"İQTİsadi NƏZƏRİYYƏ VƏ marketiNQ" kafedrası "Mikroiqtisadiyyat" fənnindən yoxlama testləri

B) AB həcmdə pambıq artıqlığı olacaq;

C) BC həcmdə pambıq defısiti olacaq;
D) AC həcmdə pambıq defısiti olacaq;

E) pambığın qiyməti düşəcək.

172. Fermerlərin gəlirləri bir qayda olaraq qeyri-kənd təsərrüfatı məhsulu istehsalçılarmm gəlirlərindən aşağıdır, çünki:

A) kənd təsərrüfatı məhsulu gec xarab olur.

B) kənd təsərrüfatı məhsuluna tələb gəlirə görə elastikdir

C) kənd təsərrüfatı məhsuluna tələb qiymətə görə elastikdir

D) kənd təsərrüfatı məhsulu tez xarab olur

E) texniki tərəqqi məhsuldarlığın xeyli artmasına səbəb olur

173. Avropa İqtisadi Birliyi ölkələrinin ümumi aqrar siyasəti
nəticəsində:

A) qiymətlər sabitləşib.

B) kənd təsərrüfatma investisiyalar artıb

C) gəlirlər daha bərabər bölünməyə başlanıb

D) üçüncü dünya ölkələrinin aqrar bölməsi üçün əlverişli şərait yarandı.

E) kənd təsərrüfatı məhsullarının qiymətləri üşüb

174. Əməyə tələbin elastikliyi yüksək olar, əgər:
A) əhali bu peşəyə yaxşı uyğunlaşmışdırsa.

B) həmin əməklə istehsal olunan əmtəənin qiymət elastikliyi

daha aşağıdırsa;

C) əlavə istehsal amillərinin təklifi elastic deyildirsə

D) ümumi istehsal xərcləri arasında əmək haqqına xərclərin daha azdırsa

E) əməyi istehsalm başqa amilləri ilə əvəzləmək çətindirsə

175. İllik faiz dərəcəsinin 8% olduğunu və bunun yeganə xərc olduğunu fərz edərək mühasibat mənfəəti hesadlayın və cədvəl 8-i doldurun.

Cədvəl 8 mühasibat mənfəətin hesadlanması üçün verilənlər

Fir-ma-lar	Əmtəə istehsalı, dənə ilə	Bir əmtəənin qiyməti, doll.	Umumi gəlir, doll.	Aşkar xərclər, doll.	Gizli xərclər, doll.	Müha-sibat mənfəəti, doll.
I II III	50 100 1500	5 6 2	250 600 3000	225 500 2800	20 40 224

1. 
   (ı)25; (ıı)100; (ıı)200,
   
2. 
   (ı) 22.5, (ıı)50; (ııı) 20
   
3. 
   (ı)22.5,(ıı)100,(ııı) 200
   
4. 
   (ı)22.5, (ıı) 100,(ııı)280
   
5. 
   25(ı), 50,(ıı), 200,(ııı)
   

176. İllik faiz dərəcəsinin 8% olduğunu və bunım yeganə xərc olduğunu fərz edərək gizli xərcləri hesadlayın.

Gizli xərclərin hesadlanması üçün verilənlər

Fir-ma-lar	Əmtəə istehsalı, dənə ilə	Bir əmtəənin qiyməti, doll.	Umumi gəlir, doll.	Aşkar xərclər, doll.	Gizli xərclər, doll.
I II III	50 100 1500	6 5 2	300 500 3000	250 400 2800

A) (I)20,(II)32,(III) 224

B) (I)18,(II)42,(III) 280,

C) (I) 2,(II)38,(III)80

D) (I)12,(II)18,(III)24,

E) (I) 36,(II)72,(III) 180.

177. İllik faiz dərəcəsinin 4% olduğunu və bunun yeganə xərc olduğunu fərz edərək aşağıdakı cədvəldə mühasibat mənfətin hesablayın

Fir-ma-lar	Əmtəə istehsalı, dənə ilə	Bir əmtəənin qiyməti, doll.	Umumi gəlir, doll.	Aşkar xərclər, doll.	Gizli xərclər, doll.	Müha-sibat mənfəəti, doll.	İqtisadi mən-fəət, doll.
I II III	50 100 1500	6 5 2	300 500 3000	250 450 2500	10 18 100

1. 
   50,50,500.
   
