İŞletme biLGİSİ

İŞLETME BİLGİSİ

• İŞLETME BİLGİSİ

İŞLETMELERİN ÖZELLİKLERİ

• İŞLETMELERİN ÖZELLİKLERİ

İşletme nedir?

• İşletme nedir?

• Üretim faktörlerini uyumlu bir şekilde bir araya getirip, ihtiyaç duyulan ekonomik mal veya hizmetleri üreterek veya pazarlayarak fayda yaratmak, dolayısıyla kar elde etmek amacıyla faaliyette bulunan kuruluşlara “işletme” denir.

İhtiyaçları karşılamak için faaliyette bulunan, piyasası olan ve söz konusu piyasadan gelir sağlayan işletmelere “teşebbüs” denir.

• İhtiyaçları karşılamak için faaliyette bulunan, piyasası olan ve söz konusu piyasadan gelir sağlayan işletmelere “teşebbüs” denir.

• Diğer bir tanım ise şu şekilde yapılabilir:

• Piyasada mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bağımsız karar verebilen ve ekonomik bakımdan bir bütün teşkil eden birimlere teşebbüs denir.

Belirli bir mal veya hizmeti üretmek, üretip pazarlamak veya yalnızca pazarlamak için sermayesini üretime yönlendiren, böylece kar veya zarar riskini göze alan kişi veya kişilere “müteşebbis” denir.

• Belirli bir mal veya hizmeti üretmek, üretip pazarlamak veya yalnızca pazarlamak için sermayesini üretime yönlendiren, böylece kar veya zarar riskini göze alan kişi veya kişilere “müteşebbis” denir.

Var olan işletmenin amacına uygun olarak, faaliyetlerini yerine getirmesinden sorumlu olan kişiye “yönetici” denir.

• Var olan işletmenin amacına uygun olarak, faaliyetlerini yerine getirmesinden sorumlu olan kişiye “yönetici” denir.

• Başka bir deyişle; kar ve riski başkalarına ait olmak üzere, mal veya hizmet üretimini yöneten kişiye “yönetici” denir.

İşletmelerin genel ve özel olmak üzere iki amacı vardır.

• İşletmelerin genel ve özel olmak üzere iki amacı vardır.

• İşletmenin genel amaçları:

• Kar etmek,

• Topluma hizmet etmek,

• İşletmenin devamını sağlamak.

Kaliteli ve ucuz mal satmak,

• Kaliteli ve ucuz mal satmak,

• İşletmede çalışanlara iyi ücret ödemek,

• Topluma hizmet etmek,

• İşletmede çalışmayı ve istihdamın devamını sağlamak.

İşletmeler genel olarak üçe ayrılır:

• İşletmeler genel olarak üçe ayrılır:

• Tüketim biçimine göre işletmeler,

• Ürettikleri mal ve hizmetin çeşidine göre işletmeler,

• Üretim araçlarının mülkiyetine göre işletmeler.

En son tüketiciye mal üreten işletmeler: Yiyecek ve giyecek maddeleri gibi bireyler tarafından doğrudan tüketilen malları üreten işletmelerdir.

• En son tüketiciye mal üreten işletmeler: Yiyecek ve giyecek maddeleri gibi bireyler tarafından doğrudan tüketilen malları üreten işletmelerdir.

Başka işletmelerin üretimi için mal üreten işletmeler:

• Başka işletmelerin üretimi için mal üreten işletmeler:

• İşletmelerin ürettikleri mallar her zaman doğrudan tüketime sunulmaz. Bazı mallar, başka malların üretiminde kullanılır.

• Konfeksiyon atölyeleri için kumaş üreten işletmeler bu tür işletmelere örnek olarak gösterilebilir.

Dayanıksız mallar üreten işletmeler: Kısa sürede tükenebilen malları üreten işletmelerdir. (Kalem, kibrit, ekmek, bisküvi, vb.)

• Dayanıksız mallar üreten işletmeler: Kısa sürede tükenebilen malları üreten işletmelerdir. (Kalem, kibrit, ekmek, bisküvi, vb.)

• Dayanıklı mallar üreten işletmeler: Uzun süreli kullanım için mal üreten işletmelerdir. (Buzdolabı, çamaşır makinesi, otomobil, televizyon vb.)

Kamu İşletmeleri: Mülkiyeti devlette olan, bakanlıklar ve belediyeler gibi devlet kuruluşları tarafından işletilen işletmelerdir.

• Kamu İşletmeleri: Mülkiyeti devlette olan, bakanlıklar ve belediyeler gibi devlet kuruluşları tarafından işletilen işletmelerdir.

• Kamu işletmelerinin üç özelliği vardır.

• Sermayelerinin devlete ait olması,

• Özel yasalarla kurulup özel hukuk kurallarına göre işletilmesi,

• Sermayeye göre kamu idaresine doğrudan veya dolaylı olarak bağlı olması.

Belirli bir toplumsal yarar nedeniyle sınırlandırılmış kâr elde etmek.

• Belirli bir toplumsal yarar nedeniyle sınırlandırılmış kâr elde etmek.

• Fiyatları olabildiğince düşük tutmak.

• Ülkenin refah seviyesini artırmak.

• Tekelleri önlemek.

• Özel sektörün yetersiz olduğu alanlarda işletmeler kurmak.

• Yeterli ve etkin alt yapılar oluşturmak.

• Varolan ulusal kaynakların etkin kullanımını sağlamak.

• Hızlı sermaye sağlayarak yeni yatırımlar yapmak.

Özel İşletmeler: Sermayesinin tamamı özel kişilere veya kurumlara ait olan işletmelerdir.

• Özel İşletmeler: Sermayesinin tamamı özel kişilere veya kurumlara ait olan işletmelerdir.

• Özel işletmeler ikiye ayrılır:

• Tek sahipli işletmeler (Şahıs işletmeleri),

• Çok sahipli işletmeler (Sermaye şirketleri).

Şahıs işletmelerinde işletmenin sahibi ve yöneticisi aynı kişidir, dolayısıyla üretim faktörleri tek bir kişide toplanır.

• Şahıs işletmelerinde işletmenin sahibi ve yöneticisi aynı kişidir, dolayısıyla üretim faktörleri tek bir kişide toplanır.

• İşletmenin sahibi, işletme faaliyetlerine ilişkin kararları alır, uygular ve denetler.

• Bütün risklere işletme sahibi tek başına katlanır.

• Şahıs işletmeleri fazla büyüyemezler.

• Borçlara karşı sorumlulukları sınırsızdır.

• Amaçlarına ulaşamıyorlarsa kısa sürede kapanabilirler.

Sermaye şirketlerinde ortakların sorumlulukları şirkete koydukları sermaye ile sınırlıdır.

• Sermaye şirketlerinde ortakların sorumlulukları şirkete koydukları sermaye ile sınırlıdır.

• Sermaye şirketlerine çok sayıda kişi katılabilir. Şirketin yönetimi genellikle uzman kişilere bırakılır.

• Sermaye şirketleri daha uzun ömürlü olabilir.

• Yönetim belli bir sisteme bağlıdır.

• Büyüme yeteneği sonsuzdur.

• Ortaklık kolaylıkla devredilebilir.

Kuruluş işlemleri karmaşıktır ve uzun zaman alır.

• Kuruluş işlemleri karmaşıktır ve uzun zaman alır.

• Ortak sayısının çokluğu nedeniyle karar vermek ve uygulamak daha fazla zaman alır.

• Daha çok çalışan olduğu için koordinasyon güçtür.

Karma işletmeler: Karma işletmeler kamu temsilcisi kişiler ile özel kişilerin birlikte kurdukları işletmelerdir. Karma işletmeye örnek olarak İş Bankası gösterilebilir.

• Karma işletmeler: Karma işletmeler kamu temsilcisi kişiler ile özel kişilerin birlikte kurdukları işletmelerdir. Karma işletmeye örnek olarak İş Bankası gösterilebilir.

• Bu tür işletmelerde sermayenin büyük payı kimin elinde ise kararlar genellikle o kesimin eğilimleri yönünde alınır.

• Türkiye’de ekonomik faaliyetlerde hem devletin, hem de özel sektörün önemli payları vardır. Bu nedenle ekonomimiz karma ekonomidir.

İşletme kurmanın pek çok nedeni vardır. Ancak en önemlileri şunlardır:

• İşletme kurmanın pek çok nedeni vardır. Ancak en önemlileri şunlardır:

• Kar elde etme, kazanç sağlama,

• Sosyal saygınlık kazanma,

• Topluma hizmet etme,

• Miras ve benzeri nedenler ile elde edilen kazançların değerlendirilmesi,

• Bağımsız bir iş kurma isteği,

• Başka bir iş yapma imkanının olmaması, vb.

İşletmelerin ilk kuruluş aşamasında pek çok problemle karşılaşılmaktadır. Bu problemler, kurulmak istenilen işletmenin türüne ve büyüklüğüne göre farklılık göstermektedir.

• İşletmelerin ilk kuruluş aşamasında pek çok problemle karşılaşılmaktadır. Bu problemler, kurulmak istenilen işletmenin türüne ve büyüklüğüne göre farklılık göstermektedir.

• Ancak bir işletme kurulmadan önce ciddi olarak araştırılması gereken konular genel olarak üç ana başlık altında toplanır:

• Talep,

• Uygunluk,

• Rekabet durumu.

Bir işletmenin kuruluş aşamasından önce, girilmek istenen pazar veya pazarlardaki talep durumunun incelemesi ve aşağıdaki sorulara cevap araması gerekmektedir.

• Bir işletmenin kuruluş aşamasından önce, girilmek istenen pazar veya pazarlardaki talep durumunun incelemesi ve aşağıdaki sorulara cevap araması gerekmektedir.

• İnsanların istek ve ihtiyaçları nelerdir?

• Mevcut talep ne yöndedir?

• İş kısa vadeli mi, uzun vadeli olacaktır?

• Üretimi düşünülen mal; kolay üretilen, pazarlanabilen, kar getiren, fiyatı uygun olan bir mal mıdır?

• Malın kalite, maliyet ve pazarlama fonksiyonu nedir?

Uygun üretim veya hizmet ortamı mevcut mudur?

• Uygun üretim veya hizmet ortamı mevcut mudur?

• İşi yürütebilecek yeterlilikte eleman var mıdır?

• İşi yürütebilecek yeterlilikte makine ve teçhizat var mıdır?

• Eğer bunlar ve bunlara benzer sorulara verilen cevaplar olumlu ise, işletme kurmak için birinci aşamada problem yok demektir.

Bir işletmenin kuruluş aşamasından önce, üretilecek mal veya hizmet ile ilgili aşağıdaki sorulara cevap aranmalıdır.

• Bir işletmenin kuruluş aşamasından önce, üretilecek mal veya hizmet ile ilgili aşağıdaki sorulara cevap aranmalıdır.

• Beklenen karı elde edebilmek için maliyetler yeterince düşük olabilecek mi?

• Belirlenen fiyattan alıcı bulunabilecek mi?

• Üretilen mal veya hizmet, girilen pazardaki tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarını tam olarak karşılayabilecek mi, vb.

Girilmek istenilen pazar veya pazarlardaki rakipler ile ilgili olarak aşağıdaki benzer sorulara cevaplar aranmalıdır.

• Girilmek istenilen pazar veya pazarlardaki rakipler ile ilgili olarak aşağıdaki benzer sorulara cevaplar aranmalıdır.

• Üretilen mal veya hizmet, rakipleri ile rekabet edebilecek midir? Üstün yönleri, zayıf yönleri nelerdir?

• Pazara girmek için nasıl bir pazarlama tekniği daha etkili olacaktır?

• Üretim maliyeti düşük mü, yüksek mi olacaktır?

Bunların dışında işgücü, hammadde, mevcut pazarlara ulaşım, çalışma sermayesi gibi diğer ihtiyaçların kolayca bulunup bulunamayacağı konuları da göz önünde tutulmalı, araştırma yapılmalı, çözüm üretilmesi gereken problemlerdir.

• Bunların dışında işgücü, hammadde, mevcut pazarlara ulaşım, çalışma sermayesi gibi diğer ihtiyaçların kolayca bulunup bulunamayacağı konuları da göz önünde tutulmalı, araştırma yapılmalı, çözüm üretilmesi gereken problemlerdir.

