İktisat Tarihi

Anahtar Kavramlar

Simple past tense (Geçmiş zaman was/were) Simple past tense (Regular verbs-positive sentences- Düzenli fiil-olumlu cümleler) Simple past tense (Irregular verbs-positive sentences) - Düzensiz fiil-olumlu cümleler V2 (fiilin ikinci hali)

Giriş

Şimdiye kadar Simple Present Tense (Geniş zaman), Present Continous Tense (Şimdiki zaman) gördük ve bunların günlük yaşamdaki yerini, kullanım şekillerini anlayıp cümlelerle diyaloglarla pekiştirdik. Bu bölümde ise yine günlük yaşamımızda en çok kullandığımız zamanlardan biri olan Simple Past Tense i (di'li geçmiş zaman) öğreneceğiz. Türkçede "di'li geçmiş zaman olarak bildiğimi, fiilere -di eki getirerek geçmiş zaman anlamı kattığımız bir zamandır. İngilizce'de ise geçmiş zamanda yine fiiller ek alacaktır ancak bunların düzenli fiiller olması gerekir. Bunun dışında İngilizce'de Türkçe'den farklı olarak was-were dediğimiz isim cümleleri vardır. "Ben geçen sene öğrenciydim-I was a student last year" gibi. Bu yapıları öğrendiğimizde artık sadece şu anki yada genel zamanlarla ilgili konuşmanın yanısıra geçmiş zamanda olan durumları da ifade edebileceğiz.

11.1. Simple past tense (Geçmiş zaman was/were)
Geçmiş zamanda bir durum, yargı bildiren ya da öznenin ne olduğunu ifade eden isim cümleleri kurmak için “To Be” (Olmak) fiilinin geçmiş zaman biçimleri olan “was” ve “were” kullanılır. Bir başka deyişle şimdiki zamanda kullanılan “am”, “is”ve “are” geçmiş zamanda cümle kurarken “was” ve “were” olarak kullanılır.

Zaman olarak di’li geçmiş zamandır ve bilinen hareket aksiyon belirten fiiller kullanılmaz. Geçmiş zaman ile geniş zaman ya da şimdiki zaman arasındaki farkı anlamak için zaman ifadelerine (time expression) bakmamız gerekir.

Last night at 11.00 o’clock he wasn’t at work. He was in bed. He was asleep.



Now Martin is in his office. He is working.

VERB “TO BE” (“OLMAK” FİİLİ)

PRESENT (ŞİMDİKİ ZAMAN) / PAST (GEÇMİŞ ZAMAN)

I	am	I	was
You	are	You	were
We	are	We	were
They	are	They	were
He	is	He	was
She	is	She	was
It	is	It	was

“be” olmak fiilinin şimdiki zamanda kullanılan hali özneye gore

I am He / She / It is You, We, They are

olur. Ancak geçmiş zaman yaparken (simple past tense) “am-is-are” “was-were” şeklinde cümlede kullanılır. Bu durumda

I, She, He, It was / wasn’t You, They, We were / weren’t
olarak değişir. Geniş zamanın (am-is are) ın di’li geçmiş zamanı da diyebiliriz.

Simple past tense’te kullanılacak zaman ifadeleri;

Yesterday (dün)

Last week, last month, last year, last Sunday, last weekend (“last” ile başlayan herşey “geçen”anlamında yani örneklerde sırayla geçen hafta, geçen ay, geçen yıl, geçen Pazar, geçen haftasonu)

Two days ago, Three months ago, Five years ago (“ago” önce demektir. Sırayla iki gün once, üç ay once, beş yıl once)
Yesterday :Dün

Last: Geçen

Last week : Geçen hafta

Last weekend : Geçen hafta sonu

Last month:Geçen ay

Last year: Geçen yıl

......... ago : Önce

two years ago : 2 yıl önce

Three months ago: 3 ay önce

In (1976) : 1976’da

I He She It	was wasn’t	at home at school at the café on holiday in Istanbul in Çanakkale	yesterday last week last month last year last morning last evening last night last Sunday two days ago three years ago one week ago in 1970
You We They	were weren’t

Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz.
This jacket is 40 TL. It was 70 TL two days ago.

This camera is 96 TL. I was 100 TL yesterday.

I am at home. I was at school last evening.

They are at home. They were at the part last night.

I was in Bursa three weeks ago.