2. 
   90,32,400,
   
3. 
   300,500,3000;
   
4. 
   4.2,90,1250;
   
5. 
   60,90,200.
   

178. İllik faiz dərəcəsinin 8% olduğunu və bunun yeganə xərc olduğunu fərz edərək aşağıdakı cədvəli doldurun və hansı firmaların fəliyətini dayandıracağını müəyənləşdirin

Fir-ma-lar	Əmtəə istehsalı, dənə ilə	Bir əmtəənin qiyməti, doll.	Umumi gəlir, doll.	Aşkar xərclər, doll.	Gizli xərclər, doll.	Müha-sibat mənfəəti, doll.	Iqtisadi mən-fəət, doll.
I II III	50 100 1500	5 5 6	250 500 9000	250 420 2800

1. 
   I firma
   
2. 
   II firma
   
3. 
   I və 11 firma
   
4. 
   I , II və 111 firma
   
5. 
   111 firma
   

179. İllik faiz dərəcəsinin 4% olduğunu və bunun yeganə xərc olduğunu fərz edərək aşağıdakı cədvəldə iqtisadi mənfətin hesablayın

Fir-ma-lar	Əmtəə istehsalı, dənə ilə	Bir əmtəənin qiyməti, doll.	Umumi gəlir, doll.	Aşkar xərclər, doll.	Gizli xərclər, doll.	Müha-sibat mənfəəti, doll.	Iqtisadi mən-fəət, doll.
I II III	50 100 1500	6 5 2	300 500 3000	250 450 2500	10 18 100

1. 
   40,32,400.
   
2. 
   90,32,400
   
3. 
   300,500,3000
   
4. 
   4.2,90,1250
   
5. 
   60,90,200
   

180. Aşağıdakılardan hansı firmanın dəyişən xərclərini artırmır?

1. 
   Maddi istehsalda çalişan fəhlələrinəmək haqqi
   
2. 
   Xammal-material xərcləri
   
3. 
   Yanacaq xərcləri
   
4. 
   Idarə rəhbərlərinin idarə haqqi
   
5. 
   Daşinma xərcləri.
   

181. Aşağıdakılardan hansı ümumi xərcləri artırsa da dəyişən xərcləri artırmır

1. 
   Maddi istehsalda çalışan fəhlələrin əmək haqqı
   
2. 
   Xammal-material xərcləri
   
3. 
   Mühasibat xərcləri
   
4. 
   Yanacaq xərcləri
   
5. 
   Daşıma xərcləri.
   

182. Aşağıdakılardan hansılar istehsal olunan məhsulun həcmi artdıqca məhsul vahidinə düşən hissəsi azalır?

1. 
   Maddi istehsalda çalışan fəhlələrin əmək haqqı
   
2. 
   Mühasibat xərcləri
   
3. 
   Xammal-material xərcləri
   
4. 
   Yanacaq xərcləri
   
5. 
   Daşınma xərcləri.
   

183.Aşağıdakılardan hansılar istehsal olunan məhsulun həcmi artdıqca məhsul vahidinə düşən hissəsi sabit qalır?

