Bir atıf notu:
-Prens Sabahaddin hakkında bir telakki, bak: 1861.p.
111-qqÂDET ?…_2 : Usul, görenek, alışılmış davranış, huy, tabiat. Cemiyet hayatında nesiller boyunca uyulan ve umumi efkârda saygı ve müeyyideye sahib hareket kaideleri.
İslâm cemiyetinde âdetler de İslâmi olur, İslâma uygun olur. Müslüman, İslâma aykırı âdetlere uymaz. Cemiyetin yabancı âdetlerle bozulmamasına gayret gösterir. (Bak: Şeair)
112-qqÂDETULLAH yV7~ ?…_2 : (Sünnetullah da denir.) Âlemde canlı cansız bütün varlıkların yaradılışlarını ve nasıl hareket edeceklerini tanzim eden Allah’ın emirleri, O’nun koyduğu değişmez nizam. Meselâ: Âdetullah ile oksijen ve hidrojen birleşir, su olur. Işık geldiği açıya eşit bir açıyla akseder ki, bunlar birer âdetullahtır. “Âdetullah” yerine “Tabiat kanunu” demek yanlıştır.
113- Esasen âdetullah denilen kanunların vücud-u haricîleri yoktur. Ancak itibarî emirlerdir. Çünki “esbab-ı tabiiyyenin üssül-esası hükmünde olan cüz-ü layetecezzadaki kuvve-i cazibe ve kuvve-i dafianın içtimalarının hortumu üzerinde bir muhaliyet damgası var. Fakat caizdir ki, herbir şeyin esası zannettikleri olan cezb, def’, hareket, kuva gibi emirler, âdetullah’ın kanunlarına birer isim olsun. Lakin kanun, kâidelikten tabiiliğe ve zihnilikten hariciliğe ve itibariden hakikata ve âletiyetten müessiriyete geçmemek şartıyla kabul ederiz.” (M.N.248) (Bak: Âdiyat, Esbab, İcabiye, Sünnetullah, Tabiat, Ülfet)
Dostları ilə paylaş: |
