Tekke ve zaviyeler tasavvufun mekânsal formunu oluşturur.
Tarikat mensuplarının barındıkları, bir şeyhin gözetiminde manevî eğitim yöntemlerinin icra edildiği bu kurumlar için zâviye, hankâh, âsitane, ribât ve dergâh gibi isimler de kullanılmıştır.
GÖREVLERİ İlmi ve manevi faaliyetler; Bir kısım tekke vakfiyelerinde, tekke şeyhinin aynı zamanda müderris olmasının şart koşulması; bize medrese görevini de ifâ eden tekkelerin varlığını göstermektedir.
Aşevi faaliyetleri; Tekkeler sosyal yardım işlevi görmüştür. Fakir ve muhtaçlar için bir sığınma yeridir. Her gün yemekler ve belirli zamanlarda lokmalar ve aşureler pişirilip ihtiyaç sahiplerine dağıtılmaktadır.
Sınır boylarında güvenliği sağlayacak kurumlar olarak faaliyet göstermişlerdir.
İslam fethiyle birlikte üç kıtada faaliyet gösteren tekkeler, çoğu zaman müstakil bir kurum halinde hizmet verirken bazen birçok kurumu barındıran küllîyelerden de oluşabilmektedir. Bunlar kendi içinde psikolojik, pedagojik ve tıbbi sorunlara kadar geniş bir hizmet ağına sahip olmuşlardır. Hastanesi, spor okulu, dinlenme kampı, güzel sanatlar akademisi, edebiyat ve fikir ocağı, moral kaynağı olma görevler de icra etmişlerdir.
Kadın sığınma evi ve huzurevi görevi gören kurumlardır.
İçinde bulundukları toplumun ihtiyaçlarını gidermedeki rollerine göre halktan teveccüh görmüş, vakıflarla desteklenmiştir.
Yerleşim yeri arayan göçebelere konaklama merkezi olarak hizmet sağlamışlardır.