İslami yazmalarin tariHÇESİ 1- yazmalarin doğUŞu ve geliŞmesi

4. DEPOLAR:

Yazma eserlerin temiz, havadar, güneş ışınlarından uzak, rutubetsiz yerlerde saklanması gerekir. Kitap depolarında yangından korunma konusunda gerekli önlemler alınmalı, elektrik donanımları dikkatli yapılmalı, sigorta ve şartelleri ayrı olmalı ve akşamları kapatılmalıdır. Zaman zaman kontrol edilmesi gereken elektrik tesisatına ekler yaparak, kondonlarla cereyan nakledilmesi son derece tehlikelidir.

Depolar, yağışlı ve rutubetli olmayan açık ve kuru havalarda pencereler açılarak sık sık havalandırılmalıdır. Kitapların ve özellikle Arap harfli basmalar ve yazmaların bulunduğu depoların rutubet ve sıcaklık derecelerinin kitap sağlığı bakımından elverişli olması gerekir. Ortalama olarak ısının 18-20 °C, nemin % 50-60 arasında olması gerekir.

Depolarda güneş ışınlarının kitaplara doğrudan gelmesi sakıncalıdır. Kitap depolarının temizliği, sorumlu memurun kontrolu altında çok dikkatle ve kitaplara zarar vermeyecek bir şekilde yapılmalıdır. Son yıllarda kitap depolarında, ahşap raflar yerine metal raflar tercih edilmekte ve kullanılmaktadır. Bu raflar daha az toz tutmakta, kolay temizlenmekte ve böceklerin üremesine engel olmaktadırlar. Kitap böcekleri, havasız, tozlu ve rutubetli yerlerde bulunan yazmalarda üreyip çoğaldıkları için kitap temizliğine çok önem verilmesi, kitapların her yıl yerlerinden çıkarılarak havadar ve güneşsiz yerlerde dikkatle temizlenmesi gerekir.

Kitaplar raflara ne çok sıkışık ne de bol olarak yerleştirilmeli ve üst üste de konulmamalıdır. Kitaplar raflara dik olarak, sırtı dışarı gelerek yan yana rahatça alınıp koyulabilecek şekilde yerleştirilmelidir. Ayrıca kitapların rafın ön kenarına da yerleştirilmeleri de önde toz birikimini önleyeceğinden ve arka tarafta kalan boşluktan havalanmaları sağlanacağından daha faydalıdır.

Yazma eserler temizlenirken onarıma muhtaç olan kitaplar seçilmeli, tezhip, minyatür bulunan sayfalar arasına ince pelür kâğıdı konulmalıdır. Temizlik sırasında böcekli kitaplara rastlanırsa, bunlar temizlendikten sonra bir süre ayrı bir yerde saklanıp kontrol edilmeli ve temizlendiğinden emin olduktan sonra esas yerine konulmalıdır.

Yazma eserlere damga (Kütüphane adı kaşesi ile kitap kayıt damgası) basarken çok dikkat etmeli, ön ve arka sayfasında yazı, tezhip veya minyatür bulunan sayfalara damga basılmamalıdır. Çünkü damganın mürekkebi zamanla yazıyı, tezhibi ve minyatürü bozar.

V. BÖLÜM

YAZMA ESER UZMANI VE ARAŞTIRMACILAR

1.YAZMA ESER UZMANI:

El yazması eserler en önemli kültür varlıklarımız olup, bunları kütüphaneye veya bulundurulacakları Müzeye, kuruma girişinden itibaren inceleyerek değerlendiren, katalog fişini düzenleyen, katalog künyelerini basıma hazırlayan, araştırmacıya sunan ve bilim dünyasına tanıtan uzman elemanlardır. El yazma eser uzmanı, mutlaka bu eserlerin yazılı olduğu dilleri okuyup yazabilen, bunun yanında çeşitli el yazmalarının tekniğini bilen deneyimli bir kişi olmalıdır. Üniversitelerin Arapça, Farsça Dil Edebiyatları ile bu dilleri yardımcı ders olarak alan, ayrıca Osmanlıca eğitim almış Tarih, Edebiyat bölümleri mezunu olmaları gerekmektedir. Üniversitelerin Kütüphanecilik bölümlerinden mezun olanlar, yazmaların dillerini okuyup yazamadıkları için Yazma eser uzmanı olarak tanımlanamazlar.

2.ARAŞTIRMACININ YAZMA ESER KULLANIMI:

Asıl olan, yazma eserin mikrofilminin önceden çekilmesi, isteyen araştırmacıya da bu mikrofilmin istenen sayfalarından kâğıt üzerine kopya verilmesidir.

Yazmalar kullanıcının hizmetine sunulurken ya da, araştırmacı tarafından incelenirken aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir: