M etam a’lumotlar ob’ektlari «1C: Предприятие» dasturlari turli sinfdagi o b ’ektlar
m ajm uasidan iborat. M etam a’lum otlar tuzilm asi daraxt-
sim on b o ‘lib, un ing shoxlari sifatida m e tam a’lum otlar
o b ’ektlari sinflari qaralsa, daraxt bargi sifatid a aniq s in f
o b ’ektlari qaraladi. B ular quyidagilardir:
1. Константы ( 0 ‘zgarm as m iqdorlar) b o ‘lib, ular
o ‘zlarining qiym atini to navbatdagi qayta o ‘m atish
p aytigacha o ‘zgartirm aydi. U lam in g qiym ati to ‘g ‘ridan
to ‘g ‘ri yoki klassifikator orqali kiritilishi m um kin.
2. Справочники - bular analitik hisob o b ’ektlari
uchun m eyoriy-spravochnik axborotlaridan iborat.
5.
Перечисления (Pul o ‘tkazishlar) -
«1C: Предприя тие» dasturining konfigurator rejim idagi ish jarayonini
o ‘zgartirish uchun qulay o ‘zgarm as qiym atlam i topish.
4. Документ ы - x o ‘ja lik operatsiyalari m a ’lum ot-
larini kiritish y a tahrirlash uchun dastlabki hisob hujjatlari
shakli.
5. Ж урналы документов 1C: Предприятий («1C: Предприятие» d asturining ju m a l hujjatlari). B u orqali
hujjatni k o ‘rish, qidirish, tahrirlash uchun chaqirish
m um kin.
6. План счетов (S chyotlar rejasi). Sintetik hisob
uchun sch etlar va su bschetlar m ajm u id an iborat.
7.
Виды субконто - analitik schetlar.
284
8. Операция - b u x g alteriy a o ‘tk azm alarin i yozish
uchun.
9. Отчеты - chiqadig an hujjatlar.
10. Обработка (Q ayta ishlash) - d astu rlash tirish
tilid a m a ’lum otlam i paketli q ay ta ishlash d asturlari.
11. Регистры (R egistrlar) - v o sita larn in g m iqdori
va harakati to ‘g ‘risid a b o sh qaru v hisobi u ch u n hisob
registrlari.
12. Ж урналы расчет ов (H isob ju m a li) - b ajarilgan
h iso b -k ito b lam i h isob ga olish.
13. Виды расчет ов (H isob tu rlari) - o y lik ish haqini
b erish v a ushlab q olish tu rlarig a m os k eluvchi hisob
algoritm i.
14. Группы расчет ов (H iso b lar g u ru h lari) - u yoki
b u belg i b o ‘y ic h a hiso b tu rlarin i m a n tiq iy b irlash tirish.
15. К алендари (K alen darlar)-k orx on a, tashq i tash
k ilo t yo ki aloh id a kateg oriyali ish chilar ish grafigi.
1-m isol.
1C: П редприятие aso sid a «B u xg alteriy a
hiso b in in g k o m p y u ter tizim ig a» (B H K T ) y an g i foyda-
lan u v ch ilam i k iritin g (Y angi fo y d ala n u v ch ilar sifatida
g u ru h m a ’lum otlaridan foydalaning).
M asalani bajarish ketm a-ketlig i quyid ag icha:
1.
1C: П редприят ие konfiguratorini ish g a tushiring.
2.
«Администрирование ^-П ользоват ели» (F o y d a
lanu vch ilar) m enyu buy ru g ‘i y o rd am id a
«Пользователи» m u lo q o t oynasini chaqiring.
3.
«Действия ^ Н овый» (h arak atiar —> Y angi) m en
y u buy m g ‘ini bajaring.
«Свойст ва пользователя» (F oy dalanu vchi xusu siyati) m uloq ot o y n asid a fo yd ala
n u v ch ilar uchun kerakli m a ’lum o tlam i k o ‘rsating:
•
«Атрибуты» (A tributlar) ilov asid a identifikatorni
va fo y dalanu vch in in g to ‘liq ism ini kiriting;
•
«Рабочий каталог» (Ishchi k atalo g) tugm asini
bosing v a foydalanuvchi uchun yangi p ap k a hosil
qiling;
285
•
«Роль» ilovasiga о 6ting, foydalanuvchi uchu n hu-
quq va interfeysni tanlang.
4. K eyingi foydalanuvchi uchun 3 - boMimni takror-
lang.
5.