İşletme kurma aşamasında, girişimci açısından en önemli konu kuruluş yerinin seçimidir.

• İşletme kurma aşamasında, girişimci açısından en önemli konu kuruluş yerinin seçimidir.

• Kuruluş yeri, işletmenin faaliyet alanı olduğu için maliyet masraflarının en düşük olmasını sağlayan yer olmalıdır.

• Kuruluş yeri kararı verilirken, araştırma yapılmalı, işletmenin çalışma konusu, büyüklüğü, diğer ekonomik ve teknik faktörler dikkate alınmalıdır.

İşletme bakımından en uygun yer; üretim elemanlarını en düşük maliyetlerle birleştirebilen, en ucuz üretimi sağlayan, üretilen malları tüketim bölgesine en düşük maliyetle ulaştırma imkanı olan yerdir.

• İşletme bakımından en uygun yer; üretim elemanlarını en düşük maliyetlerle birleştirebilen, en ucuz üretimi sağlayan, üretilen malları tüketim bölgesine en düşük maliyetle ulaştırma imkanı olan yerdir.

İşletmenin kuruluş yeri seçilirken yapılan çalışmalarda dikkate alınacak faktörler genel olarak şunlardır:

• İşletmenin kuruluş yeri seçilirken yapılan çalışmalarda dikkate alınacak faktörler genel olarak şunlardır:

• Ekonomik faktörler,

• Doğal faktörler,

• Sosyal faktörler,

• Psikolojik faktörler,

• Fizyolojik faktörler,

• Politik faktörler.

Hammaddeye uzaklık,

• Hammaddeye uzaklık,

• Hammaddenin taşınma süresi,

• Üretilen ürünün taşınma maliyetleri,

• Hedef seçilen pazar veya pazarlara uzaklık,

• Enerji temini,

• İş gücü,

• Arazi ve inşaat masrafları, vb konular ekonomik faktörler olarak değerlendirilir.

İşletmenin yapacağı üretimin konusu, bölgenin iklimi, nem oranı, sıcaklığı gibi şartlara uygun olmalıdır.

• İşletmenin yapacağı üretimin konusu, bölgenin iklimi, nem oranı, sıcaklığı gibi şartlara uygun olmalıdır.

• İşletme yerinin deprem, sel ve su baskını gibi doğal afetlere karşı konumu dikkate alınmalıdır.

• Ham madde temini ve ürünlerin hedef pazarlara taşınması aşamasında, mevsimsel şartların olumsuz etkisi dikkate alınmalıdır.

Sosyal ve kültürel ihtiyaçları karşılayan kuruluşların, söz konusu kuruluş yerine yakın olmasıdır, işletmede çalışacak personelin iş verimini artırmak için önemli rol oynar.

• Sosyal ve kültürel ihtiyaçları karşılayan kuruluşların, söz konusu kuruluş yerine yakın olmasıdır, işletmede çalışacak personelin iş verimini artırmak için önemli rol oynar.

• Bunun dışında işletmenin söz konusu çevrede kirlilik (hava, su, gürültü vs.) yapabileceği düşüncesi ile toplumun tepki gösterebilir.

• Ayrıca, sayılan nedenlerle devlet kurumları ve belediyeler tarafından bazı kısıtlamalar da getirilebilir.

Bunlar kuruluş yeri için daha ekonomik yer varken ekonomik olmayan yerin seçilmesini gerekli kılan faktörlerdir.

• Bunlar kuruluş yeri için daha ekonomik yer varken ekonomik olmayan yerin seçilmesini gerekli kılan faktörlerdir.

• Örnek: İşletmeler, genel olarak insanlara yakın bölgelere kurulur. Bu psikolojik bir faktördür. Başka bir bölgede ise taşıma imkanları kısıtlı olmasına rağmen, devlet o bölgede kurulan işletmelere teşvik veya vergi iadesi uygulamaktadır. Bu da politik bir tercihtir.