We were in America four years ago.
Aşağıdaki cümleleri was-were uygun formlarıyla doldurunuz.
1.Students……………(be)in the garden yesterday (+)

2. My father……………(be) at work last week (-)

3. This skirt ……………(be) 90 YTL two days ago.

4. I …………………(be) healthy yesterday.

5. We…………………(be) outside three weeks ago.(-)

6. Sertap Erener ………………..(be) popular last year.

7. My sister…………(be) 12 years old four years ago.

8. You …………….(be) with me last month.(-)

9. It …………………(be) cold last Sunday.

10. She………………..(be) born in 1990.(-)

Soru yaparken ise özneye gore gelen “was” “were” cümlenin başına gelir. Örnek cümleleri inceleyiniz.
Was she sleeping? Was Jack eating pizza?

Yes, she was. Yes, he was.

No, she wasn’t No, he wasn’t
Were you listening to music? (size sorduğu için cevap “I” olmalı)

Yes, I was / No, I wasn’t

Where were you last night? I was out with my friends.”

I really like your new shoes. Were they expensive?

Tom: Why was the manager angry yesterday morning?”

Tim: Because the new employee was late for work.”

. “Was your father retired last year?” “No, he wasn’t”.

I am fine now. Ben şimdi iyiyim. I was ill yesterday. Ben dün hastaydım.

David is 35 now. David şimdi 35 yaşında. David was 30 five years ago. David beş yıl önce 30 yaşındaydım

I am at home now. Ben şimdi evdeyim. I was on holiday last week. Geçen hafta tatildeydim.
Aşağıdaki cümleleri was-were ile uygun şekilde doldurunuz.
The book is 35 TL now. The skirt _______40 TL now. The trousers are 100 TL.
The book _____20 TL yesterday. The skirt was 55 TL yesterday. The trousers______130 TL.

Kate ____________(be) at home yesterday. Tom_________(not/be) at the café yesterday.

Jane____________(be) at school now. David and Mary_________(be) at home last week.

Peter___________(be) ill now. My cats_________(not/be) fine today.

Helen _________(be) on holiday two days ago.
Aşağıdaki diyalogu doldurunuz.
Jane: Hello Kate, Where………………(be) you yesterday? I can’t see you at school.

Kate: Oh hello Jane. I………………(be) at home yesterday. I ………………….(be) ill.

Jane: Oh why?

Kate: I …………… (be) outside last week and it …………. (be) very very cold! And I am ill now!

Jane: Ohh what a pity.

Kate: Thank you.
Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz.
Last year Juliet was 34, so she is 35 now.

We were hungry after the journey yesterday.

Two days ago it was a public holiday so the shops were closed. They are open today.

last year my family were in France.

The children were in the garden five minutes ago.

I am hungry. Can I have something to eat?

The exam was really difficult yesterday.

“Where are my keys?” “I don’t know. They were on the table but they are not there now.”

Sue and Peter were at the party yesterday evening.

Geçmiş zamanda cümle kurarken zaman belirten bir diğer ifade ise “when” bağlacı ile yapılmış yan cümledir. Burada kullanılan “when” kelimesi iki cümleyi birbirine bağlayan bir bağlaçtır. Soru kelimesi olan When ile karıştırmamak gerekir.
Aşağıdaki örnek cümleleri inceleyiniz.

1. When I was at high school, I was really thin.

2. You were 9 years old when I was 12.

3. When he was a child, he was very shy.

4. When they were young, they were not very tall.

5. When my brother was asleep, I was at my desk last night.

Geçmiş zaman biçimini kullanarak nerede ve ne zaman doğduğumuzu da ifade ederiz.

Örnek cümleleri inceleyiniz.

1. “Where were you born?” “I was born in Trabzon.”

2. “When were you born?” “ I was born in 1985.”

3. “Where was your mother born?” “ She was born in İzmir.”

4. “When was your father born?” “He was born in 1962.”

 

Siz de nerede ve ne zaman doğduğunuzu ifade eden cümleler kurunuz.

……………………………………………………………………………
Aşağıdaki cümleleri“on, in, ago, yesterday” “last” ile doldurunuz.
1. It was very cold …………..Friday.

2. I was at university ……..1995.

3. He wasn’t at home a week …………

4. We were at the party ………….weekend.

5. Were you at work ……………Wednesday?

6. My parents were both 80 years old ……………year.

7. The children were tired ……………… morning, and today, too.

8. It was cold …………. July.

9. We were in the café ………………..afternoon.

10. Simon was here ten minutes …………….., but he isn’t here now.

11.2. Simple past tense (Regular verbs-positive sentences) Düzenli fiil-olumlu cümleler
Zaman olarak “dil’li geçmiş zamandır ve fiillerle cümle kurulur. Geçmiş zaman ile geniş

zaman ya da şimdiki zaman arasındaki farkı anlamak için zaman ifadelerine (time expression)

bakmamız gerekir.
Geçmiş Zaman’da Fiile Getirilen Ekler
Geçmiş zaman kalıpları için fiiller ikiye ayrılırlar. Düzenli fiiller ve düzensiz fiiller. Bazı düzensiz fiillerin listesi, aşağıda verilmiştir. Cümlede kullanılan fiilin düzensiz olup olmadığını öğrenmek için en alttaki listeye bakınız. Fiile ek getirmeyle ilgili olarak aşağıda sıralanan 5 madde, sadece düzenli fiiller için geçerlidir.
Geçmiş zamanda fiile getirilen standart ek “-ed” ekidir. Fakat eğer fiil “e” ya da “ee” harfleriyle bitiyorsa, fiile sadece “-d” eki getirilir:

move – moved / live – lived ve agree – agreed gibi.

Sonu “-y” ile biten fiillerde bu harf “-i” harfine dönüşür:

carry – carried / bury – buried gibi.

Bir sesli ve bir sessiz şeklinde sonlanan tek heceli fiillerde son harf ikilenir:

drop – dropped gibi.

Bir sesli ve bir sessiz şeklinde sonlanan iki heceli fiillerde vurgu ikinci hecedeyse son harf ikilenir:

prefer – preferred / admit – admitted gibi.

“L” harfiyle biten fiillerde son harf ikilenir:

travel – travelled / cancel – cancelled

Geriye kalan fiilere “ed” getirilir. watched/washed/dressed gibi.

Geçmiş Zaman’da Olumlu Cümle

Düzenli fiillerde “d-ed-ied” ekleriyle geçmiş zaman yapılır.

Örnek:

He played guitar last night. (Dün gece gitar çaldı.)

I washed the dishes two days ago. (İki gün once bulaşıkları yıkadım)

Peter studied English yesterday. (Dün İngilizce çalıştım)
Aşağıdaki fiilerin past tense hallerini yazınız.

 

1. get ………….. 11. pay…………..

2. play ………….. 12. go …………..

3. visit ………….. 13. think …………..

4. buy ………….. 14. wait …………..

5. copy………….. 15. forget…………..

6. see ………….. 16. do …………..

7. speak………….. 17. fly …………..

8. listen………….. 18. say …………..

9. put ………….. 19. ring…………..

10. know………….. 20. win …………..
11.3 Simple past tense (Irregular verbs-positive sentences) Düzensiz fiil-olumlu cümleler

Düzensiz Fiilerde (Irregular) ise fiil ek almaz ,şekil değiştirir. (go –went, do –did, sleep- slept)

Bu fiiler listede verilmiştir. Aşağıda verilen fiil örneklerinde düzenli ve düzensiz fiilleri kıyaslayabilirz. Düzensiz fiiller ek almayıp şekil değiştirirken, düzenli fiiller “d-ed-ied” eklerini alarak geçmiş zaman olur. Past tense için listede 2. sütuna bakmalıyız.

Irregular ( düzensiz olup değişenler) Regular ( düzenli olup ek alanlar)

be: was/ were spend: spent visit: visited work: worked

do: did come: came stay : stayed look: looked

go: went wear: wore clean: cleaned turn: turned

have: had eat: ate watch: watched want: wanted
leave: left sing: sang live: lived die: died

take: took make: made wash: washed release: released

buy: bought meet: met try: tried like: liked
sleep: slept get: got play: played cook: cooked
see: saw read: read study: studied play: played

drive: drove put: put finish: finished cry: cried

teach: taught cut: cut stop: stopped start: started

tell: told become: became love: loved laugh: laughed

stay: stayed enjoy: enjoyed
They went to the hospital yesterday. (Dün hastaneye gittiler.) (Burada, go fiili düzensiz olduğu için ikinci hali olan went ’i kullandık.)
We had breakfast last morning. (Geçen sabah kahvaltı ettik.) (Burada “have” fiilinin 2. halini “had” olarak kullandık.
Aşağıdaki boşlukları Simple Past Tense ifadelerin dikkat ederek doldurunuz.

I ……………….(clean) the house You ……………...(be) happy. We………………(go) to school. They…………….(do) housework She……….….(visit) her mother He…………….(stay) at hotel. It…………….(eat) meal.

I………………….…..(not dance) at the party. You………………..……(not study) hard. We………………………..(not be) at home. They……………………..(not wash ) the car She………………..…….(not go) to cinema He………………..……..(not eat ) a pizza. It…………………………(not drink) milk.

yesterday last week last month last night two days ago three years ago last Sunday

Complete the sentences with past simple.

clean die enjoy happen open

start stay want finish

1. It was hot in the room, so I …………………….the window.

2. I …………………my teeth three times yesterday.

3. The concert………….at 7.30 and at 10 o’clock.

4. When I was a child, I ………………..to be a doctor.

5. The accident ………………..last afternoon.

6. We ……………our holiday last year. We ……………at a very nice place.

7. Mary’s grandfather………………..when he was 90 years old.

Aşağıdaki okuma parçasındaki boşlukları fiillerin uygun halleriyle yazınız.

 

He …………(be) born in Germany in 1879. He …………(start) violin when he ………………(be) very young, but he ……………..(hate) it. When he was 15, his father ………..(lose) his job and the family ……………..(move) to Italy. He …………..(not be) a good student and at 16 he ………….(leave) Italy for Switzerland to finish hi studies. He………………..(meet) his future wife there. He………………..(finish) his studies and two years later, he …………………..(find) a job with the Swiss government. He and Mileva…………..(get) married in 1903, and they …………….(have) three children. In 1911, he ………………..(become) a professor at the university of Zurich. He and his second wife, Elsa, ……………(go) to America in 1932, and …………………(buy) a house in New Jersey. His name…………… (be) famous in the years after. He ……………..(die) in 1955.

Bazı fiilerin anlamları ve 2. 3. halleri aşağıdaki listede verilmiştir. Past tense için 2. hallerini bilmek yeterlidir.

Infinitive (V₁) Past Tense (V₂) Perfect Tense (V₃)

arise (ortaya çıkmak) arose arisen

be (olmak) was/were been
bear (dayanmak,doğurmak) bore borne
begin (başlamak) began begun
bite (ısırmak) bit bitten/bit
blow (esmek,üflemek) blew blown
break (kırmak) broke broken
bring (getirmek) brought brought
buy (satın almak) bought bought
catch (yakalamak) caught caught
choose (seçmek) chose chosen
come (gelmek) came come
creep (sürünmek) crept crept
dive (*suya* dalmak) dived/dove dived
do (yapmak) did done
drag (sürüklemek) dragged dragged
draw (çizmek) drew drawn
dream (düş kurmak) dreamed/dreamt dreamt
drink (içmek) drank drunk
drive (*araç* sürmek) drove driven
drown (*suda* boğulmak) drowned drowned
eat (*yemek* yemek) ate eaten
fall (düşmek) fell fallen
fight (dövüşmek) fought fought
fly (uçmak) flew flown
forget (unutmak) forgot forgotten
forgive (affetmek) forgave forgiven
freeze (donmak) froze frozen
get (almak,ele geçirmek vb.) got got/gotten
give (vermek) gave given
go (gitmek) went gone
grow (büyümek) grew grown
hang (asmak) hung hung
hide (saklamak,gizlemek) hid hidden
know (bilmek) knew known
lay (yaymak,sermek) laid laid
lead (yönetmek, yönlendirmek) led led
lie (yalan söylemek, uzanmak) lay lain
light (aydınlatmak) lit lit
lose (kaybetmek) lost lost
prove (kanıtlamak) proved proved/proven
ride (*ata/araca* binmek) rode ridden
ring (*zil,telefon vb* çalmak) rang rung
rise (çıkmak, yükselmek) rose risen
run (koşmak) ran run
see (görmek) saw seen
seek (araştırmak) sought sought
set (kurmak, hazırlamak) set set
shake (çalkalamak) shook shaken
sing (şarkı söylemek) sang sung
sink (batmak) sank sunk
sit (oturmak) sat sat
speak (konuşmak) spoke spoken
spring (sıçramak, fırlamak) sprang sprung
steal (çalmak,aşırmak) stole stolen
sting (sokmak, batırmak) stung stung
strike (vurmak, çarpmak) struck struck
swear (yemin etmek,küfretmek) swore sworn
swim (*suda* yüzmek) swam swum
swing (sallanmak, sallamak) swung swung
take (almak, götürmek) took taken
tear (yırtmak) tore torn
tell (söylemek) told told
throw (atmak, fırlatmak) threw thrown
use (kullanmak) used used
wake (uyanmak, uyandırmak) woke/waked woke/woken/waked
wear (giymek) wore worn
write (yazmak) wrote written
Uygulamalar

Dün kalktığınız andan uyuduğunuz zamana kadar neler yaptığınızı anlatınız. Sıfatları, bulunma halleri gibi durumları geçmiş zaman ifade edebilmek için nasıl bir yapıya ihtiyacımız var? Düzenli fiiller ve düzensiz fiillerden 5 er örnek veriniz.

Uygulama Soruları

Size ilk kez bir kitap hediye edildiğinde kaç yaşındaydınız? Nasıl hissettiniz? Arkadaşınıza dün neler yaptığını nasıl sorarsınız? Dün okuldan/işten gelir gelmez ne yaptınız?