İlahi ziyafət İslam İnqilabının Böyük Rəhbəri həzrət Ayətullah Xameneinin Ramazan ayı barədə çıxışlarından seçmələr

Quranın mənasını anlamağın zəruriliyi

Biz bir neçə ildir bir məsələni dönə-dönə təkrarlayırıq və xoşbəxtlikdən, nəticəsi olmuşdur və görünür. Bir daha deyirik ki, siz oxuduğunuz ayələrin mənasını yaxşı dərk edin, ərəb dilini bilən bir insanın anladığı zahiri mənanı düzgün anlayın. Mənası bilinəndə qiraət zamanı insana düşünmək imkanı yaranır və o, oxuduqları haqda təfəkkür edə bilir. Mən sizə deyirəm ki, ayənin mənasını bilməyin özü səsi, avazı və ahəngi tənzimləyir. Əgər biz nə oxuduğumuzu bilsək, hansısa məşhur qiraətçinin bu ayəni oxuyanda harada zilə qalxdığını və harada bəmə düşdüyünü öyrənməyimiz lazım olmayacaq. Əgər mənanı anlasa, bunun özü gözəl və münasib səsi olan adamın avazını yönəldər, adi danışıqda olduğu kimi, özü intonasiyanı tənzim edər. Adi danışıqda sizin səsiniz bir yerdə zəifləyir, bir yerdə ucalır, bir yerdə asta söhbət edirsiniz, bir yerdə tez-tez danışırsınız və sair. Öncədən bunun üçün heç bir musiqi notu yazılmayıb. Bu sizin hiss və duyğularınıza uyğundur. Əgər oxuduğunuz Quran ayəsinin mənasını bilsəniz, həmin duyğular nə etməli, haranı asta oxumalı, harada dayanmalı, haradan başlamalı olduğunuzu deyəcək. Quran ayələrinin mənasını bilmək insana bu məharəti verir. Düzdür, Quran ayələrini anlayan bəzi şəxslərdə bu yoxdur. Özləri ərəb olduqlarına görə ayənin tərcüməsini yaxşı bilirlər, amma sanki mənaya diqqət yetirmədən oxuyurlar. Məşhur Misir qiraətçilərindən bəziləri elə oxuyur ki, sanki bir mətni verib oxumasını tapşırıblar; o da əvvəldən axıra qədər oxuyur və dinləyici ilə onun arasında əlaqə yaranmır. İnsan bəzi qiraətçilərdə bunu görür. Bəziləri isə oxuyarkən sanki dinləyici ilə danışır. Sizin qiraətiniz belə olmalıdır.

Təəssüf ki, xalqımızın əksəri ərəb dilini bilmədiklərinə Qurani-kərimin ayələrindən birbaşa istifadə edə bilmirlər. Bu bizim çatışmazlıqlarımızdan biridir. Bu səbəbdən ərəb dilini öyrənmək ölkə qanunlarında vacib məsələlərdən biri kimi nəzərdə tutulmuşdur. Hər halda, ərəb dilini bilməyən adi insanlar həqiqətən Quranın mənasını anlamaq istəyirlərsə, təfsir və tərcümələrə müraciət edə bilərlər.

Xoşbəxtlikdən, bu gün yaxşı tərcümələr var. Ölkədə bəzi şəxslər zəhmət çəkib yaxşı tərcümələr etmişlər. Hər halda, Quranı gözəl səslə oxuyan siz əziz qardaşlara tövsiyəm budur ki, bunu yaddan çıxarmayın və Quran oxuyarkən mənasına diqqət yetirin. Elə oxuyun ki, sanki sizi eşidən tərəf-müqabiliniz və dinləyicinizlə danışırsınız. Əgər belə olsa, siz oxumanızdan, insanlar da qiraətinizi eşitməkdən fayda götürəcəklər.

Ümidvarıq Allah-Taala bizim xalqımız arasında Quran dərkinin, Qurandan faydalanmağın və Quran təlimlərini anlamağın dairəsini günbəgün genişləndirsin, bizə Quran həzzini və bərəkətlərini əta etsin.

Mən bu tövsiyəni mütləq edim ki, qiraətçi dostlar Quranın tərcüməsi üzərində işləsinlər, buna həqiqətən tam yiyələnsinlər. Quranı əzbərləmək də bu sahədə çox əhəmiyyətlidir. Allah sizə uğur bəxş etsin və yardımçı olsun!

Ramazan ayının birində Quranla ünsiyyət məclisindəki çıxışdan: 2010.