İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

3565- qqŞUAYB (A.S.) `[Q- : Ashab-ı Eyke ile Medyen ahalisine gön­derilen bir peygamberdir. Çok hakikatlı ve güzel sözlerle bu iki kavmi Hakka davet ettiği halde kendisini dinlemediler. Cenab-ı Hak Eykeliler üze­rine şid­detli sıcaklık ve Medyen ahalisine de şiddetli sayha ile azab verdi ve onları mahveyledi. Şuayb Aleyhisselâm kendisine inananlarla Mekke’ye gitti ve orada yerleşti. Musa Aleyhisselâm’ın kayınpederi idi. (Bak: Ashab-ı Eyke)

3566- Her devrin insanları için ibret dersleri veren Kur’andaki kısas-ı enbiyadan, Hz.Şuayb’ın (A.S.) kavmine ahkâm ve hakaik-i diniyeyi tebliğ et­mesi ve kavminin ileri gelenleri tarafından çıkartılan isyan ve neticede helâk olmaları kıssası: (7:85-93) (11:84-95) (26:176-190) (29:36,37) âyetlerinde geçmektedir.

«Şuayb’ın (A.S.) kıssalarına iyi dikkat edilirse, zamanımız medeniyyetinin ahlâk-ı umumisine pek yakından temas eden noktalar görülür.» (E.T.2805)

Evet Şuayb (A.S.)ın kavmi, ona (11:91) ­ÄY­T«#_ÅW¬8~®h[¬C«6­y«T²S«9_«8 yani, söyle­diklerinden çoğunu fıkh edemiyoruz, iyi anlayamıyoruz dediler. Âyette geçen fıkh edemiyoruz tabirinden, “Fıkıh” maddesinde izah edildiği gibi; (3:81) âyetiyle bildirilen bütün peygamberlere hikmet verilmiş olduğu cihetiyle Şuayb’ın (A.S.) İlahî hikmetleri kavmine anlattığı, kavminin ekserisinin ise İlahî hikmeti anlamaya mani olan nefsanî menfaat ve lezzet gaye ve niyetiyle bu nasihatlara baktıkları anlaşılıyor.

Bu ise, vahye dayanan hakikatı anlayamamanın en ehemmiyetli bir sebe­bidir. Bu durum aynı zamanda ve bilhassa asrımız insanlarının ekserisinin haline tam mutabıktır. Asrımızda dünyaya ve sefahete dalan ekser insanlar, hakkı dinleme ve anlama meyli ve haletini büyük ölçüde kaybetmiş durum­dadırlar.

Atıf notları:

-Âhirzaman fitnesinde gözlerin görmez, kulakların işitmez olacağı rivayeti, bak: 985.p.

-Muhtaç olanlar , aradığı hakikatı işaret ile de anlar, bak: 3694.p.