İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

İki atıf notu:

-İlm-i din tahsili ve cihad-ı manevi için bir cemaat-ı kalilenin bulunması, bak: 958/1.p.

-Tahsil-il ilim cihaddır, bak: 1567,1570.p.lar

569/1- Cihada dair pekçok âyet-i kerimeler ve hadis-i şerifler vardır. Me­selâ:

²v­U­%~«—²ˆ«~«— ²v­U­9!«Y²'¬!«: ²v­6Η _«X²"«~«— ²v­6 Η_«"³~ «–_«6 ²–¬~ ²u­5

_«;«…_«K«6 «–²Y«L²F«# °?«‡_«D¬#«— _«;Y­W­B²4«h«B²5~ °Ä~«Y²8«~«— ²v­U­#«h[¬L«2«—

¬y¬V[¬A«, |¬4 ¯…_«Z¬%«— ¬y¬7Y­,«‡«— ¬yÁV7~ «w¬8 ²v­U²[«7¬~ Å`«&­~ _«Z«9²Y«/²h«# ­w¬6_«K«8«—

(9:24) «w[¬T¬,_«S²7~ «•²Y«T²7~ >¬f²Z«< «ž ­yÁV7~«— ¬˜¬h²8«_¬" ­yÁV7~ «|¬#²_«< |ÅB«& ~Y­MÅ"«h«B«4

âyetinin ders ve ibret makamında olmak üzere çok kısa bir meali şöyledir:

“De ki: Eğer babalarınız, çocuklarınız, kardeşleriniz, zevceleriniz, akraba ve ka­bileniz, elinize geçirdiğiniz mallar, kesada uğramasından korktuğunuz bir ticaret ve hoşunuza giden meskenleriniz, evleriniz size Allah ve Resulün­den ve Allah yolunda cihaddan daha sevgili ise, artık Allah’ın emri (lâyık ol­duğunuz cezası ve felaketi) ge­linceye kadar bekleyin. Allah öyle fâsıklar gü­ruhunu hidayete erdirmez.”

Dinde emir ve tavsiye edilen a’mal ve vazifelerin tamamını bilfiil ve ekmel tarzda yapılamazsa da iktidar dairesinde yapmak gayreti ile beraber o ekmel dere­ceye binniyet ve bil’iltizam müteveccih olmalı: (Bak: 453.p.)

570- Diğer bir âyette de şöyle buyurulur:

¬˜¬…_«Z¬% Ås«& ¬yÁV7~ |¬4 ~—­f¬;_«%«— (22:78) “Allah uğrunda hakkıyla cihad edi­niz.” Cihad: Düşmana müdafaa gücünü sarf etmektir ki, üç kısımdır: Birisi, zâhir düşman ile mücahede; birisi, şeytan ile mücahede; birisi de nefs ile mücahededir. Bazıları burada cihaddan murad evvelkidir demiş, bazıları da heva ve nefs ile mücahededir demiş. Fakat evla olan, üç kısmın üçüne de şamil olmasıdır. Ve bu şümul, hakikat ile mecazın cem’i kabilinden değil, mücahede mefhumunun bizzat şümulündendir. Şübhe yok ki mücahede, mukateleden eammdır. Nitekim rivayet olunur ki, Hazret-i Hasan bu âyeti okumuş ve demiştir ki: Adam, Allah uğrunda cihad eder ve halbuki bir kılıç vurmamış bulunur.» (E.T.3423) (Bak: Müsbet Hareket)

İ.M. 36. Kitab-ül Fiten bab: l, kelime-i tevhid diyen kimseye dokunulmıyacağı hakkındadır.

571- Cihad âyetlerinden biri de şöyledir:

«(9:73) «w[¬T¬4_«X­W²7~«— «‡_ÅS­U²7~ ¬f¬;_«% Ç|¬AÅX7~ _«ZÇ<«~_«< “Kâfirlere ve münafıklara karşı cihad et. ²v¬Z²[«V«2 ²o­V²3~«— ve onlara karşı kalın ol, yumuşak davranma.” Bundan anla­şılıyor ki, cihad yalnız seyf ü kıtalden eammdır. Zira münafıklara gizli kâfir ol­dukları haysiyyetle açık kâfirler gibi harb ü kıtal ile cihad melhuz değildir. Münafık­lara karşı cihad, izhar-ı hüccet ve ikame-i hudud ile müfesserdir. Filvaki’ cihad; seyf, lisan vesair herhangi bir vasıta ve suret ile olursa olsun bezl-i cühd ederek çalışıp uğraş­mak, mücahede eylemek de­mektir ki, kıtal bunun bir nev-i mahsusudur.» (E.T.2591)

İslâm âlimleri, harb hukuku ile alâkalı olarak, (29:46) âyetinden, kendile­rine tam tebliğ yapılmasına rağmen yine de mütecaviz olanlara müdahale etmek; (4:90) âye­tinden de, mütecaviz olmayan gayr-ı müslimlere dokun­mamak gerektiğini anlamış­lardır.