Formal dilin əlifbası iki hərf-işarədən (+, -) ibarətdir. Bu dildə hər söz iki hərfdən ibarətdir. Bu dildəki sözlərin maksimum sayı neçədir? 4
16
6
8
32
Formal dilin əlifbası iki hərf-işarədən (0, 1) ibarətdir. Bu dildə hər söz üç hərfdən ibarətdir. Bu dildəki sözlərin maksimum sayı neçədir? 8
16
6
4
32
Formal dilin əlifbası iki hərf-işarədən (0, 1) ibarətdir. Bu dildə hər söz n hərfdən ibarətdir. Bu dildəki sözlərin maksimum N sayı hansı formula ilə hesablanır? N=2n
N=2n+2
N=2n-2
N=n2
N=2n
Dili nə zaman formal dil adlandırmaq olar? hər söz yalnız bir mənaya malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilmişdirsə
sözlərin qurulmasının qaydaları sərt verilmişdir, hər söz ən çox iki qiymətə (mənaya) malikdir
hər söz yalnız bir mənaya malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilməmişdirsə
hər söz ən çox iki qiymətə (mənaya) malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilməmişdirsə
hər sözdə işarələrin sayı bərabərdirsə
Kod uzunluğu nəyə deyilir? kodlaşdırılan informasiyanı təqdim etmək üçün istifadə edilən işarələrin miqdarına
kodlaşdırılan əlifbanın və alinan yeni əlifbanın simvolların cəminə
əlifbadakı simvolların sayına
bir neçə əlifbanın qruplaşdırılmış simvollarının sayına
informasiyanın kodlaşdırılmasında istifadə edilə vahidlərin sayına
Kodlaşdırılmış səs faylinin səslənmə kefiyyəti əsasən nədən asılıdır? diskretləşdirmə tezliyindən və onun icazəsindən
səsin dərinliyindən
kodlaşdırma metodundan
ehtimalların sayından
bütün cavablar doğrudur
Aşağıdakılardan hansılar informasiyanın kodlaşdırma vasitəsi ola bilməz? xüsusiyyət
Verilənlərin ötrülməsinin müasir vasitəsi olan çoxkanallı sistemlərin təşkilində hansı variantdan istifadə edilir? struktur və virtual
internet və layihə
layihə və struktur
virtual və internet
layihə və virtual
– informasiyanın almasının, saxlanmasının, ötürülməsinin və emalının ümumi qanunları haqqında elmdir. Kibernetika
İnformatika
Ehnimal nəzəriyyəsi
Çoxluqlar nəzəriyyəsi
Elektrotexnika
Kibernetikanın tədqiqat obyekti... idarə olunan sistemlərdir.
idarə edilən kompyuterlərdir
idarə olunan texniki cihazlardır
idarə olunan məişət əşyalarıdır
Bütün elektron cihazlardır
Kompyuterdə kodlar siqnal şəklində necə ifadə olunur? gərginliyin olub olmaması ilə ifadə olunur
0 və 1 – lər ardıcıllığı ilə ifadə olunur
Yalnız 0 lar ardıcıllığı ilə ifadə olunur
Yalnız 1 lər ardıcıllığı ilə ifadə olunur
Doğru cavab yoxdur
İnformasiyanın alınması, ötürülməsi, emalı və saxlanılmasıyla bağlı miqdar qanunauyğunluqlarını öyrənən (araşdıran) elm necə adlanır? informasiya nəzəriyyəsi
informatika
ehtimal nəzəriyyəsi
alqoritmlər nəzəriyyəsi
çoxluqlar nəzəriyyəsi
İlk növbədə verilənlərin ötürürlmə sürətinin maksimal imkanı ilə səciyyələnən informasiyanın ötürülməsi mühiti necə adlanır? əlaqə kanalları
şifrator
qəbuledici
deşifrator
mənbə
İnformasiya ötürülən zaman əlaqə kanalındakı səs-küy necə adlanır?
