E) Həmkarlar təşkilatının idarəsilə; 132. Biznes təkilatlarında qeyri – formal qruplar necə yaranır?
A) Öz – özünə;
B) Rəhbərlərin iradəsilə;
C) Həmkarlar təşkilatının göstərişi ilə;
D) Nazirliyin göstərişi ilə;
E) İstehlakçıların tələbi əsasında. 133. Adamların qeyri – formal təşkilatlara daxil olmasının səbəbləri hansılardır?
A) Mənsubiyyət, kömək, müdafiə, ünsiyyət, simpatiya
B) Mənsubiyyət, kömək, vəzifə, mükafat, ünsiyyət;
C) Mənsubiyyət, sədaqət, mükafat, prinsip, vəzifə;
D) Sədaqət, etibar, inam, əqidə, məslək;
E) Sədaqət, kömək, mükafat, münasibət. 134. Qeyri – formal təşkilatların əsas xarakteristikaları hansılardır?
A) 1. Sosial nəzarət. 2. Dəyişikliklərə müqavimət. 3. Qeyri – formal liderin olması;
B) 1. Qorxunun olması; 2. Liderin olması. 3. Pulun olması;
C) 1. İqtisadi nəzarət; 2. Qrup nəzarəti; 3. Qrup sədaqəti.
D) 1. Sosial nəzarət. 2. Dəyişikliklərə həvəs. 3. Həqiqəti axtarmaq;
E) 1. Sosial nəzarət. 2. Liderlik. 3. Qənaətlilik. 135. Homans modelinin əsas dəyişənləri hansılardır?
A) Fəaliyyət, qarşılıqlı münasibətlər, emosiya
B) Fəaliyyət, istirahət, əmək haqqı;
C) Fəaliyyət, əmretmə, nəzarət;
D) Emosiyalar, məhsuldarlıq; nəzarət;
E) İstirahət, məhsuldarlıq, məmuniyyət; 136. Qərarqəbuletmədə iştirakın təmin edilməsi yolu ilə təsir hansı psixoloji amilin köməyi ilə həyata keçir?
A) İcraçı hiss edir ki, onun hakimiyyətini tanıyır və qabiliyətinə hörmət edirlər;
B) İcraçı hiss edir ki, ondan qorxurlar və ona hörmət etmək istəyirlər;
C) İcraçı hiss edir ki, onun rəhbərə kimsə tapşırıb;
D) İcraçı düşünür ki, onu aldadıb istismar edirlər;
E) İcraçı düşünür ki, belə etsə mükafat alacaqdır. 137. Liderliyin öyrənilməsinə hansı yanaşmalar (mövqelər) mövcuddur?
A) 1. Şəxsi keyfiyyət mövqeyindən yanaşma. 2. Davranış mövqeyindən yanaşma; 3. Situasiya mövqeyindən yanaşma.
B) 1. Davranış mövqeyindən yanaşma; 2. Rəhbərlik mövqeyindən yanaşma; 3. İşlərin mövqeyindən yanaşma.
C) 1. Situasiya mövqeyindən yanaşma. 2. İş mövqeyindən yanaşma. 3. Mükafatlandırma mövqeyindən yanaşma.
D) 1. Şəxsi keyfiyyətlər mövqeyindən yanaşma. 2. Qarşılıqlı münasibətlər mövqeyindən yanaşma. 3. Mükafat mövqeyindən yanaşma.
E) 1. Davranış mövqeyindən yanaşma; 2. Tələbat mövqeyindən yanaşma; 3. Situasiya mövqeyindən yanaşma. 138. Rəhbərlik stili nədir?
A) Rəhbərlərin öz tabeçiliyində olanlarla münasibətlərdə, onlara təsir göstərmək və təşkilatlar məqsədlərinə nail olmağa sövq etmək üçün, adət etdiyi davranış manerasıdır;
B) Rəhbərlərin işçiləri təşkilatın məqsədlərinə nail olmağa sövq etmək istifadə üçün istifadə etdiyi təsir üsuludur;
C) Rəhbərlərin işçiləri mükafatlandırmaq üçün istifadə etdiyi meyarlar toplusudur;
D) Rəhbərin, işçiləri təşkilatın məqsədlərinə nail olmağa istiqamətləndirilməsi üçün onlara öyrətdiyi üsullar toplusudur;
E) Rəhbərin işçilərə inanmasıdır. 139. Duqlas Mak Qreqorun “X” nəzəriyyəsinə görə avtoqrafik rəhbərin tabeçiliyində olanlara münasibətdə əsaslandığı ilkin şərtlərə aid deyil:
A) Əgər insanlar təşkilatın məqsədlərini özlərininki hesab etsələr, onlar özünə nəzarət və özünü idarəetməni istifadə edəcəklər;
B) İnsanlar işləməyi sevmirlər və imkan yaranan kimi işdən çəkinirlər;
C) İnsanlar hər şeydən çox müdafiə olunmalırını istəyirlər;
E) İnsanlar işləməyə sövq etmək üçün hakimiyyətdən və hədələnmədən istifadə etmək lazımdır. 140. Duqlas Mak Qreqorun “Y” nəzəriyyəsinə görə demokratik rəhbərin tabeçiliyində olanlara münasibətdə əsaslandığı ilkin şərtlərə aid deyil:
A) İnsanlar işləməyi sevmirlər və imkan yaranan kimi işdən çəkinirlər;
B) Əmək təbii prosesdir. Əgər şərait yaxşı olsa insanlar nəinki öz üzərlərinə məsuliyyət götürməyə razı olar, həmçinin buna can atarlar;
C) Məqsədlərə bələd olma mükafatlandırma funksiyası yerinə yetirir;
D) Problemi yaradıcılıqla həll etmə qabiliyyətinə tez – tez rast gəlinsə də orta səviyyəli işçinin intellektual potensialı tam istifadə olunmur;
E) Əgər insanlar təşkilatın məqsədlərini özlərininki hesab etsələr, onlar özünə nəzarət və özünü idarəetməni istifadə edəcəklər. 141. Hansı rəhbərlik stilləri vardır?
