1
8
rasm, a) absolyut (mutlaq) balandliklar, istalgan
R' sirtga keltirilgan balandliklar shartli
balandliklar deyiladi. MDH da mutlaq balandliklar sanoq boshi qilib Boltiq dengizi suvi
o`rtacha sathini belgilovchi
Kronshtadt futshtoki (mis taxtasi ) noli qabul qilingan,
bo`nga Boltiq balandliklar sistemasi deyiladi (10-rasm).
10-rasm. Kronshtadt futshtok mis taxtasi N=h-H=0m (4)
H=0, h=0, N=0 (5)
11,12-rasmlar. Transformatsiyadagi balandlik tavsiyalari Agar joyning
A va
V nuqtalaridan sathiy sirtlar o`tkazilgan deb faraz qilinsa,
unda balandliklar farqi
Aa-Vb=h nicbiy balandlik (orttirma) deyiladi. Bir nuqta-ning
ikkinchi nuqtadan nisbiy balandligini va nuqtalardan birining balandligini bilgan holda
boshqa nuqtaning balandligini topish mumkin.
1.4.1. Astronomik va geodezik koordinatalar sistemalari. Boshlangich geodezik sanalar Shovun chiziqlarining og`ishlari tufayli ular yotadigan astronomik meridianlar
tekisliklari, ellipsoid sirtiga normallar yotadigan geodezik meridianlar tekisliklari ayni
bir nuqtalar uchun mos tushmaydi. Shu sababli nuqtalarning geoidga talluqli
1
9
astronomik koordinatalari va referenstellipsoidga talluqli geodezik koordinatalari
tekisliklari bo`lib boshlangich deb qabul qilingan ekvator va meridian tekisliklari
xizmat kiladi.
Yer sirtidagi S nuqtaning geodezik N