Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv

Pharisei dicerent: quoniam nō sua, sed quæ per Moysem

Deus imperauit, prædicarent. Et quamuis legamus,

eo tempore fuisse nouas aliquas festiuitates hu-

mano præcepto institutas, Esther. 9. Iudith vltim.

1. Machab. 4. non tamen constat, præcepta seruan-

di eiusmodi festa, ex sola Pontificum auctoritate

manasse, an verò ex consensu, & voto totius po-

puli: vnde 1. Machab. 4. Statuit vniuersa Ecclesia, &c.

  Ex voto autem, & consensu totius populi ali-Ex voto &|consensu non|erat prohibi-|tum aliquid|diuinis præce-|ptis addere.

quid diuinis præceptis addere prohibitum non

erat. Propter hæc dicunt aliqui viri docti huius

tempestatis, hanc opinionem sine vllo periculo

defendi posse, maximè cùm id Matth. 23. Omnia

quæ dixerint vobis, &c. ad præcepta diuina referāt mul-

ti patres, quos citat & sequitur Doctissimus Mal-

donatus. Matth. 23. nu. 2.

  His non obstantibus dico quintò, saltem pro-17

babilius esse Pontifices, seu Sacerdotes summos5. Conclus.|Pontifices in|lege veteri po|tuerunt leges|in spirituali-|bus condere.

illius temporis potuisse veras leges in sacris & spi-

ritualibus cōdere. Hoc significat Victoria illonu.

6. dicens, Videtur dicendum de Sacerdotibus veteris

legis, quòd haberent auctoritatem faciendi præcepta, &

leges, vel saltem vim coactiuam ad instituendos mini-

stros, & Leuitas, & pro tempore cogendi ad sacrificia,

& oblationes, & reliqua, quæ erant legis & diuini cul-

tus: hoc enim est, habere auctoritatem, & esse Ponti-<-P>@@

<-P>ficem: & præcepta eius obligarent, nō minùs quam præ-

cepta regis. Et quòd tunc imposuerint eiusmodi

præcepta, probat ex Matth. 15. Propter traditiones

vestras, & Deut. 17. Qui autem superbierit, nolens obe-

dire Sacerdotis imperio, &c. Et Matth. 23. Super Ca-

thedram Moysi sederunt Scribæ, &c. Alligant enim

onera grauia & importabilia, & imponunt in humeros

hominum: non enim videtur loqui de præceptis legis di-

uinæ, cùm essent præcepta sapientiæ diuinæ, quæ disponitSap. 8.

omnia suauiter: sed de præceptis Pontificum, & Sacerdo-

tum, vt exponit glos. ibi. Hæc Victoria, nec est cur

potestatẽ istam præcipiendi restringamus ad præ-

cepta temporalia non habentia rationem legis, cũ

textus absolutè, & generatim dicat, non obedierit, &

traditiones non temporalia præcepta: sed in per-

petuum lata, significent: vnde Cardinalis Bellar-

minus 4. de Ponti. c. 16. in princ. ex illo loco Deut.

colligit, euidenter, inquit, Pontifices illos, ac proinde

nostros posse condere nouas leges, obligantes in consciẽtia:

quod latius docet cap. 17. & D. Thomas Galat. 1.

lect. 3. in fine, vbi id abundantius æmulator exi-

stens paternarum mearum traditionum, explicat

cum gloss. de legibus humanis validè, & iustè latis

in eo populo. Confirmatur, quia etiam præcepta

iudicialia erant plutima in lege vereri: nihilomi-Rex in populo|Hebræo habe-|batpotestatem|condendi leges|iudiciales.

nus tamen dignitas regia habebat potestatem cō-

dendi leges iudiciales: vnde Dauid 1. Reg. 30.

quandam legem tulit: ergo & dignitas pontificia

non erat sine tali potestate, cuius vsus poterat esse

opportunus: imò interdum necessarius in illa Rep.