A) maneə
B) tamamlayıcı
C) əlavə
D) ifrat
E) aşıb daşma
İnformasiya nəzəriyyəsində əlaqə deyərkən nə başa düşəcəyik? informasiyanın mənbədən qəbulediciyə ötürülməsini
iki mənbə arasındakı informasiya mübadiləsi
kodlaşdırma
kod açma
şifrləmə
Mənbədən məlumatların qəbulediciyə ötürülməsi nəyin köməyi ilə baş verir? siqnalın
İnformasiya mənbəyi və qəbuedici arasında informasiya mübadiləsi üçün nəzərdə tutulan güc və kommunikasiya vasitələrinin təşkilati və texniki birliyi necə adlanır? rabitə sistemi
informasiya sistemi
kompyuter sistemi
ekspert sistemi
intellekt sistem
Məlumatı əks etdirən fiziki proses necə adlanır? siqnal
kodlaşdırma
sıfrləmə
informasiya prosesi
şifri açma
Qəbul edilmiş siqnal üzrə məlumatın bərpası əməliyyatını ........adlandırırlar.
A) şifri açma
B) sıralama
C) sifrləmə
D) bərpa etmə
E) cütə tamamlama
Uyğun əlifbanın nişanlarının simvollarla tutuşdurulması əməliyyatı ...... adlanır. şifr açma
sıralama
sifrləmə
bərpa etmə
cütə tamamlama
Şifr açma əməliyyatının texniki reallaşdırılmasını hansı qurğu yerinə yetirir? dekoder
koder
modem
kompyuter
ötürmə qurğusu
Fasiləsiz xəbərlərin əlaqə kanalları ilə əlverişli ötrülməsini təmin etmək üçün onların siqnala çevrilməsini hansı qurğu həyata keçirir? ötürmə qurğusu
koder
modem
kompyuter
dekoder
Bir və ya bir neçə seçilmiş siqnalın parametrlərinin verilən informasiyaya uyğun olaraq dəyişdirilməsi prosesi necə adlanır? modulyasiya
demodulyasiya
cütə tamamlama
kod açma
şifrləmə
Siqnalların simvollara çevrilməsi prosesi necə adlanır? demodulyasiya
modulyasiya
cütə tamamlama
kod açma
şifrləmə
İnformasiya nəzəriyyəsinin əsasını nə təşkil edir? informasiya mənbəyinin və əlaqə kanallarının statistik təsviri.
informasiya mənbəyinin informasiya hasiletmə sürəti.
əlaqə kanallarının informasiya ötürmə sürəti.
qəbul edilən informasiyadakı korreksiya edilə bilən kod kombinasiyalarının təhlili.
bütün cavablar doğrudur.
Siqnalların ötürülməsinin standart modelinin tərkibi yazılmış bəndi seçin. informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, maneə
informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, kompyuter
informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, modem
informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, peyk
bütün cavablar doğrudur
İnsanların mahnı oxuması, rəqs etməsi, ağlaması və gülməsi..... onlarda olan informasiyanın ifadə formasıdır.
insana məxsus hallardır.
diqqəti cəlb etmək üçün bir vasitədir.
onlarada olan informasiyanın kodlaşdırma formasıdır
onlarada olan informasiyanın gizlətmə üsuludur
Fasiləsiz informasiyanın diskret informasiyaya çevrilməsi zamanı çevrilmənin lazımlı dəqiqliyini almaq üçün, diskretləşdirmə tezliyinin aralığı hansı qanun əsasında müəyyənləşdirilir? Naykvist qanununa əsasən
Şennonun 1 ci qanununa əsasən
Şennonun 2 ci qanununa əsasən
Kotelnikov teoreminə əsasən
Hartli qanununa əsasən
Analoq siqnalları nə üçün diskretləşdirirlər? bütün cavablar doğrudur
itkilərin az olması üçün
qəbuledicidə səhv qəbul edilmiş informasiyanı korreksiya edə bilmək üçün
etibarlı ötürmə üçün
kodlaşdırmaq üçün
Bu ya digər informasiyanı təsvir edən işarələr yığımı necə adlanır? məlumat
siqnal
çoxluq
anlayış
kod
Siqnalı xarakterizə edən kəmiyyət hansıdır? gərginlik
amplitud
ötürülmə sürəti
tezlik
polyarlıq
Məlumatın ötürülməsi zamanı fiziki daşıyıcıinin bu və ya digər parametrinin dəyişməsinə nə deyilir? modulyasiya
demodulyasiya
kodlaşdırma
sifirləmə
sifr açma
Yalnız təyin edilmiş müəyyən səviyyədə qəbul edilən məlumat (və ya siqnal) necə məlumat adlanır? diskret
analoq
korreksiya olunmuş
cütə tamamlanmış
bütün cavablar doğrudur
Əgər siqnalı ( və ya məlumatı) müəyyən intervalda istənilən səviyyədə qəbul etmək olarsa, bu zaman onlar necə siqnal adlanır? analoq
diskret
korreksiya olunmuş
cütə tamamlanmış
bütün cavablar doğrudur
hər 5 dəqiqədən bir tempraturun əlamətini göstərən ötürücü informasiya mənbəyidi və ölçülərə (kəmiyyətə) görə ______, zaman görə______. fasiləsizdir, diskretdir
Heç bir parametri dəyişməyən siqnal _______ özündə məlumat daşıya bilməz.
məlumat daşıyıcısıdır.
çevrilməyə məruz qala bilməz
hər zaman dəyişdirilə bilər
qəbulediciyə tam olaraq ötürülə bilməz
Məlumatın müəyyən müddət ərzində ötürülməsi üçün işlədilən siqnallar hansıdır? statik
dinamik
müəyyən edilmiş
qeyri müəyyən
qarışıq
Məlumatın məkanda ötürülməsi üçün istifadə edilən siqnallar hansıdır? dinamik
statik
müəyyən edilmiş
qeyri müəyyən
qarışıq
Əgər siqnalın dəyişməsini qəbuledilə bilən dəqiqliklə əvvəlcədən bilmək mümkündürsə belə siqnallar necə adlanır? müəyyən edilmiş
statik
dinamik
qeyri müəyyən
qarışıq
İnformasiya miqdarının və keyfiyyətinin ölçülməsinə neçə yanaşma var? 3
2
4
5
1
İnformasiyanın miqdarını informasiyanın diskret strukturunun analizi və onun sadə elementlərin hesablanması yolu ilə ölçməyə əsaslanan yanaşma hansıdır? struktur
Statistik
semantik
statistik və semantik
struktur və statistik
İnformasiyanın miqdarını hesablayan zaman baş vermə ehtimalını nəzərə alan yanaşma hansıdır? Statistik
struktur
semantik
statistik və semantik
struktur və statistik
Bu yanaşmada informasiyanın həqiqiliyi, dəyəri, faydası, maddiliyi qiymətləndirilməyə çalışılır. Söhbət nədən gedir? semantik yanaşmadan
struktur yanaşmadan
Statistik yanaşmadan
statistik və semantik yanaşmadan
struktur və statistik yanaşmadan
Əgər rəngin dərinliyi 1 bitə bərabər olarsa, palitrada neçə rəng ola bilər? 2
Rəngli rastr qrafik təsvirin ölçüsü 10x10 nöqtədir. Rəsmin daşıdığı informasiyanın həcmi nə qədərdir? 100 bit
10 bayt
200 bit
400 bit
800 bit
Riyaziyyat dərsliyi kitabında informasiyanın hansı növləri var? qrafik, mətn və rəqəm
qrafik, səs və rəqəm
qrafik, mətn və səs
yalnız mətn
yalnız rəqəm
Vizual informasiya daşıyan bəndi seç. şəkil
ildırım səsi
meyvənin dadı
ağcaqənədin sancması
bütün cavablar doğrudur
6x9=42. Hesablama hansı say sistemində aparılıb? 13
2
10
8
16
Təsvirin icazə qabiliyyəti – vahid uzunluqdakı nöqtələrin miqdarıdır.
horizontal üzrə nöqtələrin sayıdır.
vertikal üzrə nöqtələrin sayıdır.
dioqanal üzrə nöqtələrin sayıdır.
təsvirdəki nöqtələrin miqdarıdır.
Ağ-qara rastr qrafik təsvirinin ölçüsü 10x10 pikseldir. Bu rəsmyaddaşda nə qədər yer tutar? 100 bit
10 bayt
200 bit
400 bit
800 bit
İnformasiyanın təqdim edilməsinin və məlumatın tərtib edilməsinin qaydalarının məcmusu hansı kodun yaradılması deməkdir? sintaksis
əlifbanın
semantik
praqmatik
iterativ
Mənbənin entropiyası çıxışda onun _____ göstəricisidir.
A) qeyri müəyyənliyinin
B) artıqlığının
C) azalmağının
D) müəyyənliyinin
E) etibarlılığının
Məlumatın və ya siqnalın mənbədən qəbulediciyə ötürülməsini təmin edən və mənbənin özündə və qəbuledicidə də olan vasitələr yığımı _____ adlanır əlaqə sistemi
əlaqə xətti
kanal əlaqəsi
şəbəkə əlaqəsi
ötürmə əlaqəsi
447. İfrat kodların köməyi ilə_____ səhvləri aşkar etmək olar
məlumatı sıxlaşdırmaq olar
məlumatı şifrələmək olar
məlumatı göndərənin şəxsiyyətini müəyyən etmək olar
bütün cavablar doğrudur
Effektiv kodlaşdırmanın köməyi ilə_____ məlumatı sıxlaşdırmaq olar
səhvləri aşkar etmək olar
məlumatı şifrələmək olar
məlumatı göndərənin şəxsiyyətini müəyyən etmək olar
bütün cavablar doğrudur
Kod kombinasiyasındakı qeyri-sıfır simvolların sayı _____ kod çəkisi adlanır.
kod kütləsi adlanır.
kod uzunluğu adlanır.
kod diapozonu adlanır.
kod əlaməti adlanır.
Aşağıda adları şəkilən siqnallardan hansılar informasiya ötürə bilər? bütün cavablar doğrudur
elektrik
işıq
səs
mexaniki hərəkət
Məlumatdakı informasiyanın miqdarı hansı funksiyanın köməyi ilə hesablanır? loqarifmik
Səhvləri aşkarlayıb, düzəldə bilmə qabiliyyətinə malik olan kod hansıdır? əngələdavamlı
effektiv
cəbri
korrektəedici
bütün cavablar doğrudur
Blok kodlar____ kodlara deyilir. bərabər ölçülü
qeyri bərabərölçülü
əngələdavaml
cəbri
hemminq
Bu kodlarda yoxlanılan simvolların əlaməti müəyyən olunmuş informasiya simvolları üzərində aparılan xətti əməliyyatların nəticəsinə görə təyin edilir. Xətti
qeyri xətti
cəbri
paralel
ardıcıl
Uyğun simvolları fərqlənən eyni uzunluqlu iki sətirin mövqelərinin sayı necə adlanır? hemminq məsafəsi
Qauss məsafəsi
Albert məsafəsi
Naykvist məsafəsi
doğru cavab yoxdur
Aşagıdakılardan hansı diskret siqnallar qrupuna aiddir.
1
2
3
4
5
459. Aşağıdakılardan hansı kəsilməz siqnallar qrupuna aiddir?
1
2
3
4
5
Siqnalların göndərilməsində simsiz əlaqə hansıdır? Wi-Fi əlaqə
diskret əlaqə
kəsilməz əlaqə
qarışıq əlaqə
kombinasiyalı əlaqə
Məsafədən siqnalların göndərilməsində istifadə olunan qurğu necə adlanır? modulyator
komutator
verici
sensor
çevirici
Məsafədən siqnalların qəbul edilməsi üçün istifadə edilən qurğu_____
demodulyator
Şennon düsturunda Pi ....
N sayda xəbərdən ibarət yığımdan məhz i - ci xəbərin seçilməsi ehtimalıdır.
N sayda xəbərdən ibarət yığımdan mümkün eyni olmayan ehtimalıdır.
N sayda xəbərdən ibarət yığımın entropiyası
N sayda xəbərdən ibarət yığımın çevrilmə ehtimalı
doğru cavab yoxdur
25,25 10 luq ədədinin 2-lik say sistemində düzgün yazılışını tapın. 11001,01
1101,10
11010,01
1101,01
11010,11
Hesab edilir ki, 2-lik say sistemində riyaziyyatda ilk dəfə______ istifadə etmişdir. Leybinist
Arximed
Pifaqor
Şennon
Hartli
Mövqeysiz say sisteminin əsas çatışmayan cəhəti____
sıfırın olmaması
1 in olmaması
10-ın olmaması
0 və 1 dən istifadə
doğru cavab yoxdur
kodlaşdırılmalı olan AABCDAABC məlumatında Pi ehtimalları A-5; B-2; C-2; D-1 olarsa, kod uzunluğunu hesablayaraq Şennon kodlama üsulundan istifadə edərək məlumatı kodlaşdırıb kod kombinasiyalarını yazın. L=10
A= a,b,c,d,e,felementləri üçün uyğun ehtimallar Pi =0.10; 0.20;0.10; 0.10; 0.35; 0.15 olarsa, kod uzunluğunu hesablayaraq Şennon kodlama üsulundan istifadə edərək məlumatı kodlaşdırıb kod kombinasiyalarını yazın. L=20
010 100 1011 1100 1110
L=20
010 100 1011 1100
L=18
010 100 1011 1100 1110
L=18
010 100 1011 1100 1110 11011
L= 8
00 10 110 111 00 10 110
Rastr təsvirin ölçüsü 128x128 pikseldir və yaddaşda 4kb yer tutur. Rəsmin palitrasında rəngin mümkün maksimum sayını tapın. 4
5
3
2
6
İnformatika imtahanından sonra qiymətlər elan edildi. İmtahan biletinin yarısını və hamısını öyrənən tələbələrin qiymətləri haqqındakı məlumatın daşıdığı informasiyanın miqdarını hesablayın. I=1,75 bit
I=1,55 bit
I= 2 bit
I= 1,5 bit
I= 3 bit
İnformasiya miqdarının təyin olunmasının yığımdakı xəbərlərin mümükün eyni olmayan ehtimalını nəzərə alan Şennon düsturu hansıdır?
İnformasiya nəzəriyyəsində bit – iki bərabər ehtimallı xəbərin fərqləndirilməsi üçün zəruri olan informasiya miqdarıdı.
iki bərabər ehtimallı xəbərin cəmidir
iki bərabər ehtimallı xəbər fərqləndirilməsi üçün zəruri olan effektivlik əmsalıdı.
elə kiçik ölçü vahididir oraya yalnız ya “sıfır” və ya “1” yazmaq olar.
bütün cavablar doğrudur.
İnformasiyanın miqdarı hadisələrin sayından asılı olsa da, ötürülən faktdakı ______ləğv edilməsi ilə ölçülür. naməlumluğun (qeyri-müəyyənliyin)
müəyyənliyin
ifrat çoxluğunu
səhvlərin
bütün cavablar doğrudur
Hər şeydən əvvəl, informasiyanın miqdarı hansı xassəyə malik olmalıdır. additivlik
kütləvilik
nəticəvilik
diskretlik
aktuallıq
Metoddan, aparatdan, kanaldan asılı olmayaraq ötürülən simvolların sayı çox olduqca, alınan informasiyanın miqdarı da çox olmalıdır. Bu informasiya miqdarının hansı xassəsidir? additivlik
kütləvilik
nəticəvilik
diskretlik
aktuallıq
R.Xartli fərz edir ki, simvollu əlifbadan hər birində element olan kombinasiyalar nəticəsində sayda xəbər düzəltmək olar. Yəni:
xəbərlərinin sayı xəbər elementlərinin sayından necə asılıdır? eksponensial
asılı deyil
xətti
qeyri xətti
additiv
Ehtimal nəzəriyəsində deyilir ki sınağın iki eyni ehtimalı nəticəsindən ______mümükündür. yalnız biri
hər ikisi
heç biri
birincisi
ikincisi
Qeyri-müəyyənlik çox olduqca, onun ləğvindən alınan _______ da çox olur. informasiyanın miqdarı
ehtimalların sayı
entropiya
xəbərlərin sayı
simvolların sayı
Məlumatın fiziki daşıyıcısı kimi istifadə edilən daşıyıcılar.... Cavabların hamısı doğrudur