İnci Nehri Deltasi

2. İnci Nehri Deltası’nın Temel Ekonomik Avantajları

2.1 Birbirini Tamamlama Avantajı

Farklı şehirler ve eyaletler bölgenin tüm ihtiyacını karşılamak için yeni ve birbirlerini tamamlayan sektörleri barındırmaktadır. Örneğin, imalat sanayinde bir yıldız olan Guangdong eyaleti dünyanın en önemli imalat üslerinden biri haline gelmiştir. Bunun yanında, Hong Kong modern lojistik hizmetleri, finans ve ticarete odaklanmıştır. Bu sayede, dünyanın en büyük ve modern ticari servis merkezi haline gelmiştir. Makao ise turizm, eğlence, kumar ve bahis sektörlerinde gelişmiştir ve iş yapmaya gelenlerin eğlence ve dinlenme durağı haline gelmiştir. Hainan eyaleti de sebze ve tropikal meyve üretimiyle tüm dünya tarafından tanınmaktadır. Bu açıdan İnci Nehri Deltası’nı kendi kendine yeten bir bölge olarak tanımlayabiliriz. Bir başka deyişle, her bölgenin farklı alanlara yönelmesinden dolayı bir bütün olarak birbirlerini tamamlamışlardır. Böylece ortak hareket ettiklerinde yine bir bütün olarak gelişip kalkınacaklardır.

Tablo 2: Büyük İnci Nehri Deltası’ndaki Başlıca Endüstriler

Eyalet veya Özerk/Özel İdari Bölge	Başlıca Endüstriler
Fujian	Ayakkabı imalatı, şeker kamışı, kolza, elekronik, çay, makine teçhizatları, petrokimyasallar, su ürünleri, yapı malzemeleri, tekstil
Guangdong	Tekstil, gıda ve meşrubatlar, yapı malzemeleri, elekronik ve bilgi teknolojileri, elektrikli cihazlar ve makineler, petrokimyasallar, ormancılık, mobilya, kâğıtçılık, kozmetik ve otomotiv
Guangxi	Şeker kamışı, mineraller, doğalgaz, pirinç, mısır, patates, buğday
Hainan	Turizm, tarım ürünleri(doğal kauçuk, kahve, tropikal çiçekler, hindistan cevizi, muz ve karpuz gibi tropik meyveler)
Hong Kong	Finansal servisler, lojistik, turizm, profesyonel ithalat ve ihracat hizmetleri, taşımacılık ve depolama, oteller, imalat ve altyapı geliştirme, gayrimenkul
Makao	Turizm, tekstil, sigortacılık, inşaat, gayrimenkul, imalat, oyuncak, elektronik, ayak giyimi ve kumarbazlık

2.2 Avantajlı Jeopolitik Konum

Büyük İnci Nehri Deltası, kolay ulaşım ağlarına sahiptir. Büyük İnci Nehri Deltası’ndan başkente ulaşım rahattır. Pekin-Guangzhou ve Pekin-Kowloon demiryolu hatlarıyla kuzey-güney arasındaki bağlantı kolayca sağlanmıştır. Ayrıca Büyük İnci Nehri Deltası, Guangdong eyaletinin avantajlı jeopolitik konumu sayesinde ekonomik gelişimini hızlı bir biçimde sürdürmeye devam etmektedir. Başta Guangdong eyaleti olmak üzere Büyük İnci Nehri Deltası’nın uzun yıllardır Çin ekonomisinin kalbi olarak atmaya devam ettiğine şüphe yoktur. Gelecekte de Guangdong eyaletinin bu rolü devam edecektir. Büyük İnci Nehri Deltası tıpkı yabancı yatırımları çektiği gibi Çin’in diğer bölgelerinden de yatırım çekmeye devam edecektir. Bu yatırımların Çin’in ekonomik kalkınmasında etkili olacağı kesindir.