1. 
   Xammal-material xərcləri
   
2. 
   Mühasibat xərcləri
   
3. 
   Müəssisənin kreditə görə ödədiyi bank faizi
   
4. 
   Müəssisənin müdirinin əmək haqqı
   
5. 
   İcarə haqqı
   

184. Aşağıdakılardan hansı istehsal artıqca orta xərclərin azalmasına səbəb olur

1. 
   Maddi istehsalda çalışan fəhlələrin əmək haqqı faizi
   
2. 
   Xammal-material xərcləri
   
3. 
   Yanacaq xərcləri
   
4. 
   Bank krediti üçün ödəniləcək faiz
   
5. 
   Daşınma xərcləri.
   

185. Aşağıdakılardan hansı tələbin həcminə təsir göstərən qeyri-qiymət amillərinə aid deyildir

1. 
   Bazarda alicilarin sayi
   
2. 
   Əhalinin pul gəlirlərinin artmasi
   
3. 
   Alicilarin zövqü və onun dəyişməsi səviyyəsi
   
4. 
   Ehtiyatlara qiymətlərin səviyyəsi
   
5. 
   Qarşiliqli əlaqədə olan əmtələrə qiymətlərin səviyyəsi.
   

186. Aşağıdakılardan hansı təklifin həcminə təsir göstərən qeyri qiymət amillərinə aiddir

1. 
   Ehtiyatlara qiymətlərin səviyyəsi
   
2. 
   Bazarda alicilarin sayi
   
3. 
   Əhalinin pul gəlirlərinin artmasi
   
4. 
   Alicilarin zövqü və onun dəyişməsi
   
5. 
   Qarşiliqli əlaqədə olan əmtələrə qiymətlərin səviyyəsi.
   

187. Aşağıdakılarda hansı təklifin həcminə təsir göstərən qeyri qiymət amillərinə aid deyildir:

1. 
   Əhalinin pul gəlirlərinin səviyyəsi
   
2. 
   Vergilərin və yardımların səviyyəsi
   
3. 
   Ehtiyatlara qiymətlərin səviyyəsi
   
4. 
   Bazarda satıcıların sayı
   
5. 
   Texniki tərəqqi.texnologiyada olan dəyişikliklər
   

188. Qiymətin cəviyyəcinin 3% azaldığl halda aşağıdakılardan hansı tələbin elastik olduğu variantdır ?

1. 
   4%
   
2. 
   3%
   
3. 
   2%
   
4. 
   2.9%
   
5. 
   2.4%
   

`189. Qiymətin səviyyəsinin 9% artdığı halda aşağıdakılardan hansı tələbin elastik olduğu variantdır ?

1. 
   8%
   
2. 
   9%
   
3. 
   7. 9%
   
4. 
   -12%
   
5. 
   4%
   

190. Qiymətin səviyyəsinin 11% artdığı halda aşağıdakılardan hansı təklifin elastik olduğu variantdır ?

1. 
   12%
   
2. 
   8%
   
3. 
   9%
   
4. 
   7,9%
   
5. 
   4 %
   

191. Qiymətin cəviyyəcinin 4% azaldığı halda aşağıdakılardan hansı daha çox təklifin elastik olduğu variantdır ?

1. 
   -12%
   
2. 
   8%
   
3. 
   9%
   
4. 
   7.9%
   
5. 
   -4%
   

192. Qiymətin cəviyyəcinin 10% azaldığı halda aşağıdakılardan hansı təklifin qeyr-elastik olduğu variantdır ?

1. 
   8%
   
2. 
   -4%
   
3. 
   -9%
   
4. 
   -7.9%
   
5. 
   -12%
   

193. Qiymətin cəviyyəcinin 9% azaldığı halda aşağıdakılardan hansı daha çox tələbin qeyr-elastik olduğu variantdır ?

1. 
   8%
   
2. 
   -4%
   
3. 
   -9%
   
4. 
   9%
   
5. 
   12%
   

194. Qiymətin səviyyəcinin 5% azaldığı halda aşağıdakılardan hansı daha çox tələbin qeyr-elastik olduğu variantdır ?

1. 
   -5%
   
2. 
   8%
   
3. 
   9%
   
4. 
   7.9%
   
5. 
   5%
   

195. Təklif qeyri- elastikdir:

1. 
   Təklif olunan əmtənn kəmiyyəti qiymət artıqca artırsa;
   
2. 
   Qiymətin cüzi azalması ilə təklif sıfra enirsə;
   
3. 
   Təklif olunan əmtənn kəmiyyəti istənilən qiymətə satılmaq üçün dəyişməzsə;
   
4. 
   Qiymətin səviyəsi və təklif sabit qalırsa
   
5. 
   Qiymət dəyişməsinə uyğun təklif dəyişirsə.
   

196. Aşağıdakılardan hansı tələbin elastik olduğun göstərir?

1. 
   Qiymətin aşağı düşməsindən tələb daha sürətlə artır;
   
2. 
   Əmtənin qiymətinin hər hansı dəyişməsi tələbin həcminə təsir göstərmir;
   
3. 
   Qiymətin aşağı düşməsi tələbin artmasına səbəb olur;
   
4. 
   Əmtənin qiyməti artıqca tələb artır
   
5. 
   Qiymətin aşağı düşməsində tələbin həcmi sabit qalır.
   

197. Tələb qeyri- elastikdir

1. 
   Əmtənin qiymətinin hər hansı dəyişməsinə bərabər olan tələbin həcmi bərabər dəyişir;
   
2. 
   Qiymətin aşağı düşməsi tələbin artmasına səbəb olur;
   
3. 
   Qiymətin aşağı düşməsi sürətindən tələbun həcminin artım sürəti azdır və yaxud dəyişmir.
   
4. 
   Qiymətin aşağı düşməsindən təklif daha sürətlə artır;
   
5. 
   Əmtəənin qiyməti artdıqca tələb artır.
   

200. İnhisarçılıq firmanın hansı fəaliyyətində meydana gəlir?

1. 
   Öz kapitalını sürətlə təmərküləşdirəndə.
   
2. 
   Mənfəət əldə edəndə
   
3. 
   Bazarda əmtəələri çox satanda
   
4. 
   Eyni əmtəəyə müxtəlif müştərilərə müxtəlif qiymət qoyanda
   
5. 
   Əmətələrə qiymət qoyanda
   

201. Aşagıdakılardan hansı fəaliyyət inhisarçı əlamətidir?

1. 
   Bazara digərlərinin girməsinə mane olmaq məqsədi ilə razılaşmalarda iştirak edir.
   
2. 
   Bazarda öz mövqeyini qoruyub saxlayır və daha da artırır.
   
3. 
   Çalışır ki, öz əmtələrinin qiyməti daima yüksək olsun
   
4. 
   Təminatlı xidmət müddətini daima artırır
   
5. 
   Reklam vasitəsilə öz məhsullarının daha çox satışına nail olur.
   

202. İnhisarçı müəssisələrə xas olan fəaliyyət növü hansıdır?

A) Rəqiblərlə qiymətin səviyyəsinə təsir göstərmək məqsədilə razılaşmalar aparmaq və onlara əməl etmək;

B) Başqa firmanı satın almaq

C) Bazarda ən aşağı qiymət siyasəti yeritmək

D) Bazarda 10 firma mövcud olduğu halda istehsal və satışın 30%-nə nəzarət etmək

E) Tərafdaşlarla müqavilə balayarkən onlara sərf edən şərtləri qəbul etməmək.
203. Aşagıdakılardan hansı fəaliyyət inhisarçı əlamətidir?

1. 
   Tərafdaşlarla müqavilə bağlaryarkən onlar üçün əlverişli olmayan şərtlərin müqaviəyə daxil edilməsi.
   
2. 
   Bazarda öz mövqeyini qoruyub saxlayır və daha da artırır.
   
3. 
   Çalışır ki, öz əmtələrinin qiyməti daima yüksək olsun
   
4. 
   Təminatlı xidmət müddətini daima artırır
   
5. 
   Reklam vasitəsilə öz məhsullarının daha çox satışına nail olur.
   

204 İnhisarlaşmanı qadağan edən Şerman qanunu nə vaxt qəbul edilmişdir?

1. 
   1860
   
2. 
   1914
   
3. 
   1950
   
4. 
   1890
   
5. 
   1956
   

205. İnhisarlaşmanı qadağan edən Kleyton qanunu nə vaxt qəbul edilmişdir?

1. 
   1914
   
2. 
   1890,
   
3. 
   1860
   
4. 
   1950
   
5. 
   1956
   

206. Aşağıdakılardan hansı Kleyton qanunun məzmununa daha yaxındır?

1. 
   Məhdud işgüzar praktikanı, qiymət diskriminasiyasını, üfüqi qovuşmanı qadağan etmək
   
2. 
   Peşə azadlığını məhdudlaşdırmaq, hər hansı bir təsərrüfat sahəsini inhisarlaşdırmaq məqsədi ilə müqavilə və birləşmələr yaratmaq
   
3. 
   Aktivlərin alınması yolu ilə çulğaşma, üfüqi və horizontal birləşmələr qadağan olundu
   
4. 
   Bir müəssisə satışın 33%-ə, 3 müəssisə 50%-ə,5 müəssisə satışın 66,6%-ə nəzarət edirsə inhisarçıdır
   
5. 
   Satış sferasında məhdud işgüzar praktikanı, diskriminasi və çulğaşmanı müəyyən edən maddələr
   

207. Aşağıdakılardan hansı Şerman qanunun məzmununa daha yaxındır?

1. 
   Peşə azadliğini məhdudlaşdirmaq, hər hansi bir təsərrüfat sahəsini inhisarlaşdirmaq məqsədi ilə müqavilə və birləşmələr yaratmaq
   
2. 
   Məhdud işgüzar praktikani,qiymət diskriminasiyasini,üfüqi qovuşmani qadağan etmək
   
3. 
   Aktivlərin alinmasi yolu ilə çulğaşma, üfüqi və horizontal birləşmələr qadağan olundu
   
4. 
   Bir müəssisə satişin 33%-ə, 3 müəssisə 50%-ə,5 müəssisə satişin 66,6%-ə nəzarət edirsə inhisarçidir
   
5. 
   Satiş sferasinda məhdud işgüzar praktikani,diskriminasi və çulğaşmani müəyyən edən maddələr
   

208. Aşağıdakılardan hansı Robinson-Retmen qanunun məzmununa daha yaxındır?

1. 
   Məhdud işgüzar praktikanı, qiymət diskriminasiyasını, üfüqi qovuşmanı
   

Qadağan etmək

2. 
   Satış sferasında məhdud işgüzar praktikanı,diskriminasiyanı və çulğaşmanı müəyyən edən maddələr
   
3. 
   Aktivlərin alınması yolu ilə çulğaşma, üfüqi və horizontal birləşmələr qadağan olundu
   
4. 
   Bir müəssisə satışın 33%-ə, 3 müəssisə 50%-ə, 5 müəssisə satışın 66,6%-ə nəzarət edirsə inhisarçıdır
   
5. 
   Peşə azadlığını məhdudlaşdırmaq, hər hansı bir təsərrüfat sahəsini inhisarlaşdırmaq məqsədi ilə müqavilə və birləşmələr yaratmaq
   

209. Aşağıdakılardan hansı istehsalda inhisarın kartel formasını xarakterizə edir:

1. 
   Eyni bir istehsal sahəsində istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində mülkiyyətini saxlayan müəssisələr birliyidir. İstehsalın həcmi, və birlik üzvünün payı, satış qiymətləri ,bazar və mənfəətin bölgüsü razılaşma obyekti ola bilər;
   
2. 
   Yekcins əmtəələr istehsal edən müəssisələrin elə birliyidir ki, burada istehsal vasitələri iştirakçıların öz mülkiyyətində qalır,istehsal olunmuş məhsul inhisarın mülkiyyətində olur və yaradılmış xüsusi idarə tərəfindən satılır
   
3. 
   İstehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində vahid mülkiyyət
   

Yaranır.Birliyə verilmiş kapitalın həcminə uyğun səhmlər alınır və buna uyğun

Idarəetmə və mənfəətdə iştirak təmin olunur;

4. 
   Formal olaraq müstəqil, üzərlərində maliyyə nəzarəti qoymaq yolu ilə bir sıra müəssisələri birləşdirən inhisardır.İştirakçı ziyan və gəlirə sahib olduğu birliyin səhmləri qədər cavabdehdir.
   
5. 
   Maliyyə, ticarət, texniki və başqa səbəblər üzündən bir neçə iştirakçının qüvvəsini birləşdirməyi tələb edir.İştirakçılar tam müstəqiliyini saxlayırlar.Birgə seçilmiş rəhbərliyə birliyin məqsədinə çatmasına qədər tabe olurlar.
   

