İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

1.9 İnformatlaşdırmanın aparat və proqram vasitələri. İnformasiyanı rəqəm forma-
sında kodlaşdıran, emal edən, saxlayan, ötürən xüsusi texniki qurğular, kompüter, printer, 
skaner, modem və s. yaradılmışdır. Bu qurğular informatlaşdırmanın aparat vasitələridir. 
İnformatlaşdırma dedikdə, müxtəlif profilli mütəxəssislərin peşəkar fəaliyyətində, tədrisdə, 
elmi-tədqiqatda, idarəçilikdə, inzibatşılıq fəaliyyətində, məişətdə, asudə vaxtda müasir 
informasiya texnologiyalarının geniş tətbiqi nəzərdə tutulur. 
İnformasiyanı avtomatik emal edən universal vasitə kompüterdir. Kompüter müxtəlif 
təyinatlı, müxtəlif funksiyaların icrasına imkan verən proqramlar vasitəsi ilə idarə olunur. 
Proqram dedikdə, ən ümumi halda, icraçıya aydın olan formada yazılmış xüsusi əməllər 
ardıcıllığından ibarət olan fəaliyyət planı başa düşülür. Xüsusi halda, icraçı dedikdə, 
kompüter nəzərdə tutulur. Kompüter proqramları məcmusuna proqram təminatı və ya 
informatlaşdırmanın proqram vasitələri deyilir.

---

8 
1.10 İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları. Kompüterdə mətn redaktoru-
nun köməyi ilə sənəd hazırlamaq üçün mətn informasiyasının emalı texnologiyasından, 
qrafik redaktordan istifadə etməklə şəklin redaktə edilməsi üçün qrafik informasiyanın 
emalı texnologiyasından, elektron cədvəllərdən istifadə etməklə müxtəlif hesablamaların 
aparılması üçün isə ədədi informasiyanın emalı texnologiyasından istifadə edilir.
İnformasiya modellərini tədqiq edərkən alqoritmlər hazırlamaq və onları proq-
ramlaşdırma dillərində kodlaşdırmaq lazım gəlir ki, bu da əslində proqramlaşdırma 
texnologiyasından istifadə etmək deməkdir.
Lazımi informasiyanın qlobal kompüter şəbəkəsi olan İnternetdə axtarılması və əldə 
edilməsi kommunikasiya texnologiyalarından istifadə edilməsini tələb edir. 
Beləliklə, İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları dedikdə, cəmiyyətdə 
istifadə edilmək üçün informasiyanın yığılması, saxlanması, emal edilməsi və yayılması 
ilə bağlı olan metodlar, qurğular və istehsal prosesləri məcmusu başa düşülür.