29 192
|
28 380
|
29 210
|
TÜKETİM
|
BTEP
|
81 193
|
75 883
|
78 322
|
83 936
|
87 778
|
90 077
|
99 313
|
107 257
|
106 525
|
99 360
|
105 791
|
Kişi Başına Tüketim
|
KEP
|
1 204
|
1 111
|
1 131
|
1 196
|
1 234
|
1 249
|
1 377
|
1 468
|
1 423
|
1 312
|
1 381
|
ELEKTRİK ENERJİSİ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
KURULU GÜÇ
|
MW
|
27 264
|
28 332
|
31 846
|
35 587
|
36 824
|
38 843
|
40 565
|
40 836
|
41 818
|
44 300
|
46 000
|
Termik (*)
|
MW
|
16 070
|
16 640
|
19 586
|
22 990
|
24 160
|
25 917
|
27 443
|
27 296
|
27 625
|
29 340
|
30 250
|
Hidrolik (**)
|
MW
|
11 194
|
11 692
|
12 260
|
12 597
|
12 664
|
12 926
|
13 122
|
13 540
|
14 193
|
14 960
|
15 750
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ÜRETİM
|
GWh
|
124 922
|
122 725
|
129 400
|
140 580
|
150 698
|
161 956
|
176 300
|
191 568
|
198 418
|
194 800
|
202 500
|
Termik (*)
|
GWh
|
94 010
|
98 653
|
95 668
|
105 190
|
104 556
|
122 336
|
131 929
|
155 362
|
164 301
|
157 200
|
164 350
|
Hidrolik (**)
|
GWh
|
30 912
|
24 072
|
33 732
|
35 390
|
46 142
|
39 620
|
44 371
|
36 206
|
34 117
|
37 600
|
38 150
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İTHALAT
|
GWh
|
3 786
|
4 579
|
3 588
|
1 158
|
464
|
636
|
573
|
864
|
789
|
700
|
800
|
İHRACAT
|
GWh
|
413
|
433
|
435
|
587
|
1 144
|
1 798
|
2 236
|
2 422
|
1 122
|
1 200
|
1 300
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TÜKETİM
|
GWh
|
128 295
|
126 872
|
132 553
|
141 151
|
150 018
|
160 794
|
174 637
|
190 010
|
198 085
|
194 300
|
202 000
|
Kişi Başına Tüketim
|
kWh
|
1 903
|
1 857
|
1 914
|
2 011
|
2 109
|
2 230
|
2 391
|
2 602
|
2 647
|
2 565
|
2 637
|
(1) Gerçekleşme tahmini
(2) Program
(*) Jeotermal dahil
(**) Rüzgar dahil
BTEP: Bin ton petrol eşdeğeri
KEP: Kilogram petrol eşdeğeri
GWh: Milyon kilovatsaat
TABLO: IV. - Elektrik Enerjisi Üretiminin Enerji Kaynaklarına Göre Dağılımı
|
Taşkömürü
|
Linyit
|
Akaryakıt
|
Doğalgaz
|
Biyogaz-
atık ve diğer
|
TERMİK
|
HİDROLİK
|
Jeotermal
+ Rüzgar
|
TOPLAM
|
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
GWh
|
%
|
1990
|
621
|
1,1
|
19 560
|
34,0
|
3 942
|
6,9
|
10 192
|
17,7
|
|
|
34 315
|
59,6
|
23 148
|
40,2
|
80
|
|
57 543
|
100,0
|
1991
|
999
|
1,7
|
20 563
|
34,1
|
3 293
|
5,5
|
12 589
|
20,9
|
38
|
0,1
|
37 482
|
62,2
|
22 683
|
37,7
|
81
|
|
60 246
|
100,0
|
1992
|
1 815
|
2,7
|
22 756
|
33,8
|
5 273
|
7,8
|
10 814
|
16,1
|
47
|
0,1
|
40 705
|
60,4
|
26 568
|
39,5
|
69
|
|
67 342
|
100,0
|
1993
|
1 796
|
2,4
|
21 964
|
29,8
|
5 175
|
7,0
|
10 788
|
14,6
|
56
|