YÖNETME TEKNİKLERİ

• YÖNETME TEKNİKLERİ

Yönetme nedir? Belirlenen amaçlara ulaşabilmek için;

• Yönetme nedir? Belirlenen amaçlara ulaşabilmek için;

• İşgücünü,

• Parasal kaynakları,

• Donanımı,

• Demirbaşları,

• Ham maddeleri ve zamanı,

• Uyumlu, verimli ve etkin bir şekilde kullanıp, kararlar alma ve uygulanmasını sağlama süreçlerinin toplamına “yönetme” denir.

Plan; Bir işi, bir faaliyeti yaparken izlenen yoldur.

• Plan; Bir işi, bir faaliyeti yaparken izlenen yoldur.

• Planlama; amaçların belirlenmesi ve bunlara ulaşmayı sağlayacak araçların seçimidir.

• Planlama yapılırken, önce amaca ulaşmak için yapılacak işler belirlenir. Daha sonra, yapılacak her bir iş için gereken zaman ve bu işlerin kimler tarafından yapılacağı belirlenir.

Kısaca planlamada;

• Kısaca planlamada;

• Neyin,

• Niçin,

• Ne zaman,

• Nerede,

• Kimler tarafından yapılacağı sorularına cevap aranır.

Planlama yapmanın yararları şunlardır:

• Planlama yapmanın yararları şunlardır:

• Yöneticilerin dikkatini amaca çeker.

• Çalışmaları belli bir amaca yöneltir.

• Zamanın ve emeğin boşa harcanmasını önler.

Organizasyon, belirlenen amaca ulaşmak için en uygun örgüt yapısını kurmak ve yürütmek anlamına gelir.

• Organizasyon, belirlenen amaca ulaşmak için en uygun örgüt yapısını kurmak ve yürütmek anlamına gelir.

• Organizasyon şu aşamalardan oluşur:

• İlk olarak, yapılacak işler belirlenir ve gruplanır.

• Bu işleri yapacak kişiler göreve atanır.

• Kişilerin yetki ve sorumlulukları belirlenir.

• Son aşamada, çalışma yeri, kullanılacak araç ve yöntemler seçilir.

Bir işletmede organizasyon yapmanın başlıca yararları şunlardır:

• Bir işletmede organizasyon yapmanın başlıca yararları şunlardır:

• İşletme çalışmalarının birlik içinde olmasını sağlar.

• Yönetimin işini kolaylaştırır. Yönetici, çalışanların ne iş yapacağını ve sorumluluk derecesini bilir.

Koordinasyon; bir işletmedeki farklı bölümlerin, görevlerini yerine getirirken birbirleriyle uyum içinde olmalarıdır.

• Koordinasyon; bir işletmedeki farklı bölümlerin, görevlerini yerine getirirken birbirleriyle uyum içinde olmalarıdır.

• Koordinasyon sayesinde ortak amaca ulaşmak için etkinlikler birbirini izleyecek biçimde sıralanır ve bütünleşir.

• Böylece işler birbirini izleyerek bütünlük sağlanmış olur.

• Koordinasyonda başarı, personelin birbiriyle sıkı bir işbirliği yapmaları sonucu sağlanır.

Sevk ve idare; mevcut kaynakları akılcı ve etkin biçimde kullanarak, işletmenin önceden belirlenen hedefler doğrultusunda, çalışanların yönlendirilmesidir.

• Sevk ve idare; mevcut kaynakları akılcı ve etkin biçimde kullanarak, işletmenin önceden belirlenen hedefler doğrultusunda, çalışanların yönlendirilmesidir.

• Sevk ve idarede başarı, yöneticinin yeterliliğine bağlıdır. Yönetici, çalışanlara net ve anlaşılır emirler vermelidir.

• İşletmelerde, sevk ve idarenin etkin bir şekilde yerine getirilmesi için çeşitli şartların gerçekleşmesi gerekir.

• Bu şartları şöyle sıralayabiliriz :

Yönetici, davranış ve kişiliği ile iyi örnek olmalı, çalışanlara güven vermelidir.

• Yönetici, davranış ve kişiliği ile iyi örnek olmalı, çalışanlara güven vermelidir.

• Çalışanları iyi tanımalı, başarı düzeyleri hakkında sağlıklı bir değerlendirme yapmalıdır.

• Çalışanların küçük yanlışlıklarını hoşgörü ile karşılamalı, onlara karşı yol gösterici olmalıdır.

