Iqtisodchilar uchun matematika fanining ishchi dasturi



Yüklə 458,71 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/7
tarix31.12.2021
ölçüsü458,71 Kb.
#113472
1   2   3   4   5   6   7
2021 Ishchi Iqtisodchilar uchun matematika (1)

 

KALENDAR-TEMATIK  REJA 

III. Ma’ruza mashg’ulotlari. 

1-  jadval 



T/r 

Ma’ruza mashg’uloti mavzulari 

Ajratilgan 

soat 

Rejalashti 

rilgan 

sana

 

O’tiladigan 

sana 

Izoh 

Iqtisodiy  masalalarning  matematik 



modellarini tuzishga doir misollar 

 



 

 



Asosiy 

tushunchalar. 

Chiziqli 

programmalashtirish 

masalasining 

qo`yilishi 

 

 



 

 

Jami 



 

 

 

Maruza  mashg`ulotlari  multimedia  qurilmalari  bilan  jihozlangan  auditoriyada 

akadem guruhlar oqimi uchun o`tiladi. 

                                                             IV.  Amaliy mashg`ulotlar 

2-  jadval  



T/r 

Amaliy mashg’uloti mavzulari 

Ajratilgan 

soat 

 

 

 

Iqtisodiy 



jarayonlarda 

optimallashtirish  usullarini  qo’llash. 

Chiziqli dasturlash masalasini umumiy 

qo’yilishi va iqtisodiy talqini. 

 

 



 

Chiziqli 



dasturlash 

masalasini 

echishning simpleks usuli. 

 



 

 



Cheklangan 

resurslarni 

samarali 

taqsimlash 

masalasini 

yechishda ikkilanganlik nazariyasi. 

 

 



 

Iqtisodiy 



jarayonlarda 

optimallashtirish 

usullarini 

qo’llash. Transport masalasi 

 

 



 

 

Jami 





 

 

 

 

Hammasi: 



 

 

 

Mustaqil mashg’uloti mavzulari  

Izoh

 

Iqtisodiy  matematika  fanini  maqsad  va  vazifalari.  Qishloq 

xo’jalik  jarayonlarini  iqtisodiy  ko’rsatkichlarini  tahlil  qilish 

muammolari va vazifalari 



 

Iqtisodiy  masalalarni  yechishda  ishlab  chiqarish  funksiyalari. 

Ishlab  chiqarish  funksiyalari  va  ishlab  chiqarish  xarajatlari 

funksiyalari 



 

Iqtisodiy  matematik  masalani  tuzish  va  optimallik  mezonini 

aniqlash.  Modeldagi  o’zgaruvchilar  va  cheklashlar  ro’yxatini 

aniqlash 



 





Ko’p bosqichli transport masalalarini qo’yib, ularni matematik 

modellarini  tuzish  va  taqsimlash  hamda  potensiallar  usullari 

yordamida yechish  



 

Korrelyasiya  nazariyasini  qishloq  xo’jaligi  jarayonlarini  tahlil 

qilishga qo’llanilishi 



 



Eng  kichik  kvadratlar  usulini  qishloq  xo’jaligi  masalalarini 

yechishga qo’llanilishi 



 



Tenglamar  sistemasini  Jordan-Gauss  almashtirishlar  usuli 

yordamida yechishning uch xil yo’li 



 



Optimallashtirish  masalasi  maqsad  funksiyasini  maksimum  va 

minimum  qiymatlarini,  yechimini  va  geometrik  tasvirini  tahlil 

qilish 




 

Simpleks  usuli  yordamida  iqtisodiy  masalalarni  optimal 

yechimlarini topish 



 



10 

Transport masalasini yopiq modeli haqida tushuncha. Masalani 

ochiq  modeli va uni yopiq  modelga  kiritish  yo’llari.  Masalani 

matritsaviy modelini tuzish 



 

11 

Transport  masalasida  muqobil  yechimni  iqtisodiy  matematik 

tahlili 



 



12 

Fermer  xo’jaligida  mineral  o’g’itlardan  optimal  foydalanish 

masalasi va tarmoqlararo balans modellari 



 



13 

Chorva  mollari  uchun  xo’jalikda  optimal  yem-xashak 

tayyorlash  va  poda  tarkibini  aniqlash  masalasini  iqtisodiy 

matematik modelini tuzish 



 

14 

Chorvachilik  masalalarini  sonli  matritsasini  tuzish  va  amaliy 

dasturlar  majmuidan  foydalanib  kompyuterda  yechish  va 

natijalarni tahlil qilish 



 

15 

Qishloq  xo’jaligida  mashina-traktor  parklaridan  optimal 

foydalanish masalasi 



 



Iqtisodiy  matematika  fanini  maqsad  va  vazifalari.  Qishloq 

xo’jalik  jarayonlarini  iqtisodiy  ko’rsatkichlarini  tahlil  qilish 

muammolari va vazifalari 



 

Iqtisodiy  masalalarni  yechishda  ishlab  chiqarish  funksiyalari. 

