İslam'da mükemmel insan

12. Bölüm

SOSYALİZM OKULUNUN GÖRÜŞÜNÜN İNCELENMESİ VE TENKİDİ

“Hamd, bütün varlıkları yaratan alemlerin Rabb’ı Allah’a mahsustur. Dua ve selam Allah’ın kulu, resulü, habibi, (günah ve kirlerden) arındırılmış, Allah’ın sırrını koruyan, O’nun elçiliğini tebliğ eden efendimiz, Peygamberimiz, Ebu’l Kasım Muhammed’e ve Onun (günahlardan) arındırılmış temiz ve güzel yakınlarına olsun.”

“De ki: Ey kitap ehli! Aramızda ortaklaşa(ölçü ve adil dengeyi sağlayacak) bir kelimeye gelin; (o da): Allah’tan başkasına kulluk etmememiz, hiçbir şeyi O’na ortak koşmamamız ve Allah’ı bırakıp bir kısmımızın bir kısmımızı RABB edinmememizdir.”¹⁵⁵

İnsan-ı kâmil konusundaki okullardan biri de Sosyalizm Mektebidir. Bu okulda insanlığın kemâli ve (kusuru) eksikliği iki şeyde özetlenebilir: Kusur, insanın kişisel istikametlere yönelmesi; kemal ise, toplumsal hedeflere yönelmesidir. Bu, insanın “ben” hissi oldukça kusurlu olacağı ve ancak “ben” ortadan kaldırdığı zaman kâmil olacağı anlamına gelmektedir; fakat bu, irfan okulundeki “ben”in yok edilmesiyle aynı manada değildir,

Arifler “ben”in, “O” için yok edilmesini istemektedirler. Yani, birinci tekil şahıs zamiri olan “ben”, üçüncü tekil şahıs zamiri “O” dan maksatları Allah’tır; “Ben”in “O”dan yok olması, insanın Allah’da yok olması demektir.

Bu okul, “Ben”in kırılması ve yıkılmasına taraftar olması bakımında Arifler mektebiyle benzerdir. Ama bu bezerlik “O”nun ortaya çıkması için değildir, belki sadece “Ben” zamirinin ortadan kaldırılması bakımındandır. Çünkü sosyalizm okulunda “Ben”, “Biz”in ortaya çıkması için yok edilir. Onlara göre insan-ı kâmil, arif olan bir insan değildir; insan-ı kâmil kendi “ben”ini toplumda yok eden bir insandır. O öyle bir insandır ki “Ben”i hiç hissetmez, hep “Biz”i hisseder.

Başka okulların çoğu bu görüşü kabul etmişler, hatta “Ben”i “O”nun ortaya çıkması için yok eden okullar bile. “Biz”in ortaya çıkmasına karşı çıkmamışlar ve “Ben”in “Biz”e dönüşmesini himaye etmişlerdir.