E) 1.Şəxsdaxili; 2.Qrupdaxili; 3.Ölkədaxili; 4.Dünyadaxili. 144. Təşkilatda münaqişələrin hansı səbəbləri vardır
A) 1.Ehtiyatların bölgüsü; 2.Tapşırıqların qarşılıqlı asılı olması; 3.Məqsədlərdə müxtəliflik; 4.Təsəvvürlərdə, davranışda, həyat təcrübəsində müxtəliflik;
B) 1.Pulun bölgüsü; 2.İşin bölgüsü; 3.Tapşırığın bölgüsü; 4.Vəzifənin bölgüsü;
C) 1.Şəriklik; 2.Mənfəətin bölüşdürülməsi; 3.Tapşırığın bölgüsü; 4.Vəzifənin bölgüsü;
E) 1.Əhval-ruhiyyənin pis olması; 2.Həyat yoldaşının çox danışn olması; 3.Havanın soyuq olması; 4.Mənfəətin bölgüsü. 145. Münaqişənin funksional nəticələri hansılardır
A) 1.Münaqişə elə həll edilə bilər ki, bütün tərəflər bundan razı qala bilər; 2.Gələcək münaqişəli situasiyalarda tərəfli əməkdaşlığa meyilli olarlar; 3.Qrup düşüncəsi aradan qalxa bilər;
B) 1.Münaqişə tərəfləri dostlaşdırar; 2.Rəhbərlik situasiyadan istifad ə edib münaqişə edən tərəfləri cəzalandıra bilər; 3.insanlar rəhbərdən asılı olarlar;
C) 1.Güclü zəifi cəzalandırar; 2.Uduzan tərəf işi ilə məşğul olar; 3.Uduzan tərəf bir daha səsini çıxarmaz;
D) 1.Münaqişə elə həll edilə bilər ki, insanlar sevinər; 2.Münaqişə müharibəyə keçər; 3.İnsanların öz qrupuna sədaqəti artar;
E) 1.Münaqişə elə həll edilə bilər ki, bütün tərəflər bundan razı qala bilər; 2.Rəhbərlik təzyiq vasitəsi əldə edər; 3.Münaqişə müharibəyə çevrilər. 146. Münaqişənin disfunksaional nəticələri hansılardır
A) 1.Narazılıq və məhsuldarlığın aşağı düşməsi; 2.Gələcəkdə əməkdaşlıqdan imtina; 3.Öz qrupuna güclü sədaqət, başqa qruplarla qeyri məhsuldar rəqabət;
B) 1.Dostluq meyillərinin artması; 2.Səhvini başa düşmə; 3.Öz qrupuna güclü sədaqət, başqa qruplarla qeyri məhsuldar rəqabət;
C) 1.Məhsuldarlığın artması; 2.Gələcəkdə əməkdaşlıqdan imtina; 3.Öz qrupuna güclü sədaqət, başqa qruplarla qaeyri məhsuldar rəqabət;
D) 1.Problemin səmərəli həlli; 2.Gələcəkdə əməkdaşlıqdan imtina; 3.Öz qrupuna güclü sədaqət, başqa qruplarla qeyri məhsuldar rəqabət;
E) 1.Problemin yumşalması; 2.Gələcəkdə əməkdaşlıqdan imtina; 3.Öz qrupuna güclü sədaqət, başqa qruplarla qeyri məhsuldar rəqabət. 147. Münaqişənin həllinin hansı quruluş üsulları vardır
A) 1.İşin mahiyyətinin izah edilməsi; 2.Koordinasiyaedici mexanizmlərin tətbiqi; 3.Təşkilat miqyaslı kompleks məqsədlərin müəyyən edilməsi; 4.Mükafatlandırma sisteminin qurulması;
B) 1.İşə tələbatın izah edilməsi; 2.Koordinasiyaedici mexanizmlərin tətbiqi; 3.Təşkilat miqyaslı kompleks məqsədlərin müəyyən edilməsi; 4.Mükafatlandırma sisteminin qurulması;
C) 1.İşdən çıxarma; 2.Cəzalandırma; 3.Təşkilat miqyaslı kompleks məqsədlərin müəyyən edilməsi; 4.Mükafatlandırma sisteminin qurulması;
D) 1.Otaqların ayrılması; 2.Mükafatın artırılması; 3.Təşkilat miqyaslı kompleks məqsədlərin müəyyən edilməsi; 4.Mükafatlandırma sisteminin qurulması;
E) 1.Əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsi; 2.Mənfəət artırılması; 3.Təşkilat miqyaslı kompleks məqsədlərin müəyyən edilməsi; 4.Mükafatlandırma sisteminin qurulması. 148. Münaqişənin həll edilməsinin hansı insanlararası üsulu var
A) Kənarlaşma, yumşaltma, məcburetmə, kompromiss, problemin həlli;
B) Yumşaltma, məcburetmə, əmretmə, döymə, kompromiss;
C) Məcburetmə, əmretmə, sərəncamvermə, problemin həlli, kompromiss;