0,1
|
39 779
|
53,9
|
33 951
|
46,0
|
78
|
|
73 808
|
100,0
|
1994
|
1 978
|
2,5
|
26 257
|
33,5
|
5 549
|
7,1
|
13 822
|
17,6
|
51
|
0,1
|
47 657
|
60,8
|
30 586
|
39,1
|
79
|
|
78 322
|
100,0
|
1995
|
2 232
|
2,6
|
25 815
|
29,9
|
5 772
|
6,7
|
16 579
|
19,2
|
222
|
0,3
|
50 620
|
58,7
|
35 541
|
41,2
|
86
|
|
86 247
|
100,0
|
1996
|
2 574
|
2,7
|
27 840
|
29,3
|
6 540
|
6,9
|
17 174
|
18,1
|
175
|
0,2
|
54 303
|
57,2
|
40 475
|
42,7
|
84
|
|
94 862
|
100,0
|
1997
|
3 273
|
3,2
|
30 587
|
29,6
|
7 157
|
6,9
|
22 086
|
21,4
|
294
|
0,3
|
63 397
|
61,4
|
39 816
|
38,5
|
83
|
|
103 296
|
100,0
|
1998
|
2 981
|
2,7
|
32 707
|
29,5
|
7 923
|
7,1
|
24 837
|
22,4
|
255
|
0,2
|
68 703
|
61,9
|
42 229
|
38,0
|
90
|
0,1
|
111 022
|
100,0
|
1999
|
3 123
|
2,7
|
33 908
|
29,1
|
8 080
|
6,9
|
36 345
|
31,2
|
205
|
0,2
|
81 661
|
70,1
|
34 677
|
29,8
|
102
|
0,1
|
116 440
|
100,0
|
2000
|
3 819
|
3,1
|
34 367
|
27,5
|
9 311
|
7,5
|
46 217
|
37,0
|
220
|
0,2
|
93 934
|
75,2
|
30 879
|
24,7
|
109
|
0,1
|
124 922
|
100,0
|
2001
|
4 046
|
3,3
|
34 372
|
28,0
|
10 366
|
8,4
|
49 549
|
40,4
|
230
|
0,2
|
98 563
|
80,3
|
24 010
|
19,6
|
152
|
0,1
|
122 725
|
100,0
|
2002
|
4 093
|
3,2
|
28 056
|
21,7
|
10 744
|
8,3
|
52 496
|
40,6
|
174
|
0,1
|
95 563
|
73,9
|
33 684
|
26,0
|
153
|
0,1
|
129 400
|
100,0
|
2003
|
8 663
|
6,2
|
23 590
|
16,8
|
9 196
|
6,5
|
63 536
|
45,2
|
116
|
0,1
|
105 101
|
74,8
|
35 329
|
25,1
|
150
|
0,1
|
140 580
|
100,0
|
2004
|
11 998
|
8,0
|
22 449
|
14,9
|
7 670
|
5,1
|
62 242
|
41,3
|
104
|
0,1
|
104 463
|
69,3
|
46 084
|
30,6
|
151
|
0,1
|
150 698
|
100,0
|
2005
|
12 100
|
7,4
|
28 600
|
17,6
|
8 000
|
4,9
|
72 700
|
44,7
|
150
|
0,1
|
121 550
|
74,8
|
40 800
|
25,1
|
150
|
0,1
|
162 500
|
100,0
|
2006
|
14 217
|
8,1
|
32 433
|
18,4
|
4 340
|
2,5
|
80 691
|
45,8
|
154
|
0,1
|
131 835
|
74,8
|
44 244
|
25,1
|
221
|
0,1
|
176 300
|
100,0
|
2007
|
15 136
|
7,9
|
38 294
|
20,0
|
6 537
|
3,4
|
95 025
|
49,6
|
214
|
0,1
|
155 206
|
81,0
|
35 851
|
18,7
|
511
|
0,3
|
191 568
|
100,0
|
2008
|
15 858
|
8,0
|
41 858
|
21,1
|
7 519
|
3,8
|
98 685
|
49,7
|
220
|
0,1
|
164 139
|
82,7
|
33 270
|
16,8
|
1 009
|
0,5
|
198 418
|
100,0
|
2009 (1)
|
15 000
|
7,7
|
41 600
|
21,4
|
6 320
|
3,2
|
93 600
|
48,0
|
300
|
0,2
|
156 820
|
80,5
|
36 300
|
18,6
|
1 680
|
0,9
|
194 800
|
100,0
|
2010 (2)
|
16 700
|
8,2
|
40 700
|
20,1
|
6 600
|
3,3
|
99 500
|
49,1
|
400
|
0,2
|
163 900
|
80,9
|
36 000
|
17,8
|
2 600
|
1,3
|
202 500
|
100,0
|
(1) Gerçekleşme tahmini
(2) Program
Dostları ilə paylaş: |
