İsmail arabaci kiMDİR

Adigey Özerk Cumhuriyeti

Başkent: Maykop

Yüzölçümü: 7.800 km2

Nüfus: 490.000

Adigey Cumhuriyeti, 27 Temmuz 1922'de "Adıge Çerkesleri Özerk Bölgesi" (oblast) adıyla kurulmuştur. Sonra, şimdiki adını almıştır. İlk kurulduğunda yüzölçümü 2.645 kmkare idi.İlk başkenti Rusların kurmuş olduğu Tohtomukay köyü idi. 1926'da 112.800 olan toplam nüfusun %45'i Adige (50 bin), %25,8'i de Rus (29 bin) idi. Daha sonra başkenti Krasnodar oldu. 1937'de Karsnodar Eyaleti (kray) kurulup, Krasnodar kenti eyalet merkezi olunca, Adige Özerk Bölgesi'nin merkezi Maykop'a taşınmıştır. 1991’de Sovyetler Birliği dağılınca, Rusya Federasyaonuna bağlı Özerk Cumhuriyet statüsüne çıkarılmıştır.

Başkent Maykop'tan kısaca bahsetmek gerekirse; Maykop'un, kent ilçelerini de kapsayan, özel bir yönetimi vardır. Maykop 1857'de, Şhaguaşe (Belaya) Irmağı'nın doğu yakasında Adigelerce kurulan bir mıyekuaga köyüdür. Daha sonra gelişmiş ve 1937'de Adıgey Özerk bölgesinin başkenti olmuştur. Nüfusu yaklaşık 150.000 olup Rus nüfus çoğunluktadır Maykop adı, Adıgece Mıyekhuape'den gelmektedir. Mıyekhuape ise Mı (=Yaban elması), -ye (=lık takısı), khuape (=köşe, diyar) anlamına gelmekte olup, Yaban elması ağaçları köşesi veya diyarı demektir. Gerçekten Maykop ormanları, doğal yabani elma ağaçlarıyla kaplıdır.

Adigey Cumhuriyeti'nin nüfusu, 490.000'dir. Bunun sadece 123.000'i (%25) Adıge, gerisi ise Rus (%68), Ukraynalı, Ermeni ,Tatar, vb.dir. Adıgey Cumhuriyeti'nde, toplam Adıge köyü sayısı 43'tür; ortalama köy nüfusu 1500-2000 dolayında değişmektedir. Adıgey Cumhuriyeti edebiyat dili Çemguy şivesidir. Adigey Çerkes nüfusunu, 1864 sürgününden sonra burada kalan Çemguy, Bjeduğ, Şapsığ, Natuhay, Abzeh ve Besleneylerin torunları oluşturmaktadır. Cumhuriyet dışında Tuapse’de yaşayan Şapsığların sayısı 10.000’dir. Çerkesler, nüfusça az olmalarına karşın ‘’denklik’’ yasası sayesinde cumhuriyet parlamentosunda milletvekili koltuklarının en az yarısını elde edip ve ağırlıklı olarak iktidarı ellerinde tutmaktadırlar. Bu durum son yıllarda, Adigey Slav birliğinin başını çektiği Rus milliyetçileriyle gerginlik nedeni olmuştur. Devlet başkanı olabilmek için Çerkesçe bilme şartı ve dışarıdan göçü önlemeye yönelik yasalar Moskova’nın baskısıyla değiştirilmiştir.

Oldukça gelişmiş endüstri ve tarımı vardır. Büyük miktarda petrol ve doğalgaz, altın ve gümüş rezervleri vardır.

Adıgey Cumhuriyeti turistler için yaratılmış yerlerdir. Kafkasın muhteşem dağları, Lago-Naki'nin en güzel çayırları, mağaraların çokluğu, karlı tepeler, geniş yamaçlar, yüzyıllık ormanlar, şelaleler ve dağ nehirleri, sessiz göller bunlar Adıgeyi gezdiğiniz zaman göreceğiniz güzelliklerden bir kaçıdır. Yumuşak iklimi, mineral suları, egzotik doğası ile tam bir dinlenme ve tedavi merkezidir. Çeyrek yüzyıldan beri Lagonaki kayak yapmak isteyen turistlerin uğrak yeri haline gelmiştir. Burada kar haziran ayına kadar kendini göstermektedir. Bu cumhuriyette bulunan at yolu Rusya'da bilinen en eski At yoludur. Bu yoldan yapacağınız gezi sizlere unutamayacağınız anlar yaşatır. Mağaralara geziler düzenlenmektedir. Maykop'da 125 tane maden ve mağara olduğu bilinmektedir.