Iqtisodiy tizimlar va doiraviy aylanishlar modeli
Yüklə 0,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1-savol ►
Iqtisodiy taraqqiyotda muhim bosqich hisoblangan tizim bozor iqtisodiyoti tizimidir. Har qanday iqtisodiy tizim bevosita jamiyat va davlat o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlar negizida shakllanadi Iqtisodiy tizimlar va doiraviy aylanishlar modeli .
41
Hukumat tomonidan belgilab qo’yilgan markaziy boshqaruv komiteti resurslardan foydalanish, mahsulotlarni ishlab chiqarish va tarqatish va ishlab chiqarishni tashkillashtirishni amalga oshiradi. Hukumat o’z ko’rsatmalariga binoan ishlab chiqarishga ixtisoslashtirilgan ko’pgina korxonalariga ham egalik qiladi. Markaziy boshqaruv komiteti ishlab chiqarilishi ko’zda tutilgan mahsulotlarni belgilab, huddi shu mahsulotlarni ishlab chiqish uchun qancha resurslar ketishini aniqlab beradi. Kapital va iste’mol tovarlari ishlab chiqarilishi teng taqsimlanadi va iste’mol tovarlari markaziy boshqaruv komitetining uzoq muddatli ishlanmalari asosida moliyalashtiriladi.
Sof rejali iqtisodiyot hukumat egaligidagi mulk resurslari bilan ta’minlash uchun markaziy rejaga tayanadi. Ammo, real hayotda, Sovet Ittifoqi 1992 yilda tanazzulga uchrashidan avval xususiy mulkdorlikka yo’l ochib berib, baz’i bozorlarni birlashtirib yuborgan edi. Rossiya
va Yevropaning ko’p mamlakatlarida olib borilayotgan hozirgi islohotlar o’zlarining rejali iqtisodiyotlarini kapitalistik va
bozorga yo’naltirilgan tizimlarga o’zgartirib yubordi. Xitoy islohotlari hali u darajaga yetmagan, lekin
ular markaziy boshqaruv tizimiga |