210. Aşağıdakılardan hansı istehsalda inhisarın sindikat formasını xarakterizə edir:

1. 
   Yekcins əmtəələr istehsal edən müəssisələrin elə birliyidir ki, burada istehsal vasitələri iştirakçıların öz mülkiyyətində qalır,istehsal olunmuş məhsul inhisarın mülkiyyətində olur və yaradılmış xüsusi idarə tərəfindən reallaşdırılır.
   
2. 
   Eyni bir istehsal sahəsində istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində mülkiyyətini saxlayan müəssisələr birliyidir.istehsalın həcmi, və birlik üzvünün payı, satış qiymətləri ,bazaar və mənfəətin bölgüsü razılaşma obyekti ola bilər;
   
3. 
   Istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində vahid mülkiyyət yaranır.Birliyə verilmiş kapitalın həcminə uyğun səhmlər alınır və buna uyğun idarəetmə və mənfəətdə iştirak təmin olunur;
   
4. 
   Formal olaraq müstəqil,üzərlərində maliyyə nəzarəti qoymaq yolu ilə bir sıra müəssisələri birləşdirən inhisardır.İştirakçı ziyan və gəlirə sahib olduğu birliyin səhmləri qədər cavabdehdir.
   
5. 
   Maliyyə,ticarət, texniki və başqa səbəblər üzündən bir neçə iştirakçının qüvvəsini birləşdirməyi tələb edir.İştirakçılar tam müstəqiliyini saxlayırlar.birgə seçilmiş rəhbərliyə birliyin məqsədinə çatmasına qədər tabe olurlar.
   

211. Aşağıdakılardan hansı istehsalda inhisarın trest formasını xarakterizə edir:

1. 
   Istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində vahid mülkiyyət yaranir.Birliyə verilmiş kapitalin həcminə uyğun səhmlər alinir və buna uyğun idarəetmə və mənfəətdə iştirak təmin olunur
   
2. 
   Eyni bir istehsal sahəsində istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində mülkiyyətini saxlayan müəssisələr birliyidir.istehsalin həcmi, və birlik üzvünün payi, satiş qiymətləri ,bazaar və mənfəətin bölgüsü razilaşma obyekti ola bilər;
   
3. 
   Yekcins əmtəələr istehsal edən müəssisələrin elə birliyidir ki,burada istehsal vasitələri iştirakçilarin öz mülkiyyətində qalir, istehasal olunmuş məhsul inhisarin mülkiyyətində olur və yaradilmiş xüsusi idarə tərəfindən reallaşdirilir.
   
4. 
   Formal olaraq müstəqil,üzərlərində maliyyə nəzarəti qoymaq yolu ilə bir sira müəssisələri birləşdirən inhisardir.iştirakçi ziyan və gəlirə sahib olduğu birliyin səhmləri qədər cavabdehdir.
   
5. 
   Maliyyə,ticarət, texniki və başqa səbəblər üzündən bir neçə iştirakçinin qüvvəsini birləşdirməyi tələb edir.iştirakçilar tam müstəqiliyini saxlayirlar.birgə seçilmiş rəhbərliyə birliyin məqsədinə çatmasina qədər tabe olurlar.
   

212 Aşağıdakılardan hansı istehsalda inhisarın konsorsium formasını xarakterizə edir:

1. 
   Maliyyə,ticarət, texniki və başqa səbəblər üzündən bir neçə iştirakçının qüvvəsini birləşdirməyi tələb edir.İştirakçılar tam müstəqiliyini saxlayırlar.Birgə seçilmiş rəhbərliyə birliyin məqsədinə çatmasına qədər tabe olurlar.
   
2. 
   Eyni bir istehsal sahəsində istehsal vasitələri və istehsal olunmuş məhsul üzərində mülkiyyətini saxlayan müəssisələr birliyidir.İstehsalın həcmi, və birlik üzvünün payı, satış qiymətləri ,bazaar və mənfəətin bölgüsü razılaşma obyekti ola bilər;