Denetim; yönetim faaliyetlerinin kabul edilen plana, verilen emirlere, konulan ilkelere uygun olarak etkin bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesidir.

• Denetim; yönetim faaliyetlerinin kabul edilen plana, verilen emirlere, konulan ilkelere uygun olarak etkin bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesidir.

• İşletme yönetiminde; planlama, organizasyon, sevk ve idare fonksiyonlarının başarılı olup olmadığı denetim fonksiyonu ile anlaşılır.

Çalışanlar iyi tanınmalıdır.

• Çalışanlar iyi tanınmalıdır.

• Görev ve sorumluluk yüklenecek kapasitede olanlar çalıştırılmalıdır.

• Organizasyonun başarısı için birlik ve takım çalışması ruhu oluşturulmalıdır.

• Yönetici, davranış ve kişiliği ile örnek olmalı, güven vermelidir.

• Yönetici astları ile sık görüşüp çalışmalarla ilgili bilgi almalıdır.

• İyi bir ceza ve ödül sistemi kurulmalıdır.

• Demokratik ve katılımcı bir çalışma ortamı oluşturulmalıdır.

İyi bir yöneticinin en başta gelen özelliği saygınlıktır. Bu ise başkalarına karşı saygılı olmaktan geçer.

• İyi bir yöneticinin en başta gelen özelliği saygınlıktır. Bu ise başkalarına karşı saygılı olmaktan geçer.

• Yönetici zeki olmalıdır. Zeki bir yönetici, daima yeni fikirlere sahiptir. Bu şekilde yönetici, gelişme ve kendini yenileme imkanına sahip olur.

Yönetici, sorumluluk almaktan kaçmamalıdır. Yapılan işin zorluk derecesi ne olursa olsun, iyi bir yönetici, çalışanların destek ve katkısını sağlayarak sorumluluktan kaçmadan en iyi sonuca ulaşabilen kişidir.

• Yönetici, sorumluluk almaktan kaçmamalıdır. Yapılan işin zorluk derecesi ne olursa olsun, iyi bir yönetici, çalışanların destek ve katkısını sağlayarak sorumluluktan kaçmadan en iyi sonuca ulaşabilen kişidir.

• İyi bir yönetici, verdiği kararın sorumluluğunu almasını bilir. Doğruluğuna inandığı fikir ve davranışları sonuna kadar savunur.

Yönetici, çalışanlara karşı dürüst olmalıdır.

• Yönetici, çalışanlara karşı dürüst olmalıdır.

• İnsan ilişkileri iyi, karakter sahibi, yardımsever, problem çözebilen ve mesleği ile ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalıdır.

Lider; bir kuruluşun amaçlarını gerçekleştirmek ya da amaçları değiştirmek için yeni bir yapı oluşturan ve yöntem başlatan kişidir.

• Lider; bir kuruluşun amaçlarını gerçekleştirmek ya da amaçları değiştirmek için yeni bir yapı oluşturan ve yöntem başlatan kişidir.

• Lider; hedefleri tespit eder, öncelikleri belirler, standartları koyar ve bunların takipçisi olur.

Lideri yöneticiden ayıran bazı özellikler şunlardır:

• Lideri yöneticiden ayıran bazı özellikler şunlardır:

• Yeniliklere açıktır.

• Otoritesi kendisindendir.

• Yönlendiricidir.

• Katılımcıdır.

• Alternatif yaklaşımlara açıktır.

• Yeni amaçlar ortaya atar.

• Güveni esas alır.

Kontrol; planların öngördüğü sonuçlara hangi ölçüde ulaşıldığını ve başarı durumunu belirlemektir.

• Kontrol; planların öngördüğü sonuçlara hangi ölçüde ulaşıldığını ve başarı durumunu belirlemektir.

• Kontroldeki amaç; hataların önlenmesini veya hatalar ortaya çıkmadan önce gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır.

• Etkili bir kontrol sistemi oluşturabilmek için, çalışma ortamında güvene dayalı ilişkiler esas alınmalıdır.

• Unutulmamalıdır ki; insanın olduğu yerde hata olacaktır. Önemli olan, karşılıklı iyi niyet göstererek bu hataların düzeltilmesidir.

