İŞkur kitap

BOŞLUĞU DOLDURMA

OECD ülkeleri, ekonomik büyüme ve sosyal adalet araçları olarak, yaşam boyu öğrenme ve aktif iş siyasetine önem vermektedirler. Etkili bilgi ve rehberlik sistemleri, bu politikaların uygulanmasını destekleme konusunda esas teşkil eder ve bütün vatandaşların, kariyerlerini yönetmeleri için kendi becerilerini geliştirmesi gerekir. Yine de bu siyaset hedefleri ile, ulusal kariyer rehberlik sistemlerinin kapasitesi arasında büyük boşluklar vardır. Hizmetlere erişim, özellikle yetişkinler için sınırlandırılmıştır. Hizmetler, insanların kariyer yönetim becerilerini geliştirme konusunda genellikle başarısızlığa uğrarlar. Ancak acil kararlara odaklanırlar. Hizmetleri sağlayan kişiler için eğitim ve nitelik sistemleri genelde yetersiz ya da uygun değildir. Kilit bakanlıklar ve risk yöneticileri arasındaki koordinasyon zayıftır. Maliyetler, karlar, müşteri özellikleri ya da sonuçlar hakkında yeterli bilgi bulunmamasından dolayı, politika yapanlar tarafından hizmetlerin uygun bir şekilde verilmesine imkan tanımak hususunda kanıt aşaması yetersizdir. Hizmetlerin tesliminde yetersiz kalınan durumlarda, müşteri ihtiyaçlarının daha esnek yollarla sağlanması, ICT ve diğer maliyet-etkili yöntemler tarafından yapılır.
14 OECD ülkesinde yürütülen bir gözden geçirmeye dayalı olarak bu kitap, kariyer rehberlik hizmetleri ile kamu siyaseti arasındaki boşlukların nasıl giderileceği hususunu inceler. Kitap, siyaset yapıcıları bilgilendirmek için geliştirilmiş ulusal koordinasyon düzenlemeleri ve araştırmalarını yapma, ayrıca veri toplamaya önem verme konusu üzerinde durmaktadır. Ayrıca, uygulama yapanlar için iyileştirilmiş ve daha özele indirgenmiş eğitim programlarının gelişmesi ve hizmetlerin teslimi için de daha uzmanlaşmış kariyer rehberlik organizasyonlarının yapılması fikrini öne sürer.

1¹ Bazı ülkelerde “mesleki rehberlik”, “mesleki danışmanlık”, “kariyer danışmanlığı”, “bilgi, tavsiye ve rehberlik” ve “kariyer geliştirme” gibi terimler, burada da belirtildiği gibi, kariyer rehberliği teriminin içerisinde yer alan faaliyetleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Bu raporda sözü edilen kariyer rehberliği bu faaliyetlerin hepsini içermekte olup, bunlar arasında her hangi bir ayrım yapılmamıştır. 1.1 no.lu kutuda kariyer rehberliği teriminin anlamı daha da genişletilmiştir. 1.2 ve 1.4 no.lu kutularda kariyer rehberliği terimi çerçevesinde yer alan faaliyet türleri konusunda örnekler verilmektedir.

2 Okullarda kariyer rehberliğini ve bunun bir parçasını oluşturan kariyer eğitimi sınıflarını mesleki eğitimden ayırmak önemlidir. Kariyer konusunda karar vermede hazırlık da ayrı bir önem arz etmektedir. Gerekli becerileri ve nitelikleri geliştirmek suretiyle özel bir istihdam sektörü yaratmak için de gerekli önlemler alınmalıdır. Bazı ülkelerde (örneğin, Avustralya ve Kore’de) hem kariyer eğitimi hem de meslek eğitimi birbiriyle karıştırılmış durumdadır. Gerçekten de Avustralya’da okullarda meslek derslerinin geliştirilmesi, kariyer eğitimi programlarına bir miktar maliyet yüklemiştir, ancak kariyer rehberliği uzmanları bu derslerin müfredatlarının hazırlanmasında ve bunların desteklenmesinde önemli roller üstlenmişlerdir.

1 Bu konu Bölüm 9.2.de tekrar ortaya çıkmaktadır. Bu daha yeni teslim modellerinin de kariyer rehberliği hizmetlerinden yararlanacakların kimler olduğu hakkındaki temel bilgilerin toplanması açısından önemi büyüktür.