Ishlab  chiqarish  funksiyalari  va  ishlab  chiqarish  xarajatlari 

funksiyalari 



 

Iqtisodiy  matematik  masalani  tuzish  va  optimallik  mezonini 

aniqlash.  Modeldagi  o’zgaruvchilar  va  cheklashlar  ro’yxatini 

aniqlash 



 

Ko’p bosqichli transport masalalarini qo’yib, ularni matematik 

modellarini  tuzish  va  taqsimlash  hamda  potensiallar  usullari 

yordamida yechish  



 

Korrelyasiya  nazariyasini  qishloq  xo’jaligi  jarayonlarini  tahlil 

qilishga qo’llanilishi 



 



Eng  kichik  kvadratlar  usulini  qishloq  xo’jaligi  masalalarini 

yechishga qo’llanilishi 



 



Tenglamar  sistemasini  Jordan-Gauss  almashtirishlar  usuli 

yordamida yechishning uch xil yo’li 



 



Optimallashtirish  masalasi  maqsad  funksiyasini  maksimum  va 



 



minimum  qiymatlarini,  yechimini  va  geometrik  tasvirini  tahlil 

qilish 

Simpleks  usuli  yordamida  iqtisodiy  masalalarni  optimal 

yechimlarini topish 



 



10 

Transport masalasini yopiq modeli haqida tushuncha. Masalani 

ochiq  modeli va uni yopiq  modelga  kiritish  yo’llari.  Masalani 

matritsaviy modelini tuzish 



 

11 

Transport  masalasida  muqobil  yechimni  iqtisodiy  matematik 

tahlili 



 



12 

Fermer  xo’jaligida  mineral  o’g’itlardan  optimal  foydalanish 

masalasi va tarmoqlararo balans modellari 



 



13 

Chorva  mollari  uchun  xo’jalikda  optimal  yem-xashak 

tayyorlash  va  poda  tarkibini  aniqlash  masalasini  iqtisodiy 

matematik modelini tuzish 



 

14 

Chorvachilik  masalalarini  sonli  matritsasini  tuzish  va  amaliy 

dasturlar  majmuidan  foydalanib  kompyuterda  yechish  va 

natijalarni tahlil qilish 



 

15 

Qishloq  xo’jaligida  mashina-traktor  parklaridan  optimal 

foydalanish masalasi 



 



 

jami 

90 

 

   

 

 

 

“Iqtisodchilar  uchun  matematika”  fanini  o’rganuvchi  talabalar  auditoriyada  olgan 

nazariy bilimlarini mustahkamlash va amaliy masalalarni yechishda ko’nikma hosil qilish 

uchun mustaqil ta’lim tizimiga asoslanib, kafedra o’qituvchilari rahbarligida, mustaqil ish 

bajaradilar.  Bunda  ular  qo’shimcha  adabiyotlarni  o’rganib  hamda  internet  saytlaridan 

foydalanib referatlar va ilmiy dokladlar tayyorlaydilar, amaliy mashg‘ulot mavzusiga doir 

uy vazifalarini bajaradilar, ko’rgazmali qurollar va slaydlar tayyorlaydilar. 

Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular bo’yicha talabalar tоmоnidan referatlar 

tayyorlanadi va uning taqdimoti tashqil qilinadi. 

 

 

Fan bo’yicha kurs ishi. Kurs ishi mo’ljallanmagan. 

 

 

IV. Fan bo’yicha talabalar bilimini baholash va  

nazorat qilish me’zonlari  

 

Baxоlash usullari  

Testlar, yozma ishlar, og‘zaki so‘rov. 






 

 

 

 

B

ah

оlash

 m

ez

оn

lari

 

5  (a`lо)  bahо  uchun  talabaning  bilim  darajasi  quyidagilarga 

javоb berishi lоzim: 

Ҳulоsa  va  qarоr  qabul  qilish;Ijоdiy  fikrlay  оlish;Mustaqil  mushоhada 

yurita  оlish;Оlgan  bilimlarini  amalda  qo’llay  оlish;Mоhiyatini 

tushunish;Bilish, aytib berish;Tasavvurga eaga bo’lish; 

“4”  (yaxshi)  bahо  uchun  talabaning  bilim  darajasi  quyidagilarga 

javоb  berishi  lоzim:  Mustaqil  mushоhada  yurita  оlish;Оlgan 

bilimlarini  amalda  qo’llay  оlish;Mоhiyatini  tushunish;Bilish,  aytib 

berish;Tasavvurga eaga bo’lish; 



 “3”  (qоniqarli)  bahо  uchun  talabaning  bilim  darajasi  quyidagilarga 

javоb 


berishi 

lоzim: 


Mоhiyatini 

tushunish;Bilish, 

aytib 

berish;Tasavvurga eaga bo’lish; 



2 “qoniqarsiz” 

talabaning  bilim  darajasi  “2”  (qоniqarsiz)  deb  quyidagi  xоllarda 

bahоlanadi:Aniq  tasavvurga  ega  bo’lmaslik;Javоblarda  xatоliklarga 

yo’l qo’yilganlik;Bilmaslik. 