Confirmatur etiam, quia in qualibet Rep. iure na-

turæ inest potestas condendi leges in ordine ad

cultum Dei, & bonum animæ: ergo in illa: decen-

tius autem est in Pontificibus, quàm in aliis perso-

nis: ergo erat in illis, siue ex ordinatione diuina,

siue ex humana. Aduertendum est tamen, hancPotestas legi-|slatiua in po-|pulo Iudaico|fuit valde im-|perfecta.

potestatem legislatiuam in illa Rep. fuisse imper-

fectam; quia solùm se extendebat ad populum Iu-

daicum, & eius proselytos, qui pauci erant; nō ad

omnes fideles in toto orbe existentes: quia pote-

rant etiam licitè legem Moysi non profiteri, &

consequẽter legibus Sacerdotũ non obligari. Po-

testas autẽ legislatiua, quæ est in Ecclesia Christi,

extẽdit se ad omnes baptizatos, qui sunt innume-

ri, & quales omnes tam fideles, quàm infideles es-

se tenentur. Deinde illa potestas Sacerdotum sy-

nagogæ, non fuit data, vt perpetuò duraret, sicut

nec lex Moysi, qua finita, sicut legitimi SacerdotesSacerdotes Iu|dæorum nunc|non sunt legi-|timi.

cessarent, ita potestas illa: licet enim modò Iudæi

suos habeant Sacerdotes: non tamen sunt legiti-

mi, nec obligare suos possunt, nisi fortè ad ritus,

qui non habeant superstitiones Iudaicas, vel alias

similes prohibitas: & hanc vim obligandi non ha-

bent à Deo; sed si illam habent, habent à Rep. po-

testas verò legislatiua competens Pōtificibus Ec-

clesiæ, est à Deo, & in totum vniuersum, vt colli-

git Innocentius III. ex eo quòd dixit Christus, pa-

sce oues meas, omnes autẽ sunt, vel debent esse oues

Christi; vnde ad omnes pertinet hęc potestas; est

etiam perpetua sicut Ecclesia ipsa, Matth. 16. Tu

es Petrus, & super hanc petram ædificabo Ecclesiam

meam, & portæ inferi, &c. & cap. 18. Ecce ego vobiscũ

sum vsque ad consummationem sæculi. Item hæc pote-Potestas legis-|latiua est iun|cta potestati|iurisdictionis.

stas legislatiua adiũcta est in Sacerdotibus nostris

alteri potestati iurisdictionis, & ordinis, habenti

effectus supernaturales absoluendi, ordinandi, &

alia sacramenta conferendi, consecrandi corpus

Christi, & conferendi indulgentias, & excommu-<-P>

@@0@

@@1@Disput. VIII. Sectio III. 151

<-P>nicandi, seu priuandi suffragiis Ecclesiæ, dispẽsan-

di in votis, & matrimonio rato: quod tamen non

habebat potestas illa.

------------------------------------------------------------

SECTIO III.

Vtrùm hæc potestas legistatiua sit à Christo immediatè

omnibus Apostolis, & summis Pontificibus con-

cessa, & cœtui Ecclesiæ.


PRima conclusio, hæc potestas im-18

mediatè à Christo data fuit Petro, est1. Conclusio.

de fide ex Matth. 16. tu es Petrus, &Petro data|fuit à Christo|potestas legis-|latiua.

super hanc petram ædificabo ecclesiam

meam, & tibi dabo claues regni cælorũ, & quodcumque

ligaueris super terram, erit ligatum & in cœlis, &c.

quem locum latè & mirificè ponderat Cardinalis

Bellarminus 1. de Pontif. cap. 10. & sequenti-

bus; idem patet ex Ioann. 21. Pasce oues meas, de

quo loco agit optimè idem Cardinalis Bellarmi-

nus ibidem cap. 14. & sequentib. nos tamen aduer-

timus, pascere ibi significare regere, & guberna-Pascere idem|est quod rege-|re, & guber-|nare Græcum|verbum est|ποιμένειν.

re per leges & alia præcepta: vnde Psalm. 2. vbi le-

gimus, Reges eos in virga ferrea, Hebraicè, pasce eos

& Isai. 44. Qui dieo Cyro, pastor meus es tu: & 2. Reg.

5. Tu pasces populum meum Israël, & eris princeps su-

per eum, & verbum Græcum, quo vtitur Ioannes,

planè significat pascere regendo, & præsidendo,

& Homer. lib. 2. Iliados vrens eodem, vocat sæpe

Agamẽnonem ποιμένα λαῶν, id est, Pastorem po-

pulorũ, & idem verbum est Matth. 2. vbi legimus,

Ex te erit mihi Dux, qui regat populum meum Israël:

supersit ex Mich. 5. vbi tamen verbum Hebræum

meschel ‎‏מישל‏‎ dominari significat, & Apoca. 19. &

ipse reget eos in virga ferrea, Græcè habetur idem

verbum, quod Ioan. 21. ergo etiam hoc loco pas-

cere est regere, vt Augustinus interpretatur &

Gregorius in pastorali passim pastores vocat re-

ctores: dum autem apud Ioannem dicitur indefi-

nitè, pasce oues meas, indicatur etiam, alios Aposto-

los esse pascendos & regendos à Petro, quia sunt

oues Christi, & maiori proprietate quàm cæteri,

qui magis sunt agni quàm oues: ideò in cap. in no-

uo Testamento, & cap. ita dominus, dist. 19. dici-

tur, Petro esse datam potestatem, vt capiti, cæteris

verò, vt membris: idem habetur cap. omnibus, cap.

manet, cap. cùm beatissimus, cap. loquũtur, 24. q. 1.

eadémque veritas, & Ecclesiæ traditio colligitur

ex dist. 96. & multis aliis locis decreti; vide Cardi-

nalem Bellarminum 1. de Pontif. cap. 16.

  Secunda conclusio, hæc potestas aliis Aposto-19

lis data est immediatè à Christo: minus tamen2. Conclusio.|Hæc potestas|data est aliis|Apostoles, sed|minus perfe-|ctè quam Pe-|tro.

perfectè quàm Petro; & nomine Apostolorum

certum est in hac parte comprehendendum esse

Paulum; & aliqui idem probabile putant de Bar-

naba; de quo vide gloss. cap. in nouo, dist. 21. Prior

pars conclusionis est contra Turrecrematam 2.

summæ, cap. 54. & Iacobatiũ 10. de conciliis art. 7.

asserentes, Apostolos non à Christo immediatè:

sed à Petro iurisdictionem accepisse. Sed nostram

sententiam docent Victoria relect. 2. de potest. Ec-

cles. qu. 2. num. 9. & 10. Castro. 2. de iusta hæret.

pun. cap. 24. Caietanus tract. de auctoritate Papæ,

& Concilij cap. 3. Sotus 4. d. 20. quæst. 1. art. 2.

Franciscus Vargas libello de hac iurisd. Heruæus

lib. de potest. Papę, Gabriel lect. 3. in canon. Bona-

uentura, Albertus, Durandus, & alij 4. dist. 18. 20.

aut 24. Cardinalis Bellarminus 4. de Pontif. cap. 23.<-P>@@

<-P>& lib. 1. cap. 9. Suarez 3. par. tomo 4. disp. 16. sect. 3.

nu. 30. & alij communiter, estq́ue certa. Probatur

primò ex Matth. 18. vbi Christus omnibus Apo-

stolis dicit, quæcum ligaueritis, &c. nam vnus mo-

dus ligandi est per præcepta, iuxta id Matthæi, 23.

alligant onera grauia. Secundò ex Ioanne 20.

Sicut misit me Pater, & ego mitto vos: quibus verbis

patet, Apostolos factos fuisse Vicarios Christi, &Apostoli facti|sunt Vicarij|Christi.

generales legatos eius pro toto vniuerso, & offi-

cium eiusdem Christi accepisse, iuxta id 2. Cor. 5.

pro Christo legatione fungimur, & ideo omnibus di-

xit Christus Matth. vlt. euntes in mundum vniuersũ,

& Paul. 2. Cor. 11. instantia mea quotidiana, sollicitu-Christus Pau|lo omnium Ec|clesiarum cu-|ram commisit.

do omnium Ecclesiarũ, scilicet, quia omnibus præe-

rat auctoritate à Deo accepta: nam profitetur, se

hanc potestatem habere, & à Domino accepisse,

1. Cor. 4. 2. Cor. 10. & 13. 1. Thes. 4. Scitis, quæ præce-

pta dederim vobis per Dominum Iesum, & Gal. 1. Pau

lus Apostolus, non ab hominibus, nec qui per hominem:

sed per Iesum Christum, & Deum Patrem, & ibidem,

cum autem placuit ei, qui me segregauit ex vtero matris

meæ, & vocauit me per gratiam suam, continuò non ac-

quieui carni, & sanguini, nec veni Hierosolymam ad

antecessores meos Apostolos: sed abij in Arabiam, & ite-

rum reuersus sum Damascum: Deinde post annos tres

veni Hierosolymam videre Petrum, ergo non à Pe-

tro accepit iurisdictionem: vnde cap. 2. mihi enim,

qui videbantur esse aliquid, nil contulerunt. Actorum

etiam 1. patet, Matthiam non fuisse ab ApostolisMatthias non|habuit iuris-|dictionem ab|Apostolis.

electum, nec datam ei vllam auctoritatem: sed im-

plorata diuinitus, & impetrata electione eius, mox

inter Apostolos annumeratum. Certè si Apostoli

omnes à Petro habuerunt iurisdictionem, in Mat-

thia maxime id ostendi debuisset omnes: ergo im-

mediatè à Christo potestatem iurisdictionis acce-

perunt, vt etiam patet ex cap. loquitur Dominus

24. qu. 1. sumpto ex Cypriano, lib. de vnitate Ec-

cles. seu de simplicitate prælatorum, dicente, loqui-

tur Dominus ad Petrum, tibi dabo claues regni cœlorũ,

& eidẽ post Resurrectionẽ suam dixit, Pasce oues meas:

& quamuis Apostolis omnibus post Resurrectionẽ suam

parem potestatem tribuat & dicat, sicut misit me Pater,

& ego mitto vos, vt vnitatẽ manifestaret, vnā cathedrā

instituit, &c. Similia habẽtur in aliis canonibus ea-

dẽ causa & qu. Anacletus ep. ad omnes Episcopos

Italiæ relata cap. in nouo 21. d. ait, cæteri Apostoli cũ

Petro pari consortio honorem & potestatem acceperunt.
3. Prob.

  Tertiò probatur, quoniā Apostoli à solo Chri-Apostoli om-|nes habuerũt|iurisdictionẽ.

sto facti sunt, vt patet Luc. 6. Vocauit discipulos suos,

& elegit duodecim ex ipsis, quos & Apostolos nomina-

uit, & Ioan. 6. nonne ego vos duodecim elegi. Vide etiā

Marci 3. vers. 13. & 14. quod autem Apostoli ha-

buerint iurisdictionem, patet tum ex gestis Pauli,

qui 1. Cor. 5. excommunicat, & 1. Cor. 6. 7. 11. & 14.

& alibi passim leges constituit, rum quia Aposto-

lica dignitas est prima in Ecclesia, vt patet 1. Cor.

12. & Ephes. 4. Et quosdam quidem posuit in Ecclesia,

primùm Apostolos, deinde Prophetas, &c. Vide D.

Thomam. 1. Cor. 12. Nec mitum, quòd antequàm

essent Sacerdotes, vel Episcopi; ordinati enim sunt

in cœna, vt docet Tridentinum sess. 22. cap. 1. ha-

berent iurisdictionẽ: Dominus enim variis tem-Christus Apo|stolis varias|contulit diue$unclearr|sis temporibus|dignitates.

poribus varias cōtulit Apostolis potestates, & prę-

cipuè Ioan. 20. absoluit, quod ante passionem in-

choauit, & Episcopi, & Pontifex summus ante cō-

secrationem, & potestatem ordinis potest habere

iurisdictionem. Confirmatur, nam auctore D.

Tho. 1. Cor. 12. ad officium Apostolorum primò,<-P>

@@0@

@@1@152 Quæst. XCV. Tract. XIV.

<-P>& potissimè spectat gubernare Ecclesiā, quæ sine

potestate ferendi leges manca esset: sed Apostoli-

cum munus immediatè acceperunt à Deo: ergo &

potestatem legislatiuam in totam Ecclesiam.

