Ismailova zuxra karabayevna

«Har kimning kori a ’moli — o ‘ziga»
(«a’mol» — amallar, ishlar, 
qilmishlar; «kor» — ta ’sir qilish, 
oqibat, namoyish
m a’nosiga 
to‘g‘ri keladi). Mazkur maqol har kim o‘z qilgan ishiga yarasha 
ajrimni (mukofotini) oladi, yaxshi ishlari uchun yaxshilik ko‘ra- 
di, yomon ishlari uchun yomonlik ko‘radi, yani ta’zirini yeydi.
2. 
«Sekin y o g ‘gan yom g‘irdan q o ‘rq, kulib boqqan rahbardan
q o ‘rq», «Kulib-kulib nonim olding, s o ‘rib-so‘rib qonim olding».
3. 
«Sirka s o ‘rashga ham silika kerak»
(«silika» — 
silliq,
yumshoq
m a’nosini bildiradi). Bir dehqon bo‘lib, u betob bo‘lib 
qolibdi va o‘zini tabiblarga ko‘rsatibdi. Tabiblar yetti yillik sirkani 
iste’mol qilishini aytishadi. Dehqonning ikki o‘g‘li bor ekan. U 
katta o‘g‘liga: «Sen falon qishloqqa borgil, u yerda mening do‘stim 
bor, unda sirka bor, olib kelasan», — debdi. O‘g‘il uni qidirib 
topib, undan bora zahotiyoq salom-alik qilmasdan, sirka so‘rabdi. 
U kishining ensasi qotib, «Sirka yo‘q», — deb yuboribdi. Keyin 
dehqon kichik o‘g‘lini jo‘natibdi. U to‘g‘ri borib, salom berib, boboga 
yer haydashib, asta-sekin sirka so‘rabdi. Shunda chol unga sirka
157

---

berib yuboribdi va otasi shifo topib ketibdi. Otasi: «Sirka so‘ra- 
moqqa ham usul, vosita va odob kerak», — debdi o‘g‘illariga.
Yuqorida keltirilgan maqollar rahbarning odamlar bilan mu- 
nosabatida yordam beradi.
Savol va topshiriqlar
1. Ta’lim-tarbiyani boshqaruv yo‘nalishlari qaysilar, sanab bering.
2. Boshqaruv tushunchasining ma’nosi, mazmuni va mohiyati 
nimalardan iborat?
3. Boshqarishning qanday asosiy sohalari mavjud?
4. Rahbarning munosabat turlariga nimalar kiradi?
5. Rahbarning texnikasi degan tushunchani ta’riflab bering.
6. Ta’lim-tarbiya jarayonini boshqarishning asosiy tamoyillarini 
tushuntirib bering.
7. Ta’lim-tarbiyani boshqarishning qanday asosiy usullarini bilasiz?
8. Rahbarning muomala madaniyati deganda nimalarni tushunasiz?
9. Mutafakkirlarning rahbarlik va ularning odobi haqidagi fikr- 
laridan misollar keltiring.