Islomda nikoh va oilaviy munosabatlar talqini, erkak va ayolning maqomi

Erning ayoli oldidagi vazifalari
Islomda erning ayoli oldida, ayolning eri oldida burchlari bor. Erning ayoli oldidagi burchlari ikki xil bo‘ladi. Birinchisi, moliyaviy burchlar. Er ayolining mahrini ado etishi, nafaqa (taom, libos, boshpana, ro‘zg‘or anjomlari) bilan ta'minlashi kerak. Bu vazifalarning yana biri to‘yni ham er tomon qilib berishidir.
Bugun O‘zbekistondagi barcha oilalarning ro‘zg‘orboshilari mana shu vazifalarini to‘liq anglaydi, deb ayta olamizmi? Ular to‘liq anglaganida, bugungi kunda odamlarni ranjitadigan raqamlar kelib chiqmas edi. Oilalarning buzilishi, bolalarning tirik yetim bo‘lishi bugungi holatga kelib qolmas edi.


Toshkent viloyati bosh imom-xatibi
Xayrulla domla Turmatov
Misol, necha foiz mo‘min-musulmonlarimiz haqi mahr degan narsani batafsil biladi?! Ahli-ayolini ta'minot qilish qay darajada? Ma'lumki, oilada kim ta'minotchi bo‘lsa, shuning ovozi balandroq chiqadi. Hozirda, ko‘pgina oilalarda ayollarning ovozi balandroq chiqayotganini sezyapmiz. Nima uchun deganda, burch-mas'uliyat borasida biroz o‘rin almashib qolganini kuzatmoqdamiz.
To‘yni kuyov qiladi
Oddiy bir muammo, nikoh to‘yini o‘tkazish bilan bog‘liq. Uni o‘tkazish erning gardanida. Abdurohman ibn Afv roziallohu anhu bir kuni xursand bo‘lib, Payg‘ambarimiz alayhissalomning oldilariga kelib qoldi. «Buncha xursandsiz, ey Abdurohman», deb so‘radilar. «Yo Rasulalloh, kichkina mayizning yarmidek keladigan tilla bor edi, shuni mahriga berib uylandim», deb xursandchiligining sababini bayon qilganida, Payg‘ambarimiz alayhissalom aytdilarki: «Unday bo‘lsa, bitta qo‘y so‘yib, e'lon ham qiling».
Bu o‘rinda Payg‘ambarimiz «Ey, Abdurohman, otangga aytgin, senga to‘y qilib bersin», demadilar. To‘y qilish sahobiyning o‘ziga aytilmoqda. Yoki qaynotangga ayt, to‘y bersin demadilar. Shu narsa – Islomda to‘y xarajatlari ham kuyov bolaning zimmasida ekanini bildiradi.
Bugun biz nima qilyapmiz, or-nomus qayerda qoldi? Oilaviy hayotning boshlanishidayoq kuyov bola o‘z majburiyatini kelin tomonga yuklar ekan, oilaning taqdiri, kelajagi qanday bo‘ladi? Kamsitishlar, haqoratlar va oilaviy ajrimlar shuning ortidan kelmayaptimi?!