  Quartò probatur, quia ad fundandam Eccle-4. Prob.

siam necessaria erat hæc potestas: Christus autem

per seipsum immediatè contulit omnibus Apo-

stolis omnia necessaria ad fundandam Ecclesiam

non collectiuè, & per modum collegij, sed diuisi-

uè, siue diuisim, ac personaliter: quia ex vi sui mu-

neris, & vocationis separandi erant, & dispergen-

di in vniuersum: ergo necesse erat, vt singuli irent

cum potestate plantandi Ecclesias, creandi Epi-

scopos, & ordinandi, ac præcipiendi omnia ne-

cessaria: ergo cum potestate legislatiua in solidum,

& hoc significant verba Christi, Euntes docete, &c.

& Matth. 28. Ego mitto vos: Ioan. 20. vnde, licet Act.

15. Apostoli congregati fuerint in vnum ad sta-Cur Apostoli|Hierosolymis|pro legalibus|conuenerunt.

tuendum de legalibus: non id fecerunt, quia id ad

vsum iurisdictionis suæ esset necessarium: sed ad

maiorem satisfactionem fidelium, præsertim He-

bræorum: sicut Paulus ascendit Hierosolymam ad

conferendum suum Euangelium: non quia illi ne-

cessarium erat ad non errandum: habebat enim

infallibilem assistentiam Spiritus sancti: sed pro-

pter exemplum, & maiorem vnionem, & pacem,

& præcipuè propter subordinationem ad Petrum.

  Secunda pars conclusionis sumitur ex patribus20

citatis conclusione 1. asserentibus, hanc potesta-Petro potestas|datæ est vt ca|piti, aliis vt|membris.

tem datam Petro, vt capiti; aliis vt membris: nam

sub his membris etiam alij Apostoli comprehen-

duntur, vt & sub verbis illis pasce oues meas, Ioann.

21. & hoc fuit necessarium ad perfectā vnitatem

Ecclesiæ: quia non esset perfectè vnum corpus si-

ne capite, nec cum multis capitibus: illud enim

imperfectum; hoc monstruosum esset, vt notauit

Cyprianus libr. de vnitate Ecclesiæ, & simplicita-

te prælatorum. Sumitur eadem pars etiam ex Au-

gustino tract. 123. & vlt. in Ioan. & 1. de patientia

Christiana cap. 17. Hieronym. 1. contra Iouinian.

Leone serm. 3. assumptionis suæ.

  Consistit autem diuersitas hæc primo & præ-Apostolis &|Petro in quo|consistat diuer|sa iurisdictio|à Christo col-|lata.

cipuè in hoc, quòd Petro potestas data est pro se,

& successoribus in perpetuũ super totum orbem;

aliis verò per modum cuiusdam legationis perso-

nalis, & muneris finiendi cum eorum vita: ita su-

mitur ex patribus citatis, & ex nonnullis citandis

conclusione sequentii, & ipso vsu: nam Apostoli

non creabant Apostolos, sed Episcopos; nec eis

successit aliquis cum iurisdictione in vniuersumSedes Romana|cur dicitur|Apostolica.

orbẽ, vt Petro, cuius sedes proptereà dicitur Apo-

stolica: quia, cùm Ecclesia futura esset perpetua,

eius regimen perpetuò erat duraturum: quod qui-

dem Petro, & eius successoribus collatum est. Alij

verò Apostoli cùm hac amplissima iurisdictione

solùm fuerunt initio Ecclesiæ necessarij, donec in

omnem terram exiret sonus eorum: ideò Ecclesia

sufficienter fundata, cessauit illa dignitas, perseue-

rauit autem Petri principatus, & primatus. Hoc si-

gnificauit Christus in eo singulari modo, quo Pe-

trum aliis præposuit. Secundò quia Petrus poterat

alios Apostolos suis legibus obligare, illi autem

non poterant obligare illum, immò nec Coapo-

stolos: quia erant omninò pares, par autem in pa-

rem non habet imperium, vt dixit Innocentius

ca. innotuit, de electione: vnde Clemens 1. epist. 1.

