İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

1.6 İnsan və informasiya. İnsan informasiya dünyasında yaşayır. O, ətraf aləmi öz 
hiss üzvləri vasitəsilə informasiya alaraq dərk edir. Aldığı informasiyanın 90%-ni görmə 
hissi ilə, 9%-ni eşitmə, 1%-ni digər
2
hiss üzvləri ilə əldə edir. Hiss üzvləri ilə aldığı infor-
masiyanı insan yaddaşında saxlayır. İnsan təfəkkürü (düşüncəsi) beyində gedən 
informasiya emalı prosesi kimi təsəvvür edilir. İnsan təfəkkürü dünyanın informasiya 
modelini yaradır.
2
iybilmə, dadbilmə və lamisə (dəri)

---

7 
İnformasiyanın alınması, saxlanması, emalı və ötürülməsi ilə bağlı proseslərə 
informasiya prosesləri deyilir.
1.7 İnformasiya və cəmiyyət. İnsanlar arasında ünsiyyət informasiya mübadiləsi 
şəklində baş verir. İnformasiya mübadiləsi yazılı, şıfahi və jestlərlə həyata keçirilə bilir. 
İnformasiya dil vasitəsi ilə ötürülür. İnformasiyanın başa düşülməsi üçün dil ümumi 
olmalıdır. Dillərin çoxluğu informasiyanın ötürülməsi imkanlarını genişləndirir və seçim 
imkanlarını artırır. İnsan cəmiyyəti tarixinə, müəyyən mənada, informasiyanın yığılması 
və emalı tarixi kimi baxmaq mümkündür. Dərketmə prosesi informasiyanın alınması, 
saxlanması və emalı proseslərinin məcmusudur. Alınmış informasiya müxtəlif 
daşıyıcılarda (saxlayıcılarda), kitablarda, audio-video kassetlərdə, maqnit və lazer 
disklərində saxlanır.
Kompüterlərin vahid qlobal İnternet şəbəkəsində əlaqələndirilməsi bəşər tarixi 
ərzində yığılıb toplanmış informasiyaya hər bir şəxsin müraciət edə bilməsini mümkün 
etmişdir. 
1.8 İnformasiya prosesləri texnikada. İnformasiya prosesləri təbiətə, insana və 
cəmiyyətə xas olduğu kimi, texnikaya da xasdır. Texniki qurğuların normal fəaliyyəti 
idarəetmə prosesləri ilə bağlıdır ki, bu da mahiyyətcə, informasiyanın alınması, 
caxlanması, emalı və ötürülməsi proseslərinin məcmusundan ibarətdir. Bəzi hallarda 
idarəetmənin əsas ağırlığını insan öz üzərinə götürməli olur. Digər hallarda idarəetmə sırf 
maşının işidir.