Onluq say sisteminin (DECimal) əsası ondur, yəni burada ədədlərin yazılışı üçün on rəqəmdən (0,1,2,3,4,5,6,7,8,9) istifadə olunur.
Əsas: q = 10.
Əlifba: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
Məsələn, onluq say sistemində A10 = 4718,63 açıq şəkildə belə yazılır:
A10 = 4·103 + 7·102 + 1·101 + 8·100 + 6·10-1 + 3·10-2
Say sisteminin əsası mötərizə içərisində indeks kimi göstərilir. A(q) ədədi adi halda belə yazılır:
(2)
Vergül işarəsi tam hissəni kəsr hissədən ayırır və mövqelərin (mərtəbələrin) çəki qiymətlərinin hesablanmasının başlanğıcını təyin edir. Gündəlik həyatımızda da biz məhz bu cür yazılışdan istifadə edirik.
İnformatikada əsası 2 olan ikilik və bu say sistemi ilə asan əlaqə yaratmağa imkan verən 8-lik (23) və 16-lıq (24) say sistemlərindən istifadə olunur. Ən geniş tətbiq olunan ikilik say sistemidir. İndiyə qədər mövcud olan, o cümlədən, müasir kompyuterlərdə informasiyanın maşındaxili təsviri üçün 2-lik say sistemindən istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: |