ad Iacob. & refertur cap. in illis, 80. dist. Nec inter

ipsos Apostolos par institutio fuit: sed vnus omnibus<-P>@@

<-P>præfuit: hinc etiam, vt ait Victoria suprà, ad Petrum

pertinebat Concilia œcumenica cogere, videlicet

etiam obligando Coapostolos, vt venirent ad illa,

& gloss. dist. cap. in illis verbo, par, ait, non fuisse

parem Apostolorum institutionem quoad admi-Apostolorum|institutio non|fuit par per|omnia.

nistrationem: licet fuerit par quoad consecratio-

nem: & alij dicunt, si fortè contraria præciperent,

(quod tamen numquam accidisse credo) præce-

ptum Petri præualiturum. Tertiò quia Petrus se-

cundùm aliquos, quibus tamen videtur aduersari

Cardinalis Bellarminus 4. de Pontif. cap. 24. ratio-

ne 5. aliorum potestatem ex causa posset restrin-

gere, & coarctare, & eorum leges reuocare: illi ve-

rò non poterant id facere erga Petrum; imò nec

erga alios Apostolos, quamuis quisque posset ex

causa in aliorum legibus dispensare. Hæ excellen-

tiæ probantur ex munere summi Pontificis, & pa-

storis, quod Petro collatum est, & ex subordina-

tione requisita ad perfectam vnitatem Ecclesiæ:

imò verisimile nonnullis videtur, cæteros Apo-

stolos rarò, vel numquam tulisse leges, quæ totam

Ecclesiam obligarent, nisi ex consensu, & accepta-

tione Petri: vel eas tulisse in prouincias eas, qui-

bus prædicabant, & posteà sciente, & consentien-

te Petro, ad alias Ecclesias deriuatas fuisse: cum

ergo legeris apud Cyprianum suprà, vel alios Pa-

tres, omnes Apostolos fuisse pares, intellige quan-

tùm ad dignitatem Apostolicam, & extensionem

iurisdictionis in reliquas partes Ecclesiæ: non ta-

men absolutè; quia dignitas summi Pontificis fuit

propria Petri. Errauit ergo gloss. cap. in nouo dist.

21. dicẽs, Petrum ab aliis Apostolis fuisse electum

in caput. Nec obstat in eodem textu dici Aposto-

los alioqui pares in honore, & potestate, Petrum,

principem suum esse, voluisse: intelligitur enim

de voluntate consequente, seu approbationis: &

satis constat de mente Pontificis.

  Tertia conclusio, summus Pontifex immediatè21

accepit à Christo potestatem legislatiuam. Con-3. Conclus.|Pontifex sum|mus accepit à|Christo pote-|statem legisla-|tiuam.

clusio est definita in Florentino sess. vltim. in liter.

vnionis: Concilio Lugdunensi ca. vbi peticulum,

de electione, §. cæterum, Bonifacius cap. vnā san-

ctam, de maioritate & obedientia. Tridentino sess.

14 cap. 7. Anacletus epist. 3. ad omnes Episcopos,

cap. 3. refertur cap. 2. sacrosancta Romana 22. dist.

Leone I. ser. de anniuersario assumptionis suæ ad

Pontificatũ, Athanasio ep. ad Felicem Papā, Chry-

sostomo 2. de sacerdo. non longè à principio. Pro-

batur: nam quòd habeat hanc potestatem est de

fide, ex communi consensu, & traditione Ecclesię,

& ex dictis sect. 1. & statim afferendis: quòd autem

habeat immediatè à Christo, docent omnes Do-

ctores locis citatis conclus. 2. & passim alibi: & si-

sine errore negari non potest: nam Christus dedit

hanc potestatem Petro pro se, & successoribus, in

illis verbis, super hanc petram, &c. & pasce oues meas:

vnde Anacletus suprà, Romana, inquit, Ecclesia non

ab Apostolis: sed ab ipso Domino primatum obtinuit: &Romana Ec-|clesia non ab|Apostolis, sed|ab ipso Domi|no primatum|obtinuit.

probat ex illis verbis, super hanc petram, &c. idem

Gelasius cap. quamuis, dist. 22. vnde Innocentius

1. epist. 26. ad Concilium Mileuitanum, quę est 93.