Yönetim araçları olarak ilk akla gelen; teşvik, disiplin ve haberleşmedir.

• Yönetim araçları olarak ilk akla gelen; teşvik, disiplin ve haberleşmedir.

• Teşvik; personelin istenen davranışları gösterebilmesi için, maddi ve manevi imkanlar sağlamak olarak tanımlanır.

• Amaç; hem işletme verimliliğinin artırılması, hem de çalışanın tatmin olmasını sağlamaktır.

• Tatmin ihtiyacı; başlangıçta ekonomik durum olmakla birlikte, başarma, rekabet, arkadaşlık kurma, güvenlik ve prestij gibi konuları içerir.

Disiplin; teşkilat amaçlarına ve hiyerarşik düzene uygun olarak hareket etmeyi sağlayan güç olarak tanımlanır.

• Disiplin; teşkilat amaçlarına ve hiyerarşik düzene uygun olarak hareket etmeyi sağlayan güç olarak tanımlanır.

• Diğer bir tanımlamaya göre ise disiplin, bireye kazandırılan alışkanlıklar yoluyla onu, kendisi ve çevresi ile uyumlu yaşamaya hazırlama sürecidir.

• Disiplin; tamamen bir ceza sistemi olmayıp, teşkilatı, çoğunluğun isteğine uygun olarak yönetme aracıdır.

Cezaya dayalı disiplin: Bu disiplin türüne göre, işletmenin çalışma şartlarına uymayanlara, önceden belirlenen cezalar verilir. (uyarı, geçici olarak işten uzaklaştırma, vb.)

• Cezaya dayalı disiplin: Bu disiplin türüne göre, işletmenin çalışma şartlarına uymayanlara, önceden belirlenen cezalar verilir. (uyarı, geçici olarak işten uzaklaştırma, vb.)

• Ödüle dayalı disiplin: İşletmenin çalışma şartlarına tam olarak uyanlara çeşitli ödüller verilir. (Maaş ödülü, izinli sayma, vb.)

• Yapıcı disiplin: İstenmeyen bir davranış gösterecek personel tespit edildiğinde, uygun bir şekilde uyarılarak, davranışının sonucunda alacağı cezanın hatırlatılmasıdır.

Haberleşme; insanlar arasındaki bilgi akışı, işletme bölümleri arasında, gruplar arasında, veya bireyler arasında oluşan bilgi alış verişine haberleşme denir.

• Haberleşme; insanlar arasındaki bilgi akışı, işletme bölümleri arasında, gruplar arasında, veya bireyler arasında oluşan bilgi alış verişine haberleşme denir.

• İşletmede görevler, ilgili kişiler arasında paylaşıldıktan sonra, bu görevlerin yürütülmesi sırasında işletme içerisinde mesaj alışverişi söz konusudur.

• Görevlerin başarı ile yerine getirilmesi, kullanılan kanalın, aktarılan mesajda yer alan teknik terimlerin doğruluğu ile orantılıdır.

Pazarlama; Müşteri ihtiyaçlarının ve satın alma güçlerinin belirlenerek, bunlara uygun üretilen mal ve hizmetin müşteriye ulaştırılması faaliyetlerine “pazarlama” denir.

• Pazarlama; Müşteri ihtiyaçlarının ve satın alma güçlerinin belirlenerek, bunlara uygun üretilen mal ve hizmetin müşteriye ulaştırılması faaliyetlerine “pazarlama” denir.

• Diğer bir deyişle; ürün veya hizmetin planlanması, yer, kaynak temini, üretimi, tanıtımı, satışı, dağıtımı ve satış sonrası hizmetleri kapsayan faaliyetlerin bütününe “pazarlama” denir.

Pazarlama, çok geniş bir öneme sahip olmakla birlikte bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Pazarlama, çok geniş bir öneme sahip olmakla birlikte bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Üretimin, tüketicilerin ihtiyaç ve beğenilerine göre yönlendirilmesi suretiyle, kaynakların verimli harcanmasını sağlar.

• Yeni istek ve ihtiyaçların oluşturulması sonucu toplumun yaşam düzeyi yükseltilir. Böylece ortaya çıkacak yeni üretim alanlarının açılmasını hızlandırır.