2.3 Reformların Rekabet Gücünü Artırması

Büyük İnci Nehri Deltası, Çin’de özellikle ekonomik anlamda reformların öncüsü olarak bilinmektedir. Hong Kong’la anlaşmalar yapıldıktan sonra uluslararası pazarlarla sıkı bağlantılar kurulmaya başlanmıştır. Yabancı yatırımlara açılan ilk bölge olan Büyük İnci Nehri Deltası, dünya standartlarındaki yerel ve yabancı sermayeli orijinal ekipman imalatçıları ile ülkenin en gelişmiş ve rekabetçi bölgelerinden birisidir. Bu üreticiler teknolojik inovasyonlarla değer zincirinde yükselmeye ve rekabet güçlerini daha da artırmaya çalışmaktadırlar. Bu açıdan ilgili sektörler, işçileri, bilim insanlarını ve mühendisleri cezbedici politikalar sergilemeye çalışmışlardır. Ülkenin her yerinden bu bölgeye çeşitli nitelikteki iş gücü akını yaşanmıştır. Böylece bölgenin işgücü niteliği ve niceliği yüksek seviyelere gelmiştir. İşgücü niteliğinin ve niceliğinin yüksek oluşu, rekabet gücündeki pozitif göstergelerin en önemlilerinden birisidir.

2.4 Kümelenme

Sektörel Kümelenmelerin en önemli örnekleri son yıllarda Çin’de ortaya çıkmaktadır. Çin’deki sistemde ulusal boyutta geniş bir küme oluşturulmuştur. Bu ana kümenin altında bölgesel alt kümeler yer almıştır. Ulusal boyutta olan bu yapıda Büyük İnci Nehri Deltası öne çıkan bölgelerden birisidir. Örneğin, Xiamen Şehri, mermer ve doğaltaşlar sektöründeki kümelenme ile dikkat çekmektedir. Genellikle, ham/blok mermerin ithal edildiği, işleme sürecindeki her aşamanın aynı bölgede bir bütün olarak bulunmasının verimlilik ve maliyet açısından faydalı olduğu kabul edilmektedir. Böylece Xiamen, mermer ve doğaltaşlar sektöründe son yıllarda dünyaca bilinen bir şehir haline gelmiştir.

3. Pazar Araştırması Kapsamında Öne Çıkan Şehirler ve Sektörler

3.1 Guangzhou ve Guangzhou’da Öne Çıkan Sektörler

Dünyanın ilk 500 şirketinin % 20’sinin ofisleri ve üretim kolları Guangzhou’da bulunmaktadır. Çin’in en büyük iç ticaret ve dağıtım merkezi olarak bilinmektedir. Guangzhou’da kozmopolit bir yapı bulunmaktadır. Orta Doğulu ve Afrikalı işadamlarının yoğunluğu dikkat çekmektedir. Türkiye’den Çin ile ticarete başlayan çoğu işadamının ilk uğrak yeri Guangzhou’dur. Guangzhou’da iş yapmaya gelen yabancı iş adamlarının yoğunluğu, dünyaca ünlü markaların bu bölgeye akın etmesi, katma değeri yüksek sektörlerin bu bölgede kümelenmesinden dolayı emlak fiyatları ve ortalama işçi ücretleri her geçen gün daha da yükselmektedir.

Öne Çıkan Sektörler

• 
  Otomotiv Sektörü
  

Otomotiv Sektörü’nde Guangzhou Şehri’nin yükselen grafiği dikkat çekmektedir. 2010 yılında 1,35 milyon adet üretim ile tüm ülkenin % 7,5’ine ulaşmıştır. 2010 yılındaki toplam üretim parasal değer olarak ise 44 milyar $ ile Guangzhou’nun tüm sanayi üretiminin % 19,5’ini kapsar hale gelmiştir. Guangzhou, Çin’in en çok otomobil ve parçaları üreten 2. şehridir. Guangzhou’nun 2010 yılındaki otomobil ve parçaları toplam ihracatı 1,73 milyar $’a ulaşmıştır. 2010 yılında Guangzhou’da Otomotiv Sektörü’ndeki faaliyet göstren şirketlerden 552’si ihracat yapmıştır. Guangzhou’nun 2010 yılındaki otomobil ve parçaları ithalatı değeri ise 3,28 milyar $ olmuştur. Guangzhou’da üretilen otomobillerin %70’i Çin’de kullanılmaktadır. Şehirde, belli başlı 600 otomobil parçaları üreticisi bulunmaktadır.

Çin Otomotiv Sektörü’nde, önümüzdeki yıllardaki yeni hedef hibrid (melez) otomobillerin yaygınlaştırılmasıdır. Bu kapsamda Guangzhou’da 2012 yılına kadar hibrid otomobillerin yıllık üretim kapasitesinin 3 bine, hibrid otobüslerin yıllık üretim kapasitesinin ise bine çıkması beklenmektedir.
Bölgesel Ürün Kümelenmeleri: 2007 yılında şehir, Çin Ticaret Bakanlığı tarafından “Otomobil ve Parçaları İhracatı Üssü” olarak seçilmiştir ve bu anlamda 135 km ^2’lik bir alan sektör kümelenmesi için ayrılmıştır. Hükümet bu kapsamda yatırımcılara bedava arsa tahsis etmektedir. Yatırımcı şirketler, özel iş gücü havuzlarından faydalanarak kalifiye iş gücü bulmakta da sorun yaşamamaktadırlar. Bunun sonucu olarak fabrika kurmak ve üretime geçmek 1 yıl içinde gerçekleşebilmektedir. Guangzhou’daki otomotiv sektörü kümelenmeleri doğu, güney ve kuzey otomotiv sektörü kümelenmeleri şeklinde üçe ayrılmıştır. Doğu Kümelenmesi’nde sedan ve iş araçlarına ve bunlara yönelik parçalara öncelik verilmiştir. Güney Kümelenmesi’nde ise büyük araçların ve bunlara yönelik parçalarının AR-GE’sine ve üretimine öncelik verilmiştir. Son olarak, Kuzey Kümelenmesi’nde otomotiv parçalarının ve ilgili servislerin AR-GE’sine öncelik verilmiştir.
Pazar araştırması çalışması kapsamından daha çok Japon otomobil firmalarının yatırım yaptığı “HUADU Otomobil Sanayi Bölgesi (www.hdautocity.com)” ziyaret edilmiştir. Bahsekonu bölge, 50.000 m² üzerine kuruludur ve içinde işciler için konaklama, yabancı yatırımcı firmaların sahipleri/yöneticileri için golf sahası, firmalarda eğitim gören 20 bin stajyer öğrencinin okuduğu yerleşkeyi de barındırmaktadır. Guangzhou Havalimanı’na 12 km uzaklıkta olan bölgeye metro ile erişim için de altyapı çalışmaları devam etmektedir. Mevcut durumda, çoğunluğu (132’si) oto yedek parça üreticisi olmak üzere toplam 166 firma faaliyet göstermektedir.
Tablo 3: Guangzhou Otomotiv Sektörü Kümelenme Bölgeleri

Kümelenme Bölgeleri	Alan	Üretim Değeri (milyar $)
A. Doğu Kümelenmesi	44.77 km ^2	19,9
I. Guangzhou Gelişim Bölgesi Otomotiv Alanı	20 km ^2	3,8
Iı. Huangpu Otomotiv Endüstrisi Parkı	2.77 km ^2	11,3
Iıı. Zengcheng Otomotiv Endüstrisi Üssü	22 km ^2	4,8
B. Güney Kümelenmesi	28.27 km ^2	12,7
I. Nansha Gelişim Bölgesi Otomotiv Üssü	22.5 km ^2	10,9
Iı. Panyu Otomotiv Endüstrisi Parkı	5.77 km ^2	1,8
C. Kuzey Kümelenmesi	56.67 km ^2	1,0
I. Huadu Otomotiv Endüstrisi Üssü	50 km ^2	0,5
Iı. Conghua Araç Ve Otomotiv Parçaları Endüstrisi Üssü	6.67 km ^2	0,5