1 Bu düzenlemeler, Bölüm 1’de bahsedilen ve Bölüm 5’te daha ayrıntılı olarak tanımlanan ulusal telefon yardım hattı (doğrudan öğren ve doğrudan bilgi al) ile takviye edilmiştir.

2 Burada tartışıldığı gibi, işverenler ve sendikalar tarafından sağlanan hizmetlere ilaveten, özel sektörün piyasadan satın alabileceği bir çok kariyer rehberliği hizmetleri vardır. Bunlar normal olarak özel danışmanlar, yönetim danışmanlığı firmaları ve özel iş ve işçi bulma firmaları ve benzeri kuruluşlar tarafından sağlanır. Bunlar, Bölüm 8’de ele alınmıştır.

1 1. Esas olarak Law ve Watts(1997) tarafından geliştirilen aşağıdaki sınıflandırma, Offer (1997) tarafından kariyer rehberliği alanında Avrupa ICT esaslı kaynakları sınıflandırmak için uyarlandı.

1. 
   1Bu iki bağlamın dışında- örneğin topluluk sektöründe veya yüksek eğitimde- eğitim ve nitelik ayarlamaları ve bunların meslek rollerinin düzenlenmesi ile kesiştikleri yollar daha da çeşitlidir ve karşılıklı olarak sistematik bir şekilde özetlenmeleri daha zordur. Kariyer rehberliğini, Bölüm 3’te açıklanan yollarla, öğretim programı aracılığıyla veren öğretmenlerin durumunda belirli kariyer rehberliği eğitim ayarlamaları ve nitelik gereklilikleri (öğretmen sıfatıyla genel eğitimlerinin dışında olan) okullarda ve okullar için kişisel kariyer rehberliği sunan personel açısından burada belirtilenlerden çoğunlukla daha da zayıftır.
   

2 Fakat burada da abartılmış nitelik seviyeleri ile ilgili olan tehlikeler vardır, örneğin yüksek lisans ve doktora derecesinde mezuniyet sonrası nitelik talep etmek.

3 Birleşik Krallık İstihdam Ulusal Eğitim Organizasyonunun mesleki standartları sadece rehberlik rollerini kapsamakla kalmayıp tavsiye, danışmanlık ve psikoterapi alanlarını da içermesine rağmen bir diğer örnektir.

4 Yeniden gözden geçirme, okullardaki uzman kariyer rehberliği çalışmasındaki deneyimin, yönetim rollerine rota olabileceği örneklerini ortaya koymuştur. Bu, muhtemelen iş için gerekli olan kişiler arası becerilere ilaveten geliştirilen tam okul kavramına bakış açısına ve irtibat topluluğu becerilerine bağlıdır.

1. 
   1Bazı servisler öğrenci ücretlerinin kariyer rehberliği servislerinin maliyetlerinin tamamını veya bir kısmını karşıladığı özel okullar veya kolejlerdeki öğrencilerin durumunda olduğu gibi, bireyler tarafından dolaylı olarak tamamen veya kısmen finanse edilmektedir.
   

2. 
   2Bireylerin veya işverenlerin işçi ve işveren odasına yaptıkları katkıların, bu kuruluşlar tarafından sağlanan servislerin maliyetine katkıda bulunduğu Avusturya’da benzer bir örnek bulunabilir.
   

3. 
   3Kanada’ da federal hükümet tarafından sözleşme dışı bırakılan servislerde maaşlar yaklaşık %10 daha azdır ve devlet memurları arasında %25 olan istihdamla ilgili masraflar maaşın ek %12’si miktarındadır.
   

4 Bununla birlikte, web bazlı servisler her geçen gün daha çok bir “kayıp lideri” olarak “rehberlik” veya “kariyer danışmanlığı” sağlamaya yönelik duruma gelmektedir (Offer ve arkadaşları, 2001).

5 1998 yılından önce mevcut olan bazı özel servisler: 1991 yılında Avrupa Adalet Mahkemesi tarafından yapılan bir yargılamada, servisin iş değiştirme hizmetlerinin özel insan kaynakları danışmanları tarafından üst düzey yöneticilerin ve müdürlerin iş değiştirmesini kısıtladığı konusunda bir karar vermişti.

