Tapmacaların böyük bir hissəsi böyüyən nəsildə əməyə münasibət, başqalarının əməyinə hörmət, əmək alətlərinin insan əməyini yüngülləşdirmək vasitələri olmasına həsr edilmişdir. Bu tapmacaların hər biri uşaqların əmək tərbiyəsi üçün çox qiymətli etnopedaqoji materialdır.
Məsələn,
İynəsi var çancmağa.
Sevir işi, zəhməti
Odur ki, var hörməti.
Tapmacanın cavabı əməyə aid olmasa da göstərilən əlamətlərdən biri – arının işi və zəhməti sevməsi tapmacanın tərbiyəvi əhəmiyyətini xeyli artırır. Məhz bu keyfiyyətdən çıxış edən müəllim cəmiyyət daxilində də ancaq zəhmətdən qorxmayıb, daim öz sevimli işində çalışan adamların yüksək hörmətə layiq olduqlarını əsaslandırır.
Eləcə də,
Yeyər buğdanı, qalar küləşi
(oraq)
Bağlamışam sərində.
Gecə-gündüz yol gedər,
Yerindədir yerində.
(dəyirman)
Sıxsan, parçalar atlazı.
(qayçı)
kimi bir çox tapmacalar da uşaqları əmək həyatı və təsərrüfat alətləri ilə tanış etməkdə, onlarda əməyə maraq doğurmaqda az rol oynamamışdır.
Beləliklə, tapmacaların etnopedaqoji material kimi təhlili göstərir ki, bu müdrik xalq incilərinin ən azı dörd mühüm pedaqoji imkanından istifadə edilə bilər.
1. Tapmacalar geniş öyrədici, bilikverici, təhsilləndirici əhəmiyyət daşıyır.
Dostları ilə paylaş: |