SAYIŞTAY’CA TESCİL EDİLMEYEN SÖZLEŞME VE BAĞITLARDAN DOLAYI HAKKI MUHTEL OLAN VEYA MENFAAT KAYBI BULUNAN KİŞİLERİN BAŞVURABİLECEĞİ YOLLAR: Sözleşme ve bağıtların tescili hususunda Sayıştay katında son itiraz mercii olan Sayıştay Daireler Kurulunca geri çevrilen ve amiri itaca da sorumluluğun üstlenilmediği sözleşmelerden dolayı hakkı muhtel olan kişiler, Sayıştay Dairler Kurulu kararında karşı iptal ve tam yargı davası açabilirler.
Anayasamızın Sayıştay’ı düzenleyen 160’ncı maddesinde; “…Sayıştay’ın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler. Bu kararlar dolayısıyle idari yargı oluna başvurulamaz….” Denilmektedir.
Bu hüküm gereğince; Sayıştay’ın kesin hükümleri hakkında karar düzeltilmesi istenebilmekte, bu kararlar dolayısıyla idari yargı yoluna başvurulamamaktadır. Ancak Sayıştay Daireleri ve Daireler Kurulunun tescil nedeniyle vermiş olduğu kararlar önce de açıklandığı gibi kesin hüküm niteliğinde değil, idari karar niteliğindedir. Bu nedenle idari yargı oyluna başvurmak mümkündür.
Tescil edilmeyen sözleşmeler nedeniyle idari yargı yoluna başvurmanın şartları şunlardır:
a) Tescil edilmeyen sözleşme ve bağıtlar için Sayıştay katında son itiraz merciine gidilmiş olmalıdır. Bu merci Sayıştay Daireler Kurulu’dur.
b) Sayıştay Daireler Kurulu’nun ret kararı, maddi hata ve ödenek yetersizliğine ilişkin olmamalıdır. Çünkü bu konulardaki Daireler Kurulu Kararı kesindir.
c) İdari yargı yoluna başvuran kişilerin bu işlemden ötürü hakkı muhtel olmalı veya menfaat kayıpları bulunmalıdır.
Sayıştay Daireler Kurulunca tescil edilmeyen sözleşme ve bağıtlar nedeniyle başvurulacak yargı yeri İdare Mahkemeleridir. Ayrıca;
4353 sayılı yasanın 15’inci maddesindeki (Değişik 5797 27.6.1951) “Genel muvazene içindeki dairelerin Sayıştay’ca veya muhasiplerce kabul edilmeyen muamele ve tasarrufları sebebiyle alakalılar tarafından Danıştay’da açılacak idari davalarda husumet hazineye aittir.” Hükmü gereğince, açılacak davalarda husumetin hazineye tevcih edileceğini de belirtmek gerekir.