6 Bölüm 1 ve 2'de ana hatları belirtilen kariyer rehberliği ile ilişkili olan büyük sosyal yardımlar, bu gibi hizmetlerin daha kolay karşılanması amacıyla bireysel katkılara ilaveten, yine bu tür hizmetlere yapılan bazı devlet destekleri için bir kasa oluşturmaktadır. Kariyer bilgisinde hem kamu hem de özel tedarikçilerin elde edebildikleri kamu yatırımı, bu tür desteğin bir örneğidir.

1 Self servisin ve ICT-tabanlı tekniklerin genişlemesi, hizmetlerin sabit hizmet yerlerinde yüz yüze görüşmeyle sağlandığında, bu tipteki verilerin toplanmasında daha önce bulunmayan bir çok problemi de beraberinde getirir. Bu yeni tip hizmet teslimiyle hizmet yöneticilerinin, müşterilerinin kim olduğunu bilmesi çok zordur. Bir dizi hizmet tipinin kullanımıyla ilgili topluma dayalı araştırmalar, örneğin iş gücü araştırmalarına bağlı bir modül olarak, bu konuya yönelmek için başvurulan bir yoldur. Bazı yerlerde odak gruplar için başkaca yöntemler de kullanılabilir

2 Detaylar www.blueprint4life.ca adresinden edinilebilir

1 Yaygın olarak, kariyer rehberliği sitemlerinin üç seviyeden geçtiği düşünülebilir: bilginin sağlanması üzerinde baskın olarak odaklanan yaklaşım; teşhiste bulunma ve tavsiye verme üzerinde odaklanan bir yaklaşım, bir şekilde kişi en uygun meslek ya da ders ile eşleştirilebilir; ve kariyer yönetimi ve meslek edinme becerilerinin gelişimi üzerinde önemle duran bir yaklaşım. Ülkeler, kariyer rehberliği sistemlerinde bu üç seviyeden her birinin kullanım alanları açısından farklılık gösteririler.

2 Bir çok ülkedeki kariyer bilgisi için bir pazar varlığı, kişilerin bilgilendirilmiş karar alımının temeli olarak bilgiye ulaşmaları değerini güçlendirmektedir. Bölüm 5te sunulan kanıtlar sadece bir grup azınlığın yoğun bireysel kariyer rehberliğine ihtiyaç duyduklarını göstermektedir

3 Bu tip modeller örnek olarak, Avustralya’daki okullarda (Queensland), Kanada’daki bir çok okulda, İrlanda’daki üst düzey orta öğretim okullarında, Norveç’teki okullarda ve Çek Cumhuriyeti, Lüksemburg ve İspanya’daki uzman psiko-pedagojik servislerde bulunmaktadır.

4 Bununla birlikte bu risk, Bölüm 4’te ana hatları çizilen kamu iş servisleri içerisindeki kariyer rehberliğine getirilecek daha geniş yaklaşım tipleri için çok önemli bir ilgi uyandırmayabilir.

5 Gelişim gözden geçirim işlemleri, iş piyasası temelli kariyer rehberliği için bir başka kullanımdır. Sistematik ve düzenli olma ve uzun dönem planlama üzerinde odaklanma avantajına sahiptiler. Bununla birlikte, eğer bunlar iş verenlerin övüldüğü sistemlerin bir parçasıysa, bir tercih meselesinden çok işçi üzerinde dışardan uygulanan haksız bir talep olarak yer alırlar.

1 Finlandiya hariç olmak üzere.Burada temel eğitim sektörlerindeki ve devlet iş ve işçi bulma kurumundaki kariyer rehberliği ana gözden geçirimleri, OECD gözden geçirimi olarak aynı zamanda yürütülmüş ve bu gözden geçirimler tamamlanmadan önce ulusal bir ziyarette bulunulması erken görülmüştür.

2 Profesör Watts, gözden geçirim sürecinde çalışmak için OECD sekreterliğine danışman olarak katılmadan önce raporunu tamamlamıştır.

3 Profesör Watts, gözden geçirim sürecinde çalışmak için OECD sekreterliğine danışman olarak katılmadan önce raporunu tamamlamıştır.

4 Bulgaristan, Kıbrıs, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya tarafından anketler tamamlandı.

5 Şili, Filipinler, Polonya, Romanya, Rusya, Güney Afrika ve Türkiye.