İsim ve Sıfatlar Tevhidinde Ehl-i Sünnet’in Muhaliflere Cevabı

* İmâm Buhârî:

1- “İman; söz ve ameldir; artar ve eksilir.” el-Câmiu’s-Sahîh (Fethu’l-Bârî, 1/60); Hedy (sh: 516); Tehzîbu’t-Tehzîb (9/43).

2- “Âlimlerden 1000’den fazla kişiden hadis yazdım. Kesinlikle iman; söz ve ameldir, diyenden başkasından hadis yazmadım. İman sözdür, diyenden de hadis yazmadım.” el-Lâlekâî (No: 1597). İbn-i Hacer bu sözü Hedy (sh: 503)’de: “İman; söz ve ameldir, diyenden başkasından hadis yazmadım” lafzıyla zikretmektedir.

3- Muhammed b. Yûsuf b. Matar, Muhammed b. İsmâil el-Buhârî’ye iman hakkında soru sorduğunu ve O’nun bu soruya şöyle cevap verdiğini söylüyor: “İman, içinde hiçbir şüphe barındırmayan söz ve ameldir.” el-Lâlekâî (No: 1598).

4- İmam Buhârî, Sahîh’inin Kitâbu’l-Îmân bölümünde (bk. Fethu’l-Bârî, 1/60-169), imanın söz ve amel olduğunu, artma ve eksilme kabul ettiğini gösteren birçok bâb başlığı kullanmıştır. Bilindiği üzere Buhârî’nin Sahîh’inde kullandığı bâb başlıkları O’nun fıkhını ve görüşlerini ifâde etmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır:

* Duanız İmanınızdır Bâbı (2. Bâb). Bk. Fethu’l-Bârî (1/64).

* İmanın İşleri Bâbı (3. Bâb). Bk. A.g.e. (1/66).

* Kişinin Kendi İçin Sevdiğini Kardeşi İçin Sevmesinin de İmandan Olduğu Bâbı (7. Bâb). Bk. (1/73).

* Peygamber Sevgisinin İmandan Olduğu Bâbı (8. Bâb). Bk. (1/74).

* Ensârı Sevmenin İmanın Alâmeti Olduğu Bâbı (10. Bâb). Bk. (1/80).

* Hayânın İmandan Olduğu Bâbı (16. Bâb). Bk. (1/93).

* İmanın, Amelin Kendisi Olduğunu Söyleyenin Bâbı (18. Bâb). Bk. (1/97).

* Kadir Gecesini İhyâ Etmenin İmandan Olduğu Bâbı (25. Bâb). Bk. (1/113).

* Cihadın İmandan Olduğu Bâbı (26. Bâb). Bk. (1/114).

* Ramazan Ayını Tetavvu’ İbâdetlerle (Gece Namazlarıyla) İhyâ Etmenin İmandan Olduğu Bâbı (27. Bâb). Bk. (1/114).

* Ramazan Orucunu, Sevabını Allah’tan Umarak Tutmanın İmandan Olduğu Bâbı (28. Bâb). Bk. (1/115).

* Namazın İmandan Olduğu Bâbı (30. Bâb). Bk. (1/118).

* İmanın Artması ve Eksilmesi Bâbı (33. Bâb). Bk (1/127).

* Müslümanların Cenazelerinde Hazır Bulunmanın İmandan Olduğu Bâbı (35. Bâb). Bk. (1/133).

* Ganimetin Beşte Birini Vermenin İmandan Olduğu Bâbı (40. Bâb). Bk. (1/157).