İSLÂm prensipleri ansiklopediSİ

951- qqFERASET },~h4 : (Aslı firasettir) (Bak: Firaset)

qqFESAHAT }&_M4 : (Bak: Fasahat)

951/1- qqFETH-İ MÜBİN w[A8 ¬dB4 : Açık ve parlak zafer. Hakkı batı­lın ta­hakkümünden kurtaran veya birbirine zıd olan hak ile batılın karışıklı­ğını ayırarak hakkı galib kılan feth ve zafer. Bu zafer, harb ile olabileceği gibi, harbsiz de olur. (Hakikatın ve ilmin galebesi gibi)

Fetih Suresi’nin birinci âyetinde geçen “feth-i mübin”in ifade ettiği ma­nalardan biri: Sahih-i Buhari Muhtasarının beyanına göre çok İslâmî fetihle­rin mebdei olan Hudeybiye Sulhu’dur. Ülemanın ekserisine göre ise, Biat-ı Rıdvan’dır. (Bak: Biat-ı Rıdvan, Hudeybiye)

«İstikbali açan, ileride vuku bulacak bir çok fetihlerin mebdei olan bir fetih. Bazı müfessirîn bunu Mekke’nin fethini va’d diye telakki etmişlerse de, cumhur bu­nun Hudeybiye Sulhu’nu ihbar olduğunu söylemişlerdir.

(47:35) «–²Y«V²2«ž²~ ­v­B²9«~«— ¬v²VÅK7~ |«7¬~ ~Y­2²f«#«— ~Y­X¬Z«# «Ÿ«4 mısdakına muhalif gibi görü­nen Hudeybiye Sulhu’nun bir fetih olması ashabdan bazılarına bile hafî kal­mıştı..

Bunun bir feth-i mübin olmasına gelince: Bu sulh ile ilk evvel müslümanlığın âlemde bir devlet olarak mevcudiyeti, düşmanları tarafından dahi tasdik olunarak, bir mukaveleye rabtedilmiş bulunuyordu. Bu suretle bu, bundan sonra zuhura başlıyacak bir silsile-i fütuhatının başı ve fatihası olmuş ve bundan sonraki İslâm fütuhatından her biri bunun tahtında bir şu­besi mesabesinde olarak mev’ud bu­lunmuş oluyordu... Surenin içinde feth-i karib diye işaret olunduğu üzere, bunu pek yakından Hayber fethi takib et­miş, sonra da Mekke fetholunmuş... Zührî demiştir ki: Hudeybiye fethinden büyük bir fetih olmamıştır. Bu sayede müşrikler, müslümanlarla ihtilata gi­rişmiş ve sözlerini işitmeye başlamış ve bu onların kalblerinde yer etmiş ve binaenaleyh üç sene zarfında bir çok halk müslüman olarak İslâmın çoğal­masına sebeb olmuştur.» (E.T.4405)

«(48:27) «t¬7«† «–—­… ²w¬8 «u«Q«D«4 de ondan önce -o duhûlden beride- _®E²B«4 _®A<¬h«5 yakın bir fetih yaptı. Hudeybiye sulhunu temin ile Hayber fethini yaptı ve bunu o rüyanın sıdkına bir delil ve alâmet kıldı.» (E.T.4439) Bu gibi âyet­lerin işarî manaları, istikbale de bakar.