İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

4.4.2. Mülahizələr cəbri 

---

 
54 
Mülahizələr  cəbri  mürəkkəb  mülahizələrin  məzmununa  varmadan  onların  doğru  və 
ya yalan olduğunu təyin etmək üçün yaradılmışdır. Burada hər bir mülahizəyə bir məntiqi 
dəyişən kimi baxılır.  
Fərz edək ki: 
1
x
=‖İkinin üstünə iki əlavə etdikdə dörd alınır‖ 
2
x
=‖İkinin üstünə iki əlavə etdikdə beş alınır‖ – kimi 2 sadə mülahizə vardır. Doğru 
mülahizə 1, yalan – 0-la qiymətləndirilərsə, onda 
1
x
=1, 
2
x
=0 alarıq. 
Yəni mülahizələr cəbrində istifadə edilən məntiqi dəyişənlər yalnız 2 qiymət (0 və 1) 
ala bilir. Mülahizələr üzərində müəyyən məntiqi əməllər icra etməklə mürəkkəb mülahizə-
nin  doğru  və  ya  yalan  olduğunu  aşkara  çıxarmaq  mümkündür.  Əsas  məntiq  əməlləri: 
―VƏ‖, ―VƏ YA‖, ―DEYİL‖. ―VƏ‖ məntiqi vurma əməli olub, konyunksiya adlanır. ―VƏ 
YA‖ məntiqi toplama əməlidir. Buna dizyunksiya deyilir. ―DEYİL‖ məntiqi inkar əməlidir 
ki, buna da inversiya deyilir.