İntes çÖZÜm arama konferanslari -8

4- Söz konusu sözleşme ve bağıtlar harcamaya ilişkin olmalıdır.
Harcamaya ilişkin olmayan (Örneğin, satış dolayısıyla bağıtlanan) sözleşmeler tescilin kapsamına girmemektedir. Aynı şekilde, istihdama ilişkin sözleşmelerin tamamı tescil dışı bırakılmıştır.
Bir sözleşme ve bağıtın harcamaya ilişkin hükümler ihtiva etmekle beraber, aynı zamanda istikraz ve kredi anlaşması olma niteliği de taşıması halinde harcamaya ilişkin kısmı tescil edilecektir.
5- Tescilden İstisna Edilen Sözleşme ve Bağıtlar)
Tescile tabi olmayan sözleşme ve bağıtların yürütülmesi için Sayıştay’ca yapılacak inceleme sonucunu beklemek zorunluğu yoktur.
Bu sözleşme ve bağıtlar şunlardır:

- İvedilik ve gizlilik nedeniyle eksiltmeden istisnasına Bakanlar Kurulu’nca karar verilen hususlara ilişkin sözleşmeler,

- Gizlilik nedeniyle Milli İstihbarat Teşkilatının yapmış olduğu harcamaya ilişkin sözleşmeler de tutarı ve konusu ne olursa olsun tescil işlemine tabi tutulmamaktadır.
- Yabancı memleketlerde yapılan satın almalara ilişkin sözleşmeler:
Sayıştay Genel Kurulu’nun 17.6.1974 gün ve 3738/2 sayılı kararında; “yabancı memleketlerde yapılan satın almalar” deyiminden, yurtdışında bağıtlanan sözleşmelerin anlaşılması gerekeceğine karar verilmiştir.
- 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununun 64’üncü maddesi uyarınca ve Bütçe Kanunları ile vizeden istisna edilen sözleşmeler:
832 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 30’uncu maddesinin değişik son fıkrası hükmüne göre, 1050 Sayılı M.U.K.’nun 64’üncü maddesi uyarınca ve Bütçe Kanunları ile Maliye Bakanlığı vizesinden istisna edilen sözleşmeler, Sayıştay’ın tescil işleminden de ayrık tutulmuştur.
1050 Sayılı Kanunun 64’üncü maddesi hükmü uyarınca Maliye Bakanlığı vizesinden ayrık tutulan taahhüt ve sözleşmeler her yıl bütçe kanununa bağlı (İ) cetvelinde konu ve miktar olarak belirlenmektedir. 2003 Mali Yılı Bütçe Kanununa bağlı (İ) cetvelinde yapılan belirlemeye göre;
Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin harcamayı gerektiren taahhüt ve sözleşme tasarılarından tutarı;

- Mal veya hizmet alımları için 500 milyar

- Yapım işleri için 1 trilyon liraya kadar olanlar Maliye Bakanlığı vizesi dışındadır.
Özel idarelere ve Belediyelere ait harcamayı gerektiren taahhüt ve sözleşme tasarıları miktarı ne olursa olsun Maliye Bakanlığı vizesi dışında olmasına karşın anılan kuruluşların harcamaya ilişkin olarak yapacakları sözleşmelerle her türlü bağıtlardan mal veya hizmet alımları için 500 milyar lirayı, yapım işleri için ise 1 trilyon lirayı geçenler Sayıştay Kanunu’nun Ek 11’inci maddesine göre Sayıştay tesciline tabi bulunmaktadır.