sm il Sir cedd n- irv n - K rdemir Ve Kafkaslarda Nak ibendiyye - H lidiyye Kollar [#585435]-799276
a. Muhammed Salih eş-Şirvânî Dönemi anlatan kaynaklar bu zât hakkında fazla bir malumatın olmadığını
belirtmişlerdir.
53
Lâkin Hâlidîliğin Câr-Balaken kolunun şeyhlerinden Talalı
Ahmed Efendi (ö. 1321/1904) onun için; “Şeyhimiz Hâce Muhammed Salih
Şirvânî, İsmâiliyye
54
halifelerinin en büyüklerindendir.”diye bir ifade
kullanmıştır.
55
Dönemin Şirvan ve Dağıstan sûfîleri hakkında bilgi veren Şuayb Efendi
Bâkınî’de İsmâil Kürdemirî’nin, Muhammed Salih Şirvânî ve Has Muhammed
Şirvânî’den başka halifeleri hakkında bilgisinin bulunmadığını eserinde beyan
etmektedir.
56
51
Bâkınî, Tabakat, s. 419; Hilmî, Sirâcü’s-Sa’âdât, s. 146. Niyazov, XIX. Asır
Azerbaycan’ın Şimal-Garbinde Dini Hayat, s. 43.
52
Kürdemirî’nin müridlerini ve halifelerini ele alan araştırmalar yok denecek kadar azdır.
Hilmî Dağıstanî’nin, Hâşim el-Yemşânî isimli bir zâtın Kürdemirî’den icâzet aldığını
zikretmesi, Kürdemirî’nin kaynakların zikretmediği başka halifelerinin de olabileceği
ihtimalini güçlendirmektedir. Zira Hâşim el-Yemşânî’nin kim olduğu ve tarikatı
Kürdemirî’den ne zaman aldığı hususunda kaynaklarda herhangi bir bilgi mevcu değildir.
Kürdemirî’nin bazı Halifeleri için bk.
Hilmî
Dağıstânî,
el-Burûcü’l- Müşeyyedebi’n-Nusûsu’l-Müeyyede”, nşr. Abdülcelîl Atâ, Beyrut: Darü’n-Nü’mân li’l-
‘Ulûm, 1996, s. 349.
53
Bâkınî, Tabakât, s. 418; Hilmî Dağıstânî, Sirâc, s. 146.
54
Talalı Ahmed Efendi buradaki İsmâiliyye ifadesiyle kanaatimize göre el- Kürdemirî’nin
halifelerini ve onunla Kafkaslarda yayılmaya başlayan Hâlidîliği kastetmiştir.
Çünkü hem o dönemde hem de sonraki dönemlerde tarikatı ifade etmek için
İsmâiliyye ifadesi kullanılmamıştır.
55
Bâkınî, Tabakât, s. 418. 56
Bâkınî, Tabakât, s. 419.
İSMÂİL SİRÂCEDDÎN-İ ŞİRVÂNÎ-İ KÜRDEMİRÎ...•
141 •