151. Bunlardan hansı sosial idarəetməyə aid deyildir?
A) texnikanın, avadanlığın idarə edilməsi
B)cəmiyyətin idarə edilməsi
C) heyətin idarə edilməsi
D)ictimai təşkilatların idarə edilməsi
E)istehsalın idarə edilməsi 152. Əvvəlcədən nəzərdə tutulmuş və dərk edilmiş məqsədə nail olmaq, nəticələr əldə etmək üçün hər hansı konkret obyektə təsir etmə vasitəsinə nə aiddir:
A) idarəetmə
B) planlaşdırma
C) təşkiletmə
D)strategiya
E)taktika 153. İnsan resurslarının idarə edilməsi departamentinin əsas məqsədi:
A) insan resurslarından optimal istifadə, işçilərin peşə inkişafı
B)əmək məhsuldarlığının artırılması; əmək haqqının yüksəltməsi
C) iş şəraitinin yaxşılaşdırması; ixtisas artımınının təmin etməsi
D)iş şəraitinin yaxşılaşdırması; əmək haqqını artırılması
E)ixtisas artımının təmin etməsi; əmək haqqının artırılması 154. İdarəetmənin obyekti deyildir:
E)cəmiyyətdə baş verən iqtisadi, siyasi, sosial və hüquqi proseslər 155. Müasir dövrdə idarəetm ə elminə olan tələbatın artması səbəblərinə aid deyil:
A) əmtəə-pul münasibətlərinin, biznes mühitin inkişafı
B)xalq təsərrüfatının sahələrin inkişafı, onun strukturunun mürəkkəbləşməsi
C) təşkilati, iqtisadi, sosial əlaqələrin beynəlxalq münasibətlər sisteminə inteqrasiya olunması
D)ETT-nin nailiyyətlərindən daha səmərəli istifadə olunması və onun özünün yüksək
D)səviyyədə idarə edilməsi zərurəti
E)sosial-iqtisadi problemlərin kompleks həlli zərurəti və bazar şəraitində qeyrimüəyyənliyin artması 156. İlk dəfə olaraq idarəetmənin xüsusi fəaliyyət növü olmasını kim qeyd etmişdir?
A) Sokrat
B)Aristotel
C) A.Smit
D)D.Rikardo
E)K.Marks 157. “İnsan resurslarının idarə edilməsi” fənninin predmeti:
A) cəmiyyətin insan resurslarının formalaşması və səmərəli istifadə edilməsi ilə əlaqədar yaranan sosial-iqtisadi münasibətlərdir
B)əmək potensialı, ictimai əmək və onun konkret təşkilidir
C) sosial-əmək münasibətlərinin strukturunu, mexanizmini, habelə sosial proseslərin qanunauyğunluqlarını öyrənməkdir
D)insanlar arasındakı sosial -iqtisadi və əmək münasibətləridir
E)insan resurslarının əmək fəaliyyətinin təşkili və idarə edilməsidir 158. İnsan resurslarının idarə edilməsinin mahiyyəti:
A) insan resurslarının inkişaf etdirilməsi
B) insanların ilkin tələbatlarının ödənilməsinin təmin edilməsi
C) insan resurslarının tibbi diaqnostikası
D )insanların əmək alətlərindən istifadəsinin qiymətləndirilməsi
E) insanların sosial statusunun yüksəldilməsi 159. İdarəetmənin subyektlərinə nə aiddir?
E)cəmiyyətdə baş verən iqtisadi, siyasi, sosial və hüquqi proseslər 162. Müasir dövrdə müəssisələrin, firmaların fəaliyyətində heyətin rolunun artması zərurəti nədən irəli gəlir?
A) istehsalda insan amilinin rolunun yüksəldilməsi və onun intellektual, yaradıcı funksiyasına olan tələbatın artması
B) istehsalın mexanikləşməsi, avtomatlaşdırılması, komputerləşməsi səviyyəsi
C) müəssisələrdə əməyin təşkilinin kollektiv formalarının inkişafı
D) bazar münasibətlərinin formalaşması
E) elmi-texniki tərəqqinin inkişaf səviyyəsi 163. “İnsan resurslarının idarə edilməsi” fənni hansı elmlərlə daha sıx əlaqədardır?