İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

 
5.4.4. Visual Basic-də hazırlanmış proqram layihəsinin
qrafik interfeysi və hadisəvi prosedurları 
Qrafik interfeys. Qrafik interfeys işləyən proqram əlavəsi ilə istifadəçi arasında 
dialoq yaratmaq üçündür. Qrafik interfeys yaratmaq üçün əsas instrument ekrana açılan 
formadır (Visual Basic-də Form, VBA-da UzerForm obyektlər sinfi) ki, bu da idarəedici 
elementlərin yerləşdirildiyi pəncərədən ibarətdir. Layihənin qrafik interfeysi bir-neçə 
formanı əhatə edə bilir. 
Qrafik interfeys vizual olaraq elə qurulmuşdur ki, mışın köməyi ilə forma üzərində 
idarəedici elementlərin şəklini çəkmək mümkün olur.
İdarəedici elementlər sinfi (Controls) qrafik interfeysdə müxtəlif cür adlandırılır. 
Belə ki, məsələn, mətn sahəsi (TextBox), metka (Label), siyahılar
98
(ListBox), qrafik 
pəncərələr
99
(PictureBox), əmr düymələri (CommandButton), dəyişdirici açarlar 
(CheckBox), bayraqcıqlar (OptionsButton) və s. 
Forma üzərinə idarəeici elementlərin eyni sinfinə aid olan, lakin fərdi qiymətli 
xassələr nümayiş etdirən bir-neçə nüsxəsi (məsələn, Command1, Command2, Command3 
və s.) yerləşdirilə bilər. 
İdarəedici element dedikdə, qrafik interfeysin elə elementi nəzərdə tutulur ki, o, 
istifadəçi və ya proqram obyektləri tərəfindən yaradılan hadisəyə reaksiya versin. 
Forma və idarəedici elementlər müəyyən xassə, metod və hadisə yığımları ilə 
xarakterizə olunur. Bəzi obyekt sinifləri, xassələr, metodlar və hadisələr aşağıdakı 
cədvəldə verilmişdir: 
Obyekt sinifləri 
Xassələr 
Metodlar 
Hadisələr 
Form (forma) 
Name (Ad) 
Show 
Load (yükləmə) 
98
Adətən verilənlərin daxil edilməsi və çıxarılması üçün istifadə edilir. 
99
Qrafikanın çıxarılması üçün istifadə edilir. 

---

75 
UzerForm (forma) Capiton (Üst yazı) 
Font (Şrift) 
Height 
(Hündürlüyü) 
Width (Eni) 
(Göstərmək) 
Move 
(Yerdəyişmə) 
CommandButton 
(Əmr düymələri) 
Name (Ad) 
Capiton (Üst yazı) 
Font (Şrift) 
Height 
(Hündürlüyü) 
Width (Eni) 
Move 
(Yerdəyişmə) 
Click (Düyməbasma) 
TextBox 
(Mətn 
sahəsi) 
Name (Ad) 
Text (Mətn) 
Font (Şrift) 
Height 
(Hündürlüyü) 
Width (Eni) 
Move 
(Yerdəyişmə) 
DblClick
(İkiqat düyməbasımı)