İKİNCİ BÖLÜM

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

GELİŞME EKSENLERİ

I. REKABET GÜCÜNÜN ARTIRILMASI

Küreselleşme ve hızlı teknolojik gelişme sürecinde uluslararası piyasalarda uzmanlaşma ve teknoloji geliştirme yetkinliği rekabet gücünün önemli unsurları olmuştur. Rekabet avantajı unsurlarının hızla değiştiği bu süreçte, bilgi ve iletişim teknolojileri iş yapma biçimlerinde köklü değişiklikler meydana getirmiştir. Ekonomik gelişmede bilgi yoğun ve yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimi ön plana çıkmış, özellikle işgücünün eğitim seviyesi ve gerekli yeteneklere sahip olması önem kazanmıştır.

2009 yılında Türkiye, Dünya Ekonomik Forumunun küresel rekabet gücü endeksine göre yapılan sıralamada 133 ülke arasında 61. sırada yer almaktadır.

Söz konusu çalışmaya göre Türkiye özel sektörün nispeten gelişmiş olduğu büyük bir pazara ve etkin işleyen bir mal piyasasına sahip olması nedeniyle, verimlilik kaynaklı gelişme düzeyinden yenilik kaynaklı gelişme düzeyine geçiş aşamasındadır.

TABLO: IV. - Türkiye’nin Rekabet Gücü (Ülkeler Arası Sıralamadaki Yeri)

Gösterge	2006	2007	2008*	2009
Kapsanan Ülke Sayısı	125	131	134	133
Küresel Rekabet Endeksi	59.	53.	63.	61.
Temel Gerekler	67.	63.	72.	69.
Etkinlik Geliştiriciler	56.	51.	59.	54.
Yenilik ve Gelişkinlik Etkenleri	44.	48.	63.	58.

Kaynak: Dünya Ekonomik Forumunun Küresel Rekabet Gücü Raporları

(*) Dünya Ekonomik Forumu ülkelerin rekabet gücünü kıyaslamada, 2008 yılından itibaren yeni bir yöntem geliştirmiştir.

TABLO: IV. - Türkiye’nin Rekabet Gücü (Küresel Rekabet Endeksinin Alt Eksenleri İtibarıyla Sıralamadaki Yeri)

	2006	2007	2008	2009
Temel Gerekler
Kurumlar	54.	55.	80.	96.
Altyapı	61.	59.	66.	62.
Makroekonomik İstikrar	101.	83.	79.	64.
Sağlık ve Temel Eğitim	75.	77.	78.	74.
Etkinlik Geliştiriciler
Yüksek Öğretim ve Mesleki Eğitim	58.	60.	72.	73.
Mal Piyasaları Etkinliği	43.	43.	55.	56.
İşgücü Piyasası Etkinliği	114.	126.	125.	120.
Mali Piyasaların Gelişmişliği	85.	61.	76.	80.
Teknolojiye Hazırlık Durumu	50.	53.	58.	54.
Piyasa Büyüklüğü	18.	18.	15.	15.
Yenilik ve Gelişkinlik Etkenleri
İş Gelişkinliği	42.	41.	60.	52.
Yenilik	49.	53.	66.	69.

Kaynak: Dünya Ekonomik Forumunun Küresel Rekabet Gücü Raporları

Kamu mali yönetim reformunun gerçekleştirilmesi ve bağımsız para politikası uygulamasıyla kronik enflasyon döneminin geride bırakılması sonucunda makroekonomik istikrarın sağlanmasında son yıllarda önemli mesafe alınmıştır. Ayrıca, AB’ye üyelik sürecinde gerçekleştirilen reformlar, üreticiler ve yatırımcılar için istikrar ve güven ortamının sağlanmasına katkıda bulunmuştur. Diğer ülkelerle kıyaslandığında Türkiye, 2008 yılında 79. sıradan 2009 yılında 64. sıraya ilerleyerek küresel rekabet endeksinin makroekonomik istikrar alt bileşeninde önemli bir iyileşme göstermiştir. Ancak küresel kriz nedeniyle diğer ülkelerin ekonomilerinin zayıflamasının da bu durumda etkisi bulunmaktadır. Bununla beraber altyapı kalitesinin limanlar ve elektrik arzı başta olmak üzere artırılması, daha iyi temel eğitim ve sağlık hizmetleri vasıtası ile insan kaynaklarının geliştirilmesi, işgücü piyasasındaki verimsizliklerin çözümlenmesi ve kamu kurumlarının şeffaflık ve etkinliğinin artırılması gibi bazı temel sorunlara eğilinmesi gereği önemini korumaktadır.

İşletmelerin yüksek teknolojik kabiliyete ve nitelikli işgücüne sahip, değişen şartlara uyum sağlayabilen, ulusal ve uluslararası piyasalarda rekabet gücü olan bir yapıya kavuşturulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede; makroekonomik istikrarda, iş ortamının kalitesinde, finansmana erişimde, enerji ve ulaştırma altyapısında, çevrenin korunması ve kentsel altyapıda, Ar-Ge ve yenilikçiliğin geliştirilmesinde, bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılmasında, kayıtdışılığın azaltılmasında, tarımsal yapının etkinleştirilmesinde ve sanayi ve hizmetlerde yüksek katma değerli üretim yapısına geçilmesinde iyileşme sağlanması gerekmektedir.