İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

2.6.5 Haffmen alqoritmi  
Bu üsulda əvvəlcə bütün informasiya oxunur və təkrarlanan elementlər sayılır. Sonra 
bunlar üçün binar ağac qurulur. 
Haffmen alqoritmi ilə sıxmaya misal cədvəldə verilmişdir. 
Fərz edək ki, mətnə daxil olan simvolların təkrarlanması aşağıdakı kimidir:  
Simvol 
A 
B 
C 
D 
E 
F 
Təkrarlanma 
10 
20 
30 
5 
25 
10 
Simvolları təkrarlanma tezliyinin azalması qaydasında çeşidləyək: 
Simvol 
C 
E 
B 
F 
A 
D 
Təkrarlanma 
30 
25 
20 
10 
10 
5 
  
Bu cədvəl əsasında qurulmuş binar ağac aşağıdakı kimidir: 

---

 
23 
 
 Göründüyü kimi, son iki elementi (A və D) birləşdirib təkrarlanma tezliyi 15 (5+10) 
olan bir ―düyün‖ alırıq. Sonra bu düyünü F-lə birləşdirib təkrarlanma tezliyi 25 (15+10) 
olan  yeni  bir  ―düyün‖  alırıq.  Sonra  bu  düyünü  B  ilə  birləşdirib  təkrarlanma  tezliyi  45 
(25+20) olan daha bir ―düyün‖ alırıq. Sonra C və E elementlərini birləşdirib təkrarlanma 
tezliyi 55 (30+25) olan yeni bir ―düyün‖ alırıq. Sonra isə bu düyünləri birləşdirib (45+55) 
binar aşacın kökünü alırıq.  
Bu düyünlərin sol (yuxarı) qanadını 0-la, sağ (aşağı) qanadını 1-lə kodlaşdırırıq. 
Beləliklə: 
C=00 (2 bit) 
E=01 (2 bit) 
B=10 (2 bit) 
F=110 (3 bit) 
A=1101 (4 bit) 
D=1111 (4 bit) kimi kodlar alınır. 
Sıxma zamanı bu simvollar yeni kodları ilə yadda saxlanır və açma zamanı əvvəlki 
kodları bərpa olunur. 
Bundan  əlavə,  hesabi  kodlaşdırma,  Lempel-Ziv-Velç  (LZW)  alqoritmi,  ikipilləli 
kodlaşdırma (Lempel-Ziv alqoritmi) kimi sıxma metodları mövcuddur.  
Hal-hazırda PKPAK, ZİP, LHArc, LHA, ARJ, WinRAR kimi arxivator proqramları 
geniş tətbiq edilir. 
 
C=30 
E=25 
B=20 
F=10 
A=10 
D=5 
1
5 
0 
1 
2
5 
0 
1 
4
5 
0 
1 
5
5 
0 
1 
100 
1 
0 

---

 
24