İnsanın Önemi ve Değeri Aziz Mü’minler! Okuduğum âyet-i kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor: “

18.09.2015

وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَن۪ٓي اٰدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلٰى كَث۪يرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْض۪يلاً۟

İnsanın Önemi ve Değeri

Aziz Mü’minler!

Okuduğum âyet-i kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor: “Andolsun, biz insanoğlunu şerefli kıldık. Onları karada ve denizde taşıdık. Kendilerini en güzel ve temiz şeylerden rızıklandırdık ve onları yarattıklarımızın bir çoğundan üstün kıldık.” ¹

Kardeşlerim!

Allahu Teâla; İnsana akıl vermiş, okuyabilme, yazabilme, konuşabilme yetileri vermiş; duyguları, gülmesi, ağlaması, mükemmel azalara sahip olması, temiz yiyecek ile beslenmesi, diğer yaratılmışları kendi hizmetinde kullanabilmesi gibi saymakla bitiremeyeceğimiz daha birçok hasletle donatmıştır. Buna mukabil bizden kendisini tanımamızı ve kullukta bulunmamızı istemiştir.

Her insan bir değerdir. Onu değerli kılan; Allah'ın, onu yüceltmesi, ona kıymet vererek ve yeryüzünü ona emanet etmesidir. Diğer bir yaklaşımla yeryüzünü onun emrine amade kılmasıdır. İnsanoğlu şu dünya sarayının halifesidir. Nitekim Kur’an-ı Kerim de: “Hani, Rabbin meleklere, "Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım" demişti. Onlar, "Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamdederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz." demişler, Allah da, "Ben sizin bilmediğinizi bilirim" demişti.”²

Allah’ın halife olarak yarattığı insana meleklerin itiraz etmesi üzerine, Allah meleklerini denemiş, insanoğlu ile karşılaştırarak insanın üstünlüğünü ortaya çıkartmıştır. İnsanın değeri meleklerce kabul edilmiş ve onların Hz. Âdem’e secde etmeleri ile neticelenmiştir.³ Bu üstünlük Hz. Âdem’e bütün isimlerin öğretilmesi, yani ona ‘bilgi’ verilmesidir. Elbette insanın yeryüzünde Allah’ın temsilcisi (halife) olmasının getirdiği bir takım sorumluluklar vardır. Bu sorumlulukların en önemlisi; dünyanın imarına katkıda bulunarak, insanlar arasında huzur, barış ve adaleti tesis etmektir

Kıymetli Kardeşlerim!

İnsan, teklife muhatap, özgür bir varlıktır. Onun Yaratıcıdan bir mesaj alabilmeye layık görülmesi, yani vahye muhatap kılınması, kendisine verilen üstünlüğün ve değerin bir göstergesidir. Allah insana irade vermiş, iyiyi, kötüyü bildirmiş⁴, ve bu iradesini kullanması konusunda serbest bırakmıştır. Allah insana Kur’an’da “Şüphesiz biz ona (doğru) yolu gösterdik; ister şükreder, ister nankörlük eder”⁵ buyurmaktadır.

İnsanoğlu Allah’ın bahşettiği akıl, ilim ve seçme sansını ya iyi ve güzel işler yaparak kendisini yaratılmışların en şereflisi (eşref-i mahlûkat) kılabilir ya da kötü ve çirkin işler yaparak canlıların en aşağı mertebesi olan hayvandan da aşağı (esfel-i safilin) mertebeye düşürebilir. Allah insanoğlunun cahil, aceleci, zalim, zora dayanamayan, nankör, gözü doymaz, şımarık birisi olduğunu Kur'an'da açıklamaktadır. Bu zâfiyetlerine karşılık insan Allah'ın kendisine verdiği irade sayesinde bütün bunlardan sıyrılarak Allah'ın rızasına ulaşabilir.

Hutbemi Tin Suresinin 4 ve 6. Ayet-i Kerimelerinin anlamıyla bitiriyotum: “Biz insanı en güzel biçimde yarattık. Sonra onu aşağıların aşağısına indirdik. Ancak iman edip salih amel işleyenler başka. Onlar için devamlı bir mükâfat vardır.”⁶

Emine KULLAY

Fittja Ulu Camii Din Görevlisi

1^ İsrâ (15): 70

2^ Bakara (2): 30

3^ Bakara (2): 30-34.

4^ Şems (91): 8.

5^ İnsan (76): 3

6^ Tin Suresi (95): 4-6.