Dağıtım kanallarının kurulması ve gelişmesiyle, pazarlar arasındaki ilişkiler canlanır, tüketiciye mal ve hizmet akışı kolaylaşır. Bu suretle bölgelerin gelişmesine yardımcı olur.

• Dağıtım kanallarının kurulması ve gelişmesiyle, pazarlar arasındaki ilişkiler canlanır, tüketiciye mal ve hizmet akışı kolaylaşır. Bu suretle bölgelerin gelişmesine yardımcı olur.

• Ekonominin bütün alanları olumlu yönde etkileneceği için, sektörler bazında yatırımların artması sağlanır. Bu bağlamda yeni pazarlama birimleri kurulur ve çalışma alanları genişler.

• Pazarlama faaliyetlerinin etkin şekilde uygulanması, milli gelirin artmasını sağlar. Buna bağlı olarak ekonomik kalkınma olumlu yönde etkilenir.

Pazarlama esnasında dikkat edilmesi gereken hususların bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Pazarlama esnasında dikkat edilmesi gereken hususların bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Müşterinin güveni kazanılmalıdır.

• Müşterinin ne istediği doğru algılanmalıdır.

• Pazarlanan ürüne ait bilgilere tam olarak hakim olunmalıdır.

• Müşterinin kafasında soru işareti bırakılmamalıdır.

• Müşteri, aldığı mal veya hizmete karşılık piyasa değerinden fazla ödeme yapmadığını bilmelidir.

Reklam; insanları gönüllü olarak, belirli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, dikkatleri bir ürüne, fikir ve düşünceye yöneltmek ve bilgi vermektir.

• Reklam; insanları gönüllü olarak, belirli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, dikkatleri bir ürüne, fikir ve düşünceye yöneltmek ve bilgi vermektir.

• Reklam; belirli bir bedel karşılığında, işletmenin ürettiği mal ve hizmetlerin tüketicilere ulaştırılmasıdır.

• Diğer bir tanıma göre reklam; mal ve hizmetlere ait mesajlar kullanarak, hedef pazara yönelik yapılan satış artırıcı çabalardır.

İşletmenin, ürettiği yeni mal veya hizmeti tanıtmasını sağlar.

• İşletmenin, ürettiği yeni mal veya hizmeti tanıtmasını sağlar.

• İşletmenin pazar payını artırır.

• Mal ya da hizmete karşı talebi artırır.

• Müşterinin mal ve hizmet alımı bakımından alternatiflerini artırır.

• Tüketicinin ürünü tanımasını, fiyat ve kalite yönünden karşılaştırma yapmasını sağlar.

• Tüketiciyi bilinçlendirir.

• Rekabetin gelişmesini sağlar. Buna bağlı olarak ta, üretilen mal ve hizmetin kalitesi artar.

Yetişkinler için yapılan bazı reklamlar, çocuklara yönelik zararlı sonuçlar ortaya çıkarabilir.

• Yetişkinler için yapılan bazı reklamlar, çocuklara yönelik zararlı sonuçlar ortaya çıkarabilir.

• Çocuklar için yararlı olmayan bazı gıda maddelerinin satışını artırabilir. Bunun sonucunda satıcı yararsız ürün satarak haksız kazanç sağlayabilir.

• Reklam, bir girdi olarak ürünün fiyatını artırır.

• Tüketimi artırarak israfa yol açabilir. Bunun sonucunda da ülke ekonomisi zarar görebilir.

Reklam araçlarının bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Reklam araçlarının bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Basılı Reklam Ortamları:

• Gazete,

• Dergi,

• El ilanı,

• Katalog,

• Broşür, vb.

Yayın Yapan Reklam Ortamları:

• Yayın Yapan Reklam Ortamları:

• Radyo,

• Televizyon, sinema,

• Elektronik ortamlar (CD-rom, internet, vb.)

• Diğer Ortamlar:

• Fuarlar, çeşitli standlar,

• Açık hava reklam araçları (Yol panoları, duvar ve çatı reklamları, toplu taşıma araçlarının içi ve dışına konan reklamlar, duraklarda, iskele, istasyon, havaalanı gibi mekanlarda yer alan reklamlar, vb.)