• 
  Petrokimya Sektörü
  

2010 yılında, Petrokimya Sanayi’nde 30,2 milyar $’lık bir üretim gerçekleştirilmiştir. Bu sektör, Guangzhou’nun tüm sanayi üretiminin % 13,4’ünü kapsamaktadır. 2010 yılı itibariyle Guangzhou’da bu sektördeki yabancı yatırımcılar, 9,8 milyar $ değerinde yatırım yapmıştır. Bu yatırımlar Guangzhou’nun Petrokimya Sektörü’ndeki uluslararası rekabet gücünün yüksek olduğunu göstermektedir. Guangzhou Petrokimya Sektörü’ndeki yatırımda öncelikli ürün ve hizmet grupları şunlardır; Petrol arıtma, etilen işleme, kimyasal ve hammaddeleri üretimidir.

• 
  Elektronik ve Bilişim Sektörü
  

2010 yılında, Elektronik ve Bilişim Endüstrisi’nde 27,7 milyar $’lık bir üretim gerçekleştirilmiştir. Sektördeki payı Guangzhou için en yüksek olan ince ekranlı LCD yanısıra dijital yüksek kaliteli televizyonlar, aydınlatma ürünleri, 3D televizyonlar ve bunların ekipmanı üretimde öncelikli sırayı almaktadır. Yatırım planlarında dijital ev teknolojileri ikinci sırayı almaktadır. Google mail tarzı Bulut Bilişim Teknolojisi’ni yaymak da Guangzhou’da diğer önemli bir yatırım planıdır. Bu kapsamda; e-devlet, sağlık, eğitim, belediye yönetimi ve kültürel alanlarda aktif hale geçecek bir Bulut Bilişim Teknolojisi kullanımının yaygınlaşması hedeflenmektedir.

• 
  Gemi İnşa Sektörü
  

2010 yılında Guangzhou’da, Gemi İnşa sanayinde 4,6 milyar $’lık bir üretim gerçekleştirilmiştir. Gemi inşa ve bakımı sektöründe belli başlı 60 şirketin faaliyet gösterdiği Guangzhou’da, şirketler uluslararası platformda marka olan şirketlerle stratejik ortaklık kurarak rekabet güçlerini artırmaya çalışmaktadırlar. Guangzhou’nun 2010 yılında bu sektördeki Gemi İnşaatı ihracatı 2,45 milyar $’a ulaşmıştır. 2010 yılı rakamlarına göre Guangzhou, Çin’in 5. en çok gemi ihraç eden şehri olmuştur. Bu başarıdaki önemli etkenlerden birisi ihracatta hedeflenen ürün kalitesinin yükseltilmiş olmasıdır. Bu sektörde de Guangzhou kümelenmeyi başarmıştır. 2008-20 İnci Nehri Deltası Bölgesel Gelişim ve Reform Planı’nda da Guangzhou’nun dünya standartlarında büyük ölçekli gemi üretimi ve bakımı üssü olacağından bahsedilmektedir.

• 
  Finans Sektörü
  

Guangzhou’nun (Hong Kong’a alternatif) güçlü bir finans şehri olması hedefine paralel olarak finansal reformlar ve yenilikler artırılmaya çalışılmaktadır. Örneğin 2010 yılında, elektronik ödeme gibi finansal altyapı yatırımlarına toplam 16,6 milyar $ harcanmıştır. Ayrıca Hong Kong ve Makao gibi finansı güçlü merkezlerle bağlantı daha da kuvvetlendirilmeye çalışılmaktadır. Finans sektörünün, 2010 yılında yarattığı katma değer 9,5 milyar $ olarak hesaplanmıştır. Döviz değişimi alanında, Guangzhou’daki ilk franchising, Baiyun Havaalanı’nda verilmiştir.

Finans sektöründe kümelenme girişimleri de dikkat çekmektedir. Zhujiang Yeni İş Merkezi ve Yuancun Finans İşlemleri Bölgesi, finansal yatırımların çekilmeye çalışıldığı merkezlerdir. Küçük girişimcilere cazip krediler vermek ve taşra bölgesindeki yatırımları artırmak amacıyla Huadu, Zengcheng ve Conghua bölgelerindeki bankalara destekler verilmektedir.

• 
  Fuar ve Kongre Sektörü
  

Guangzhou, Çin’in ilk fuar organizasyonunu yapan şehir olarak tarihe geçmiştir. Çin İthal ve İhraç Ürünleri Fuarı (CANTON Fuarı) Çin’deki ilk fuar olarak bilinmektedir. Bir marka haline gelmiş olan fuar son yıllarda sektörel yatırımcılara ve üreticilere yönelik olmaktan ziyade, geniş kapsamlı çalışan ticaret erbabına yönelik olmaktadır.

2010 yılı boyunca Guangzhou’da, 21 önemli merkezde 373 fuar/kongre yapılmıştır. Bunların 200’ü yatırım amaçlıdır. Bu etkinliklere katılan kişi sayısı ise 11,4 milyon olmuştur ve bu sayı yaklaşık olarak Guangzhou’nun toplam nüfusu kadardır. Asya-Çin İthal ve İhraç ürünleri Fuar Kompleksi diğer adıyla Pazhou Kompleks, 338 bin metrekarelik kapalı alanı ve toplam 700 bin m^2’nin üzerinde alanıyla şehrin en büyük ve en modern gösteri merkezidir. Pazhou Kompleks’ten sonra, Liuhua Fuar/Gösteri Merkezi ve Baiyun Yeni İş Merkezi Fuar/Gösteri Alanı diğer önemli etkinlik alanlarıdır. Bunlar dışında proje halinde bulunan birçok büyük fuar/gösteri merkezi de bulunmaktadır. Bu projelerle birlikte Guangzhou Şehri, Büyük İnci Nehri Deltası’nın fuar/kongre ve konferans üssü olma özelliğini gelecekte de devam ettirecektir.

• 
  Plastik Sektörü
  

Guangzhou’da düzenlenen CHINAPLAS 2011 kapsamında da fark ettiğimiz üzere, Çinli firmaların genellikle plastik hammaddeleri ve yeni nesil plastik işleme makinelerine ilgi gösterdiği görülmektedir. Fuardaki diğer ülkelerden gelen firmaların da genellikle hammaddelere ve plastik işleme makineleri ithalatına yönelmek istediği görülmektedir. Plastik sektörü, katma değeri yüksek bir sektördür. Bu yüzden, her ülke kendi imalatını kendi yapmak ve son mamul ihraç etmek istediğinden hammadde ve makine ithalatı yapmaya çalışmaktadır. Guangzhou’nun 2009 yılında plastik sektöründeki (Fasıl 39) Türkiye’den ithalatı, 179 bin $’dan 2010 yılında 328 bin $’a çıkmış olsa da bu rakam, Guangzhou’nun plastik sektöründeki toplam ithalatının %1’ini bile oluşturmamaktadır. Kısacası, Türkiye’nin Guangzhou’ya bu sektördeki ihracatı henüz gelişme aşamasındadır ve istenilen düzeyde değildir.

• 
  Lojistik Sektörü
  

Guangzhou demiryolu, karayolu, havayolu ve su taşımacılığında Çin’in en önemli merkezi konumundadır. 2010 yılındaki kargo trafiği 575 milyon tona yükselmiştir. 397 milyon ton ile karayolu taşımacılığı ilk sırayı almaktadır. Bunun ardından sırasıyla, 102 milyon ton ile su taşımacılığı, 68 milyon ton ile demiryolu taşımacılığı, 7 milyon ton ile boru hattı taşımacılığı ve 1 milyon ton ile havayolu taşımacılığı gelmektedir. THY’nin de sefer yaptığı Baiyun Uluslararası Havaalanı, stratejik konumu ve yüksek taşıma kapasitesiyle Çin’de hava taşımacılığının merkezlerinden biridir.