İsim ve Sıfatlar Tevhidinde Ehl-i Sünnet’in Muhaliflere Cevabı

8- Sadreddîn Konevî:

“İnsan; HAKK’ın da, zâtın da, sıfatların da, Arş’ın da, Kürsü’nün de, Levh’in de, kalemin de, meleğin de, cinin de, yedi kat göklerin ve gezegenlerinin de, yedi kat yeryüzünün ve içindekilerin de, dünyevî âlemin de, uhrevî âlemin de, varlığın ve kapsadığı her şeyin de, HAKK’ın da, yaratılmışların da, ezeli olup öncesi olmayanın da, sonradan olanında ta kendisidir.” Dr. Bedevî, el-İnsânü’l-Kâmil (sh: 115, Konevî’nin Merâtibu’l-Vücûd adlı el yazması eserinden naklen). Ayrıca bk. Mecmûu’l-Fetâvâ (2/92, 93, 161, 168); Hâzihi Hiye’s-Sûfiyye (sh: 58). Konevî’nin “Vasiyyet-nâme” adlı eserinden öğrendiğimize göre O, ömrünün son yıllarını tasavvuf ve vahdet-i vücûdu bir yana bırakarak Kitap ve Sünnet’e sarılmakla geçirmiştir. Bu kitap Şehid Ali Paşa Kütüphanesi 21810 numarada kayıtlı bulunmaktadır.

9- Tilimsânî:

“Nice zamandır sanırdım ki Leylâ örtüsüne bürünmüş,

Ve örtü, bir bûse kondurmama engeldir.

Nihayet gözüküverince vallahi anladım ki,

Gözlerim O’nun sevgisinden âmâ imiş!”

“O, sırf kadîm bir cevherdir,

Bir takım iğreti kir ve paslar O’na bulaşsa da,

Yemin ederek onlara dedim ki: Ondan, O’nun zâtı dışında,

Onlarsa: ‘Dikkat et, yemininde yalancısın!’ dediler.”

“Dostuna de ki: ‘Aşkından öl ve O’na olan iştiyakından eri’

Giden aklına de ki: ‘Geçip gitme!’

O’nu sende konuşur olarak görünceye kadar sus,

Sonra da, şayet konuşabilecek bir dil bulabilirsen: Konuş!”

“Şüphesiz, şu deniz benim nazarımda birdir,

Dalgaları ve köpükleri birden çok olsa bile.

Sakın aldatmasın seni gördüğün şu sûretler,

Tek olan, sayıların zâtına sirâyet eden Rabb’dır.”

Deniz dalgalardan ibarettir. Onlardan başka bir şey yok.

Her ne kadar çok sayıdaki dalga, denizi parçalara ayırsa bile.”

“Ey beni kınayan! Beni sakındırıyor ve bana emrediyorsun.

Oysa en doğru sakındırıcı ve emredici vecd’dir.

Eğer sana itâat edip vecde karşı gelecek olsam kör olurum.

Ayân-beyândan vehim ve nakillere (nakil yoluyla gelen nasslar) dönmüş olurum.

Eğer hakîkate erersen, beni dâvet ettiğin şeyin aslında

Yasaklanmış olduğunu görürsün, dostum!”

“Seviyorum onu, oysa o kalbimdir. Kendi kalbini benim gibi seven görülmüş müdür?

O, benim gözlerim olduğu için gözlerim onu görmüyor. Uzak oluşu, çok yakın olmasından başka bir şey değildir.”

ve daha pek çok söz: Bk. Mecmûu’l-Fetâvâ (2/81, 82, 169, 259, 260, 291, 372...); (4/103); (8/307, 308).