 

Reyting bahоlash turlari 

maks.vall 

o’tkazish vaqti 

Оraliq nazоrat: 

2,3,4,5 

 

Mustaqil ta`lim tоpshiriqlarini o’z 

vaqtida 

sifatli 


bajarilishi 

va 


o’zlashtirilishi 

1-8-haftalar 



davоmida 

Birinchi оraliq nazоrat yozma-ish  



2,3,4,5 

9-hafta 


Mustaqil  ta`lim  tоpshiriqlarini 

o’z  vaqtida  sifatli  bajarilishi  va 

o’zlashtirilishi 

10-17- haftalar 



davоmida 

Ikkinchi оraliq nazоrat yozma-ish 



2,3,4,5 

18-hafta 



Yakuniy nazоrat 

2,3,4,5 

19- hafta 

yozma-ish 

2,3,4,5 

 

 

IV. Asоsiy va qo’shimcha o’quv adabiyotlar hamda axbоrоt manbaalari 

Asоsiy adabiyotlar. 

1. Blinder S.M.”Guide to essential Math” 2

nd 


edition. Elsevier,USA 2013.  

2. Shodiyev T. va boshqalar. “Iqtisodiy-matematik usullar va modellar”TDIU,2010. 

3. A.R.Xashimov, N.K.Ochilova, M.I.Axmedov, A.I.Sotvoldiyev. Iqtisodiy matematika.2018y  

 

Qo‘shimcha adabiyotlar 

4.Mirziyoev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash, yurt taraqqiyoti va xalq 

faravonligining garovi. “O’zbekiston”NMIU, 2017-47 b 

5.Mirziyoev  Sh.M.  Buyuk  kelajagimizni  mard  va  olijanob  xalqimiz  bilan  birga  quramiz. 

“O’zbekiston” NMIU, 2017-485 b 

6.Mirziyoev  Sh.M.  Tanqidiy  tahlil,  qat’iy  tartib-intizom  va  shaxsiy  javobgarlik  har  bir  rahbar 

faoliyatining kundalik qoidasi bo’lishi kerak. “O’zbekiston” NMIU, 2017-103b 

7.O’zbekiston  respublikasi  prezidentining  2017  yil  7-fevraldagi  “Ozbekiston  respublikasini 

yanada  rivojlantirish  bo’yicha  harakatlar  strategiyasi  to’g’risida”  GIPF-4947-sonli  Farmoni. 

O’zbekiston respublikasi qonun xujjatlari to’plami, 2017y; 6-son, 70-modda 

8.  O’zbekiston  respublikasi  prezidentining  2020  yil  7-maydagi  “Matematika  sohasidagi  ta’lim 

sifatini Oshrish va ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-4708-son 

9. Ozbekiston respublikasi konstitutsiyasi-T O’zbekiston,2014.-46b 

10.FayziyevA.A,Rajabov  B,Rajabova  L.  “Oliy  matematika  ehtimollar  nazariyasi  va  matematik 

statistika” T. “TashDAU”,2014(qo’llanma) 

11.Alesinskaea  T.V.  Uchebnoe  pasobie  po  resheniyu  zadach  po  kursu  “ekonomika-

matematicheskoye metodi i modeli”. Taganrog: TRTU,2008 



12.Berkinov  X,  Berkinova  A.  Iqtisodiy-matematik  usullar  fanidan  masalalarni  yechish 

bo’yicha uslubiy qo’llanma.- T: TDIU,2008 

13. Gataulia A.M. va boshqalar. Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishni rejalashtirishga iqtisodiy-

matematik usullar.T; “Mexnat”, 1990 

14.Gelman V.YA Reshenie matematichiskix zadach sredstvami EXSIL. Praktikum.SPb: Piter, 

2003 

15.Turgunov T. va boshqalar. “Iqtisodiy matematik usullarva modellar” fanidan laboratoriya 



mashg’ulotlari to’plami,T.,ToshDAU,2012 

16.Safayeva 

Q.,Bobojonov 

Sh.Sh.,Ma’murov 

E.,Shomansurova 

F.”Matematik 

programmalashtirish”. Masalalar to’plami. T., “Iqtisod-moliya”,2006. 

17.Safayeva Q. Matematik dasturlash. Darslik.T.,2004 

18.Beknazarova  N.R.,Jumayev  X.N.  Matematik  programmalashtirish  va  optimallashtirish 

usullari.-T.; Iqtisodiyot,2010y 

 

19.T.Shodiyev “Ekonometrika” darslik, O’qituvchi.2009y 



20.EliseevaI.I Finansi statistika,uchebnik 2007g,Moskva 

 

Axborot manbalari 

21.www.gov.uz- O’zbekiston Respublikasi Hukumati portal. 

22.www.Lex.uz-O’zbekiston Respublikasi Qonun xujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi 

23. www.economics.ru-  ekonomika va xayot sayti 

24.www.ved.ru- Tasgqi iqtisodiy ma’lumotlar kompaniyasining sayti 

25.www.ser.uz – Iqtisodiy tadqiqotlar markazi sayti



 

 

Yüklə 458,71 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin